اگرچه هفته گذشته شاهد تعطیلی روزهای آخر معاملاتی در بورس انرژی به دلیل تعطیلات رسمی بودیم ولی این نکته یعنی حذف یک روز معاملاتی مهم نتوانست بر حجم و ارزش داد‌و‌ستد در بازارهای مختلف بورس انرژی تاثیرگذار باشد تا جایی که یک هفته جذاب در کارنامه معاملاتی بورس انرژی ایران به ثبت رسید. در هفته قبل در بازار فیزیکی شاهد معامله نزدیک به ۱۱۶ میلیارد تومان از انواع فرآورده‌های نفتی، گازی، پتروشیمی و برق (‌به‌صورت فیزیکی) بودیم که موجب شد تا ارزش معاملات به نسبت هفته قبل از آن ۳۸/ ۵۸ درصد افزایش یابد. این در حالی بود که در هفته قبل ۵۵ هزار و ۲۸ تن از انواع حامل‌های انرژی در بازار فیزیکی مورد معامله قرار گرفت که به نسبت هفته قبل از آن نزدیک به ۳۹درصد رشد را نشان می‌دهد.

برتری رشد ارزش معاملات بر تقویت حجم معاملات را می‌توان به دلیل افزایش قیمت‌ها در بازارهای جهانی به کمک رشد قیمت نفت خام و همچنین داد وستد برق به‌صورت فیزیکی عنوان کرد که ارزش معاملات را به‌شدت تقویت کرده است. البته مهم‌ترین‌ دلیل افزایش حجم و ارزش معاملات را باید در رشد عرضه‌ها جست‌وجو کرد، زیرا در هفته گذشته رشد ۳۸ درصدی حجم عرضه کل در بازار فیزیکی بورس انرژی به ثبت رسید. البته با توجه به رشد عرضه‌ها و جذابیت خرید، شاهد تقویت حجم معاملات بودیم تا جایی که بیشترین ارزش معاملات در ۴ هفته اخیر به ثبت رسید. ارزش معاملات در هفته گذشته موجب شد تا بازار فیزیکی بورس انرژی در رتبه چهارم در سال‌جاری قرار بگیرد که نشان‌دهنده خودنمایی محسوس جذابیت خرید در بورس انرژی ایران بود. ارزش معاملات هفته گذشته و ثبت رقمی نزدیک به ۱۱۶ میلیارد تومان از آن جهت بسیار مهم ارزیابی می‌شود که متوسط معاملات هفتگی در سال‌جاری در بورس انرژی رقمی نزدیک به ۷۱میلیارد تومان بوده که از برتری ۶۳ درصدی ارزش معاملات هفته گذشته حکایت می‌کند.

چهاردهم آذرماه (سه‌شنبه)؛ مهم‌ترین‌ روز معاملات در هفته گذشته بود که در آن ۳۳ هزار و ۸۳۵ تن از انواع فرآورده‌ها به ارزش ۶۸/ ۷۵ میلیارد تومان مورد داد و ستد قرار گرفت. همچنین در این روز شاهد معامله ۳۰هزار تن نفتای سنگین پالایش نفت لاوان در رینگ بین‌الملل به‌صورت کشف پرمیوم بودیم که با فرض رقابت برای خرید و افزایش نرخ، نشان‌دهنده توانمندی بورس انرژی برای حضور در بازارهای بین‌المللی است. همچنین در این روز ۱۶ هزار کیلووات برق تولیدی شرکت تولید نیروی جنوب غرب صبا ( نیروگاه خرمشهر) همچون عرضه‌های پیشین با ۱۳ درصد کاهش نرخ مورد معامله قرار گرفت و موجب شد نرخ کشف شده در این بازار به ۴۳۵ ریال ( بدون احتساب هزینه‌های انتقال) کاهش یابد که قیمتی بسیار جذاب برای خریداران بزرگ صنعتی محسوب می‌شود.

