انتظار برای ثبات قیمت‌ها

دنیای اقتصاد: بازار مقاطع فولادی در روزهای انتهایی شهریور در انتظار تثبیت جایگاه‌های مدیریتی کلان استانداران و شهرداران و مدیران میانی است تا شاید با تزریق بیشتر بودجه‌های عمرانی و رونق فعالیت‌های اجرایی و احداث واحدهای مسکونی جدید، فعالان بازار مقاطع فولادی و مصنوعات ساختمانی در این باره این نوید را دریافت کنند که در مهرماه و شروع تحرک در بازار مصنوعات ساختمانی و مقاطع فولادی بازار به ثبات قیمتی رسیده و در ادامه این ثبات را حفظ خواهد کرد. در این رابطه از تولید‌کننده تا مصرف‌کننده شمش در این فضا می‌توانند هزینه‌هایشان را برآورد کنند و قطعا فضای باثبات به نفع تمام فعالان بازار اعم از تولید‌کننده و مصرف‌کننده مصنوعات فولادی خواهد بود. طی سه هفته گذشته در بازار مقاطع فولادی شاهد کاهش پلکانی قیمت بوده‌ایم. این در حالی است که خواسته اکثر فعالان در این بازار این است که بهتر است دنبال افزایش قیمت نبوده، بلکه باید دنبال خروج صنف آهن از وضعیت رکود حاکم بود.یکی از فعالان بازار مقاطع فولادی درباره بازار شمش به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «شمش زمانی که قیمتی حول و حوش ۱۷۵۰ تومان دارد، فعالان بازار هم فکر می‌کنند که با احتساب این قیمت، میلگرد هم باید به ۲ هزار و ۵۰ تومان برسد. این در حالی است که کیفیت، ثبات عرضه و ویژگی‌های فنی محصول را در نظر نمی‌گیرند به چه دلیل؟

چنانچه بر این باورند که چون تقاضایی فعلا در بازار نیست، کارخانه‌هایی که به‌طور مثال در حد روزانه ۲۰۰ یا ۳۰۰ تن شمش خریداری کرده و میلگرد تولید می‌کنند معیار قیمت برای بقیه کارخانه‌ها می‌شوند.» این در حالی است که به رغم ضعف تقاضا و معیار بودن تعدادی کارخانه که هم از نظر قیمت و هم خرید، به کف خود رسیده‌اند، این روند آرام آرام به ثبات قیمتی نزدیک خواهد شد. طی هفته گذشته روند ریزشی قیمت‌ها (بدون ثبت تقاضایی گسترده) در بازار مشاهده شد و به‌صورت دقیق‌تر خرید و فروش اغلب در بین واسطه‌ها و انبارداران آن هم با قیمت‌های پایین انجام می‌شد. در این رابطه با عوض شدن مدیران ارشد و مدیران عامل و استانداران و شهرداران باید در انتظار تصمیمات آنها در حوزه طرح‌های عمرانی بود. برخی از مجوزهای واحدهای ساختمانی و عمرانی که صادر شده است در انتظارند و حتی برخی نواحی تا ۱۵ مهر فرصت کارهای عمرانی به‌دلیل باز شدن مدارس را ندارند، همین موضوع باعث شده تقاضای چندانی وجود نداشته باشد، به دلایلی که گفته شد، پیش‌بینی می‌شود که از اول مهر فضای بازار وارد یک فاز با ثبات شود، در ادامه، حجم و روند تقاضاست که در نهایت روند قیمتی را تعیین می‌کند. در ادامه سوالی که مطرح می‌شود، این است که تقاضا چگونه در بازار وارد می‌شود؟ کسی که به‌عنوان سازنده می‌خواهد شروع به کار کند باید مجوز دریافت کند؛ ولی به‌دلیل اینکه هنوز در روند تغییر مدیران ارشد در شهرداری و استانداری‌ها ادامه دارد،‌ این طرح‌ها هنوز به مراحل جدی‌تر و فاز اجرا نرسیده‌اند.

نبود تقاضا در بازار

یکی از فعالان بازار مقاطع فولادی در پاسخ به سوال «دنیای اقتصاد» که چه زمانی تقاضا به این بازار بازخواهد‌ گشت، با مثالی به این سوال پاسخ می‌دهد: تاجری که می‌خواهد اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار آهن کند، وقتی روند قیمت را کاهشی می‌بیند، از هیچ کارخانه‌ای خرید نمی‌کند، هم‌اکنون بخش بزرگی از خریدها در بازار آهن به این شکل است که خریداران شمش اقدام به خرید می‌کنند و بعد با تحویل به کارخانه‌ها این شمش را تبدیل می‌کنند؛ ولی در حال حاضر به‌دلیل کاهش قیمت کسی این کار را انجام نمی‌دهد،‌ به این دلیل که متضرر می‌شوند ولی زمانی که بازار به ثبات برسد سرمایه‌ها نیز به بازار بازخواهند گشت.

