ایست بازار داخلی پشت افزایش قیمت جهانی

دنیای اقتصاد: بازار مقاطع فولادی تحت تاثیر سیگنال‌های ارسالی از بازار جهانی فولاد در ماه‌های تیر و مرداد پا به عرصه رشد قیمتی گذاشت. این موضوع تا جایی طبیعی به‌نظر می‌آمد که عرضه و تقاضاهای موجود در بازار با هماهنگی با یکدیگر و در حال سیر طبیعی بودند؛ اما گفت‌وگو با فعالان بازار نشان می‌دهد از یک بازه زمانی مشخص بازار با تقاضاهای کاغذی و صوری مواجه شده است، موضوعی که البته دور از ذهن و بعید نیست و در تمام زمان‌هایی که بازار با پتانسیل رشد قیمتی بنا به دلایل مختلف روبه‌رو‌ می‌شود، اولین اقدام بازار داخلی شکل‌گرفتن تقاضاهای صوری و حتی خارج‌شدن قیمت از موازنه بازارهای جهانی است.

این در حالی است که محمد آزاد، رئیس اتحادیه آهن، فولاد و فلزات در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» بر این مشاهدات و مستندات صحه می‌گذارد. به گفته وی در حال‌حاضر عرضه‌های کالا دقیقا واقعی نیستند که دلیل این موضوع را باید در تغییر قیمت‌هایی که به‌وجود آمده جست‌وجو کرد و باید گفت تقاضا در بازار هم تقاضای واقعی نیست. تا قبل از تیر ماه و به نوعی تا پایان خرداد، عرضه‌ها و تقاضا تقریبا بر‌اساس واقعیت انجام می‌شد، ولی از زمانی که گران‌شدن آهن و فولاد از ابتدای تیر شروع شد و قیمت‌ها آغاز به رشد و ترقی کرد و تا پایان مرداد هم ادامه داشت، هیچ‌کدام از عرضه و تقاضاهای موجود در بازار واقعی نبود.آزاد بر این باور است که عرضه‌هایی که انجام می‌شده، به‌صورت دقیق صورت نمی‌گرفت، بعضی از کارخانه‌ها عرضه می‌کردند و بعضی عرضه نمی‌کردند و به نوعی ترجیح می‌دادند که کالای خودشان را درب کارخانه بفروشند، به این دلیل که مشتری برای کالا وجود داشت.

مشتری‌هایی که برای خرید اقدام می‌کردند به اتفاق مصرف‌کننده نبودند؛ در واقع مشتری‌های جدیدی پیدا شده بودند که به انگیزه تغییر قیمت که در حال افزایش بود، خریدار شده بودند و در فکر این موضوع بودند که «کالایی را که امروز خریداری می‌کنند، بتوانند در هفته آینده با سود فراوان به فروش برسانند.»به گفته وی تقاضا نیز از این قاعده تبعیت می‌کند. کسانی که قبلا خرید می‌کردند در حال‌حاضر خرید نمی‌کنند، حتی عده‌ای که قبلا کالایی را خریده‌اند در حال‌حاضر دچار نگرانی هستند و دلیل آن هم به بازگشت قیمت اندکی برمی‌گردد که در حال رخ دادن است. به گفته وی عرضه‌کنندگان شمش، زمانی که بازار مسیر صعودی داشت، به‌طور مرتب شمش عرضه می‌کردند ولی در حال‌حاضر که قیمت‌ها افت کرده، شمش هم عرضه نمی‌کنند. اگر قبلا ۲۰ هزار تن شمش عرضه می‌شد، در این شرایط ۲ هزار تن شمش عرضه می‌کنند. این موضوع نشان‌دهنده این است که نمی‌توان روی بازاری که در آن قرار داریم از لحاظ ثبات حساب باز کرد.

