بر اساس آمارهای بانک اطلاعاتی «دنیای اقتصاد» از زمان اجرایی شدن تحریم‌های جدید (مصادف‌با ۱۳ آبان) در دو هفته گذشته، روال عمومی در بازار فولاد با یک کاهش نرخ آرام همراه بود که نمودار همراه این گزارش نشان‌دهنده این روند است؛ در این‌باره باید گفت بازار نزدیک به دو هفته است که در یک فاز نزولی نوسان کرده است و این موضوع از نگاهی دیگر هم مهم ارزیابی می‌شود، چراکه در این زمان به‌صورت کلی بازار ارز نیز با روند کاهشی قیمت دلار روبه‌رو‌ بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهند در فاصله بعد از آغاز دور دوم تحریم‌ها تا روز گذشته بهای هر کیلوگرم میلگرد سایز ۸ از ۴ هزار و ۶۵۰ تومان به ۴ هزار و ۴۷۰ تومان کاهش پیدا کرده و تیرآهن سایز ۱۴ هم از قیمت ۸۲۳ هزار تومان برای هر شاخه به ۸۱۵ هزار تومان رسیده است که افت قیمت ۸ هزار تومانی را نشان می‌دهد، این در حالی است که در میان بقیه انواع مصنوعات فولادی هم این شرایط آرام کاهشی مشاهده می‌شود.

به‌صورت دقیق‌تر با آغاز تحریم‌ها آنچه بیش از همه خودنمایی کرده است، کاهش نرخ بوده که البته در عین حال با کاهش تقاضای خرید هم در این بازار روبه‌رو‌ بوده است. با این حال اتفاقاتی که در بازه ۱۴ روزه‌ای که از آغاز تحریم‌ها تا به امروز می‌گذرد نیز قابل رصد است، رخدادهایی است که در بازار فولاد تاثیر گذاشته اما از منشا تحریم اثر نگرفته است؛ در دو هفته گذشته شاهد ۶ عامل کلی بوده‌ایم که بازار فولاد از آنها تاثیر پذیرفته که از آن جمله به این موارد باید اشاره کرد: کاهش قیمت‌های جهانی، کاهش نسبی قیمت نفت با چند جرقه مقطعی، کاهش قیمت دلار، تداوم سختگیری‌ها بر صادرات مصنوعات فولادی، بارش‌های موسمی و فصلی در این دو هفته که باز هم جذابیت خرید و حمل‌و‌نقل آن را کاهش می‌دهد،‌ رکود نسبی در اغلب بازارهای کالایی که نه فقط برای فولاد بلکه برای بقیه کالاها نیز وجود دارد و شائبه‌ای از یک رکود جدید را در فاز تقاضا ایجاد کرده است.

به‌صورت دقیق‌تر، تاثیر تحریم‌ها در این برهه دو هفته‌ای را باید تنها بخشی از رخدادهای بازار دانست که شاید از کم‌اثرترین آنها بر روال عمومی قیمت‌ها باشد، آنچه در حال حاضر در بازار فولاد شاهد آن هستیم کاهش صادرات فولاد به کشورهای همسایه است که در این باره اندک تقاضای پیشین هم محدود شده است، ضعف ساخت‌و‌ساز، کاهش جذابیت سفته‌بازی و کاهش تقاضای موثر، نیز از دیگر مواردی است که به افت قیمت فولاد کمک کرده است. از طرف دیگر آنچه از الان انتظار داریم این است که در مسیر صادرات مصنوعات فولادی موانعی ایجاد شود که گفت‌وگو با کارشناسان نشان می‌دهد این موانع حداقل در فاز حمل‌و‌نقل و تسویه وجوه (نقل و انتقالات مالی) خودنمایی کرده است، با توجه به این شرایط پتانسیل عرضه بیشتر فولاد در بازار داخلی ناخودآگاه تقویت شده است، آن هم در شرایطی که تقاضای موثر موجود در بازار نه تنها افزایش پیدا نکرده بلکه بعضا کاهش پیدا کرده است.

در کنار هم قرار دادن مجموعه این موارد نشان می‌دهد که بازار نه تنها جذابیت خاصی ندارد، بلکه جذابیت‌های پیشین خود را نیز از دست داده است، خروجی این موضوع تا این لحظه کاهش قیمت‌ها بوده است. نکته‌ای که شاید مهم ارزیابی شود این است که کاهش نرخ در بازار فولاد در هفته‌های گذشته بسیار آرام صورت گرفته است، آن هم در شرایطی که حتی به‌صورت مقطعی در این بازار، جرقه‌هایی از رشد قیمت نیز دیده شده است، یعنی بازار در برابر کاهش قیمت‌ها به شیوه‌های مختلف مقاومت می‌کند، این در حالی است که این مقاومت در برابر کاهش نرخ باید جدی گرفته شود؛ دلیل اصلی این مقاومت این است که در روزهای قبل از ۱۳ آبان هم قیمت‌ها در کانال بالایی به سر نمی‌برد،‌ یعنی از لحاظ بنیادی و فنی خیلی هم جایی برای رشد نرخ وجود ندارد، اما موضوع این است که همین قیمت‌های فعلی هم جوابگوی نیاز بازار نیست.

تعویق خرید و به آینده موکول کردن تقاضا، کاهش جذابیت خرید حتی در فاز واسطه‌گری و سفته‌بازی و در یک کلام کاهش حجم خرید و تقاضای داخلی حتی با رویکرد صادراتی از جمله مواردی است که بازار فولاد را تحت‌الشعاع قرار داده است. البته این نکته را نباید فراموش کرد که با توجه به زمان تنظیم این گزارش که روز شنبه است، برخی رخدادهای اصلی هنوز خودنمایی نکرده و باید منتظر روزهای آتی ماند.

تجمیع این موارد در کنار روند کاهشی و ممتد قیمت ارز و سکه که موجب شده است جو روانی بازار هم از کاهش قیمت‌ها حمایت کند،‌ تعویق خرید و تحرک محدود خریداران و تجار شرایطی را ایجاد کرده که اگر همین روند بدون تغییر ادامه پیدا کند، باز هم شاهد کاهش شکننده قیمت‌ها خواهیم بود؛ این در حالی است که اتفاقی که در اواخر هفته گذشته و روز گذشته رخ داده این است که شتاب افت قیمت‌ها افزایش پیدا کرده؛ به این معنا که قیمت‌ها با سرعت بیشتری در حال کاهش است، دلیل این موضوع هم،‌ کاهش قیمت‌های جهانی و کاهش قیمت دلار است که توامان به افزایش شتاب کاهش نرخ کمک کرد.

15 (1)

15 (2)