پس از تمدید کاهش حجم تولید توسط کشورهای عضو پیمان اوپک و برخی دیگر از کشورهای غیر‌عضو همچون روسیه، شاهد هستیم که خوش‌بینی‌های جدیدی در بازار نفت ایجاد شده که از یکسو به افزایش بهای نفت خام در روزهای گذشته منجر شده و از آن مهم‌تر امیدواری به حفظ سطوح قیمتی موجود و حتی تقویت بیشتر قیمت‌ها را ایجاد کرد. با توجه به جذابیت نسبی در بازارهای جهانی نفت خام و فرآورده‌ها می‌توان به تداوم جذابیت خرید در بورس انرژی خوش‌بین بود.

  ۴۰۰ میلیارد تومان تامین مالی با چاشنی رقابت خریداران

رقابت خریداران اوراق سلف استاندارد موازی موجب شد تا سود پیش‌بینی شده در این بازار کاهش یابد که نکته بسیار مهمی در تاریخچه اوراق سلف استاندارد موازی در بورس انرژی ایران خواهد بود. به‌صورت دقیق‌تر در برابر عرضه ۴۰۰ میلیارد تومان اوراق سلف استاندارد موازی نزدیک به ۷۵۰ میلیارد تومان تقاضا به ثبت رسید و رقابت خریداران موجب شد سود میان‌دوره (روزشمار- قبل از سررسید) این اوراق از ۵/ ۱۷درصد به ۱/ ۱۷ درصد کاهش یابد و البته سود پایان دوره از ۱۸ تا ۱۹ درصد، به ۶/ ۱۷ تا ۶/ ۱۸ درصد برسد.

 این مطلب به آن معناست که خریداران برای خرید این اوراق حاضر شدند از بخشی از سود مورد نظر خود صرف‌نظر کنند که نشان می‌دهد این بازار حتی در چارچوب تامین مالی نیز به شفافیت و رقابت‌پذیری قیمت‌ها دست‌یافته که یک نکته بسیار مهم و برجسته در تمامی بورس‌های کالایی ایران به‌شمار می‌رود. عرضه اولیه موفق این اوراق در کنار ۱۰۰ میلیارد تومان عرضه و معامله صندوق پروژه در هفته‌های گذشته در کنار وجود بستر معاملاتی جذاب و امن برای فروش برق تولیدی و سایر فرآورده‌های نفتی، گازی و پتروشیمی موجب شده تا تمامی زنجیره ابزارهای مالی و بسترهای معاملاتی مورد‌نیاز حوزه انرژی در ساز و کار معاملاتی در بورس انرژی ایران فراهم شده باشد؛ یعنی تمامی ملزومات این صنعت در این بازار مالی هم‌اکنون در دسترس قرار دارد. این در حالی است که شرکت‌های حوزه برق تاکنون برای استفاده از این ساز و کارهای معاملاتی پیشرو بوده‌اند اگرچه این بسترهای معاملاتی برای تمامی فعالان حوزه انرژی وجود دارد.

  دورنمای بازار در هفته جاری

با توجه به افزایش جذابیت خرید در بورس انرژی همگام با رشد قیمت‌های جهانی نفت خام و حتی برخی خوش‌بینی‌ها نسبت به تداوم این روند معاملاتی و تقویت حجم تقاضا، می‌توان گفت که چشم‌انداز مثبتی در بازار فیزیکی بورس انرژی ایجاد شده که می‌تواند به تداوم موفقیت‌های پیشین منجر شود یعنی حجم معاملاتی جذاب در این بازار مالی به ثبت برسد. با توجه به این موارد می‌توان انتظار داشت که هفته پیش‌رو نیز معاملات مهم و پرحجمی در بازار فیزیکی بورس انرژی محقق شود. از طرف دیگر واریز منابع مالی جدید جهت انجام معاملات و تامین وجه شرکت‌های توزیع نیروی برق در هفته گذشته جمعا به مبلغ ۴۰میلیارد تومان نیز سیگنال جذاب و مهمی برای تقویت معاملات در بازار برق بورس انرژی به‌شمار خواهد رفت که می‌تواند موفقیت‌های این بازار مالی را برتری بخشد.