فرآیند رقیب شدن خریداران

ازسوی دیگر، قیمت‌ها در بازار مقاطع فولادی و مصنوعات ساختمانی پس از تحمل یک دوره رکود سه هفته‌ای به سمت ثبات در حال حرکت است؛ ولی این در شرایطی است که خریدار و تقاضای چندانی در این بازار وجود ندارد.در زمان‌هایی که بازار به سمت افزایش قیمت در حال حرکت است یک عده از خریداران حتی اگر نیاز و مصرفی هم ندارند ولی به انگیزه منتفع شدن از رشد قیمت مضاعف در مرحله‌های بعد وارد بازار شده و خریدار می‌شوند. این خریدارانی که در شرایط این‌چنینی خرید می‌کنند در شرایط حال حاضر در بازار حضور ندارند،‌ حتی یک عده‌ای از این خریداران، «فروشنده» شده و به نوعی برای تولیدکنندگان مقاطع فولادی «رقیب» شده‌اند. در ادامه یک طیف دیگری که کالا را با مبلغی جزئی گران‌تر خریده‌اند، در این فضا مایل به فروش شده‌اند، جوی که در حال حاضر بازار مقاطع فولادی با آن روبه‌رو‌ است این‌گونه است که فروشندگان و تولید‌کنندگان تمایل به فروش پیدا کرده‌اند و در ادامه خریدار و دقیق‌تر تقاضا در بازار کمتر از عرضه کالا است و قیمت‌ها رشد که نداشته، مقداری کاهش هم داشته است. فضایی که در آن فروشنده‌ها زیاد شوند و تقاضا به میزان کافی وجود نداشته باشد و در برخی از مقاطع اصلا وجود نداشته باشد پس از طی رکود جای خود را به کاهش قیمت و با نگاه خوش‌بینانه جای خود را پس از طی دوره‌ای دیگر به ثبات قیمتی خواهد داد، یکی از دلایل این موضوع را باید در این دید که عده‌ای که کالا در اختیار دارند در این فضا تمایل دارند آن را تبدیل به وجه نقد کنند.

اعتماد و شفافیت را قربانی نکنید

یکی از فعالان حوزه مقاطع فولادی به «دنیای اقتصاد» گفت: انجمن صنفی تولید‌کنندگان آهن جلسات متعددی را برگزار کرده و برخی اوقات به‌صورت هفتگی هم این جلسات را برگزار می‌کنند؛ فعالان این جلسات می‌توانند قیمت‌ها را به‌صورت هم پیمان ثابت نگه دارند و همه روی یک قیمت متفق‌القول شوند. در این رابطه اگر توافق قیمتی هم صورت می‌پذیرد آن را وارد بورس نکنند که پس از آن نتواند جوابگو باشند؛ زیرا در مواردی مشاهده شده که پایین تر از قیمت‌های بورس کالا اقدام به فروش کرده‌اند. این در حالی است که بورس برای فعالان بازار مقاطع فولادی محک و معیار و ارزش است،؛ چرا که در آن فضا است که شفاف‌سازی انجام می‌شود. ولی اگر بنا بر این باشد که قیمت بورس را وقتی روی تابلو آمد، برخی افراد در خارج از آن فضا کمتر از تابلوی بورس بفروشند، اعتماد به شفاف‌سازی از بین می‌رود. در ادامه بارها فعالان بازار مقاطع فولادی پیشنهاد داده‌اند که یک اتاق در بورس کالا با نام «اتاق قیمت‌گذاری» تعبیه شود و قبل از اینکه قیمت کالایی روی تابلو برود، نمایندگان قسمت‌های مختلف حضور داشته باشند و در ارتباط با قیمتی که می‌خواهد روی تابلو قرار بگیرد اظهار‌نظر کنند؛ یعنی طرف عرضه قبل از ثبت رقابت، با یک مکانیزم خود‌تنظیمی به بررسی شرایط حاکم بر بازار پرداخته و سپس قیمت‌هایی تعادلی را در طرف عرضه به ثبت برسانند. رویکردی که فعالان بازار باید خود به این تعریف جامع از شیوه قیمت‌گذاری بپردازند هرچند که این رویکرد اجرایی تنها یک پیشنهاد است. با توجه به این موارد این اتاق باید به منظور این تعبیه شود که قیمتی که روی تابلو ظاهر می‌شود، بعدها نه تنها مشکلی ایجاد نکند، بلکه اعتماد بیشتری را بین خریداران تزریق کند.