تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی شاهد افت قیمت‌ها در قاره کهن هستند

دوربرگردان بازارهای آسیا

حمزه بهادیوند چگینی دنیای اقتصاد : ۲۲ و ۲۳ ژوئن بازار جهانی نفت شاهد نشست مهم اوپک خواهد بود و پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارند که این نشست قادر نیست نیازهای این بازار را تامین کند و به صحنه جدال بین گروه‌های مختلف تبدیل خواهد شد و البته سردمدار این جنجال‌ها نیز عربستان است. در این میان با نزدیک شدن به زمان برگزاری نشست اوپک، قیمت نفت در بازارهای جهانی روند رو به کاهشی را طی می‌کند به‌طوری‌که دیروز و تا لحظه تنظیم این گزارش، قیمت نفت برنت با افت نیم درصدی به ۷۴ دلار و ۹۰ سنت رسید و قیمت نفت آمریکا نیز با کاهش ۳۲/ ۱ درصدی قیمت ۶۴ دلار و ۹۱ سنتی را برای خود ثبت کرد. به این ترتیب باید گفت پیش‌بینی بازار، افزایش تولید نفت در نشست آتی است که به عقیده کارشناسان این تصمیم به منظور جلوگیری از افت موجودی طلای سیاه بعد از تحریم‌های آمریکا علیه ایران است.

با این حال مقامات نفتی ایران معتقدند این تحریم‌ها نخواهد توانست سهم ایران را از بازارهای جهانی کاهش دهد. در این بین اما پیش‌بینی می‌شود در صورتی‌که تصمیمات اوپک بر مدار رشد تولید نفت قرار بگیرد بازار بار دیگر مسیر کاهشی را در پیش خواهد گرفت که این موضوع بازار سایر محصولات پتروشیمی و پالایشگاهی را نیز از خود متاثر خواهد ساخت. طبق بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» طی روزهای اخیر قیمت محصولات مختلف پتروشیمی نیز مسیر نزولی را پیش گرفته است. اتانول در هفته گذشته در حدود ۴ درصد افت قیمت را تجربه کرد و این کاهش قیمت برای نفتا که خوراک اصلی تولید محصولات پتروشیمی است یک درصد بوده است. پروپان نیز ۵۷/ ۲ درصد افت قیمت را به نام خود ثبت کرده است. این در حالی است که میانگین قیمت محصولات پلیمری در بازارهای جهانی در حدود ۷/ ۱ درصد افت را در هفته گذشته تجربه کرده است که انتظار می‌رود این میزان کاهش در اعلام قیمت‌های هفته آینده برای بهای پایه محصولات پتروشیمی خودنمایی کند.

در این بین پلاتس در گزارشی روز گذشته بازارهای آسیایی را در آستانه نشست اوپک مورد بررسی قرار داده است. بر اساس این گزارش عملکرد بازارهای آسیایی نیز تحت‌الشعاع تصمیمات اوپک قرار گرفته و از طرفی تقاضا برای محصولات مختلف پتروشیمیایی در هفته گذشته با کاهش روبه‌رو‌ شده بود که این موضوع نیز می‌تواند عامل تشدید روند افت قیمت‌ها باشد. این در حالی است که حجم عرضه در این منطقه در هفته قبل تا حدی تقویت شده بود و باید این موضوع را نیز در مسیر کاهشی قیمت‌ها در نظر گرفت. بنا بر این گزارش در بازار پاراکسیلین آسیا به نظر می‌رسد به تدریج معامله‌گران از موقعیت‌های بلندمدتی که پیش از زمان برگزاری نشست اوپک ایجاد کرده بودند خارج خواهند شد که دلیل این امر نیز روشن شدن وضعیت بازار نفت طی هفته آینده است. با این حال طی روزهای آینده نیز همچنان شرایط عدم اطمینان در این بازار ادامه خواهد یافت.