چرایی عقب‌ماندگی بازار

رئیس اتحادیه آهن ادامه می‌دهد: از سویی این موضوع را نباید از یاد برد که زمانی که قیمت‌های داخلی ما با قیمت‌های جهانی همخوانی دارد، نباید یک قدم هم جلو برویم، بلکه حداقل باید قیمت‌های خودمان به دلیل اینکه در داخل کشور هم سنگ‌آهن، زغال‌سنگ، گاز، برق و کارگر مناسب وجود دارد، از قیمت‌های جهانی پایین‌تر باشد؛ موضوعی که متاسفانه مخصوصا تولید‌کنندگان شمش و اسلب رعایت نکردند و همین موضوع باعث شد که بازار علاوه بر ایستی که تجربه کرد، حتی مقداری هم عقب بماند.آزاد در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه «گفته می‌شد دلیل افزایش قیمتی که در این مدت رخ داد، بهای شمش جهانی است، ‌در حال حاضر وضعیت شمش هم جهانی و هم داخلی به چه شکل است؟» می‌گوید: قیمت شمش جهانی روی ۵۱۰ تا ۵۲۰ دلار است ولی شمش داخلی ما تا ۲ هزار و ۱۵۰ تومان توسط تولیدکنندگان داخلی به فروش می‌رسد که این قیمت از قیمت جهانی هم فراتر رفته است.افزایش قیمت‌ها در حالی است که در اینجا باید به میزان ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده هم اضافه شود که یک محاسبه سرانگشتی نشان می‌دهد وقتی شمش با قیمت ۲ هزار و ۱۵۰ تومان در بورس کالا فروخته شده، ۲ هزار و ۳۴۰ و با احتساب مالیات ۲ هزار و ۴۰۰ تومان وارد کارخانه نورد می‌شود. این در حالی است که در حال حاضر همان نوردکارانی که شمش را گران هم خریده‌اند محصول خود را به قیمتی بین ۲ هزار و ۲۵۰ تا ۲ هزار و ۳۰۰ تومان می‌فروشند، یعنی کمتر از پول شمشی که خریده‌اند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا تقاضایی که در بازار وجود دارد، واقعی است یا تقاضای صوری و کاغذی گفت: در ماه تیر و مرداد که قیمت‌ها به‌صورت روزانه در حال رشد بود، بسیاری از خریداران برای مهندسی قیمت خرید می‌کردند و نه برای مصرف، البته میزان اندکی برای مصرف بود. در این رابطه با دو طیف مواجه شده بودیم، طیف اول مصرف‌کننده‌هایی بودند که برای خرید عجله داشتند و طیف دومی هم بودند که از تغییر قیمت‌های هفتگی صرفا به منظور سودرسانی به خودشان استفاده می‌کردند. در حال‌حاضر خریدارانی که در بازار هستند، فقط خریداران مصرف‌کننده‌اند و دیگر خبری از مهندسی قیمت نیست، به این دلیل که دیگر نمی‌توانند خریداری کنند و مطمئن باشند که در هفته بعد قیمت رشد داشته باشد. تنها امتیازی که تولید‌کنندگان در این جریان‌های افزایشی قیمت می‌توانند از آن منتفع شوند، این است که می‌توانند دست به صادرات کالای خودشان بزنند، وگرنه با این نوساناتی که در بازار به‌وجود آمد و با این وضع خریدارانی که وجود دارد، تمام تولید‌کنندگان متضرر می‌شدند؛ در حال‌حاضر تولید‌کنندگانی که بازار صادراتی دارند از همه راضی‌تر هستند.

آزاد در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه «پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارد که بخش مسکن در ماه‌های پیش‌رو با تحرک روبه‌رو‌ شود، آیا سیگنال‌های این تحرک در بازارهای مقاطع و آهن و ... هم مشهود است؟» گفت: زمزمه‌ها و گفت‌وگوهایی مبنی بر این موضوع در جریان است به این دلیل که مقدار معاملات مسکنی که در ۵ ماه ابتدایی سال ۹۶ انجام شده، نسبت به ۵ ماه ابتدایی سال ۹۵، تقریبا بین ۱۰ تا ۱۲ درصد رشد داشته است و مسکن‌های موجود هم در حال فروش است که از میزان مسکن می‌کاهد، این دو سیگنال نشان‌دهنده این است که متقاضی برای مسکن به‌طور مرتب وجود دارد، بنابراین با توجه به اینکه قرار است بانک‌ها هم نرخ سودشان را کاهش دهند، احتمال این موضوع وجود دارد که خیلی‌ها سرمایه خودشان را از بانک‌ها به سمت مسکن سوق دهند و همین موضوع باعث رونق مسکن و پیش از آن رونق بازار مقاطع فولادی می‌شود، موضوعی که باعث می‌شود ساخت و ساز در نیمه دوم سال نسبت به نیمه اول سال با رشد مواجه شود.