با توجه به اینکه در این نشست تصمیم‌گیری خواهد شد که آیا تولید نفت افزایش خواهد یافت یا خیر. البته نشانه‌های رشد تولید به وضوح دیده می‌شود. با این حال در مورد پاراکسیلین که در گزارش پلاتس به آن اشاره شده عرضه بالای این محصول را نیز در نیمه اول ماه جاری باید دلیل مهمی برای کاهش قیمت‌ها قلمداد کرد. در مورد محصول منومر استایرن به نظر می‌رسد بازار روند نزولی خود را همچنان ادامه خواهد داد. با این حال در بازار آسیا قیمت اتیلن در هفته گذشته با رشد روبه‌رو شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در هفته‌های پیش رو رشد تولید اتیلن در کنار افزایش تقاضا برای این محصول می‌تواند به ثبات بازار در هفته‌های پیش رو منتهی شود.  در مورد محصولات گروه پلی‌پروپیلن گفته می‌شود رشد تولید این محصولات را در آینده نزدیک شاهد خواهیم بود و راه‌اندازی چند واحد تولیدی در آینده شرایط را برای رشد تولید فراهم خواهد کرد؛ به‌عنوان مثال راه‌اندازی یک واحد تولیدی در کره‌جنوبی که می‌تواند ۲۰۰ هزار تن در سال ظرفیت تولید اتیلن و ۶۶۰ هزار تن ظرفیت پلی‌پروپیلن را افزایش دهد. با این حال احتمالا بازار پلی‌پروپیلن آسیا در هفته آینده باز هم تحت فشار نزولی قرار خواهد گرفت. در بازار پلی‌اتیلن سنگین در آسیا تقاضا در هفته پیش رو احتمالا افزایش خواهد یافت زیرا تولیدکنندگان در نظر دارند از آن به‌عنوان جایگزینی برای کوپولیمرهای پلی‌پروپیلن استفاده کنند. با این حال پلی‌اتیلن‌های سبک خطی با کاهش تقاضا روبه‌رو‌ هستند که این موضوع قیمت‌های این محصولات را با کاهش مواجه می‌سازد.

بنا‌بر‌این گزارش احتمال دارد تقاضا برای هند در ماه جولای در مجموع با کاهش روبه‌رو‌ شود. در این بین موسسه ICIS در گزارشی با اشاره به از سرگیری جنگ تجاری بین آمریکا و چین می‌نویسد احتمالا این موضوع بار دیگر بازار محصولات پتروشیمی را با نوسان روبه‌رو خواهد کرد. ایالات متحده اعلام کرده در مجموع روی ۲۰۰ میلیارد دلار محصولات چینی تعرفه اعمال خواهد کرد که این موضوع دور جدیدی از به‌هم‌ریختگی بازارهای جهانی را در حوزه‌های مختلف از جمله پتروشیمی به دنبال خواهد داشت. این موضوع با ریزش سهام شرکت‌های معتبر پتروشیمی چینی خودنمایی کرده است؛ به‌عنوان مثال در بازار سهام شانگهای سهام سینوپک دیروز ۸۱/ ۱ درصد، سهام پتروچاینا با ۶۵/ ۲ درصد و شرکت CNOOC با ۶۳/ ۲ درصد افت روبه‌رو‌ شد. در بازار ژاپن نیز سهام میتسوبیشی کمیکال ۸/ ۱ درصد، شرکت آساهی ۳۸/ ۰ و شرکت شیمیایی میتسویی ۶۴/ ۱ درصد افت کرد. در کره جنوبی سهام شیمیایی ال جی ۴۱/ ۳ درصد، شیمیایی لوته ۳۸/ ۳ درصد افت را تجربه کردند.  ترامپ روز دوشنبه به وزارت بازرگانی آمریکا دستور داد تا محصولات چینی را مشمول تعرفه‌هایی از ۱۰ تا ۲۵ درصد کند. ترامپ اعلام کرد: ما با استفاده از تمامی ابزارهای موجود برای ایجاد یک سیستم تجاری بهتر و عادلانه برای همه آمریکایی‌ها مسیر را ادامه خواهیم داد. محصولات پتروشیمی و نفت در فهرست محصولاتی قرار می‌گیرند که تحت فشارهای تعرفه‌ای آمریکا قرار خواهند گرفت. در این بین احتمال بروز یک جنگ تجاری سخت بین آمریکا و اروپا در ماه‌های اخیر باعث شده تا نگرانی‌ها از تحولات بازارهای کالایی به خصوص در مورد پتروشیمی بار دیگر افزایش یابد.

کشورهای اروپایی که تولیدکننده بسیاری از محصولات درجه یک پتروشیمی هستند بازار آمریکا را به‌عنوان یکی از بازارهای جدی به رسمیت می‌شناسند. با تغییر تعرفه‌های تجاری آمریکا احتمالا محصولات حوزه پتروشیمی به سمت بازارهای آسیایی سرازیر خواهند شد که این مساله نیز قادر است ترکیب بازارهای آسیا را با تحول روبه‌رو‌ سازد. در این رابطه دو دسته از بازارها تحت‌الشعاع قرار خواهند گرفت. بازارهای خاورمیانه که بخش مهمی از ایجاد ارزش افزوده نفت را بر پایه تولید محصولات پتروشیمی برنامه‌ریزی کرده‌اند و بر این اساس در آینده سعی دارند تولید این محصولات را به‌عنوان پیشران اقتصاد غیرنفتی خود به دنیا معرفی کنند و دوم کشورهای مصرف‌کننده محصولات پتروشیمی در آسیا که با این تغییر مسیر در معادلات جهانی پتروشیمی ممکن است روابط جدیدی را با تولیدکنندگان اروپایی ایجاد کنند.