سیگنال‌های جهانی برای فولاد ایران

محمدحسین بابالو: رشد قیمت‌های جهانی ورق فولادی از حالت آرام به وضعیتی شتابان وارد شده، چنان که شاهد رشد بهای این کالا در بازارهای چین و حتی کشورهای مشترک‌المنافع هستیم که تمامی این موارد روند افزایشی قیمت‌ها را تسهیل می‌کند. دلیل اصلی رشد نرخ را باید در افزایش قیمت‌های پیشنهادی شرکت‌های بزرگ صادرکننده در چین دانست که این روند بر بازار سایر کشورها و عرضه‌های آنها موثر بوده و شاید فرش قرمز جدیدی در برابر رشد قیمت‌ها به شمار رود. آمارهای متال بولتن نشان می‌دهد بهای ورق نورد گرم و ورق نورد سرد کشورهای مشترک‌المنافع موسوم به CIS بین ۵ تا ۳۵ دلار در هر تن افزایش یافته و این به معنای آن است که بازار ورق جهانی و حتی قیمت تمام شده واردات به کشور با احتساب بهای ریال حداکثر ۱۳۵ تومان افزایش یافته که با در نظر گرفتن هزینه‌های جانبی، تعرفه واردات، هزینه حمل و مالیات بر ارزش افزوده بیش از ۱۷۰ تومان رشد قیمت را نشان می‌دهد. دلیل اصلی این رشد قیمتی را باید در نرخ‌های صادراتی چین جست‌وجو کرد ولی این ماجرا ادامه دارد.

رشد قیمت‌ها در بازار چین به‌صورت نجومی در حال افزایش است تا جایی که شاهد رشد قیمت‌ها بیش از ۵۰ دلار برای عرضه و تحویل در ماه سپتامبر هستیم که می‌تواند به این روند افزایشی، انرژی جدیدی تزریق کند. با توجه به عقب‌نشینی قیمتی در بسیاری از بازارهای کالایی و حتی سهام در جهان پس از افزایش تنش‌ها بین کره شمالی و آمریکا و اضافه شدن برخی دیگر از کشورها به این قبیل مناقشات، شاهد هستیم که ارزش بسیاری از بازارهای مالی بر پایه کالا همچون بازارهای آتی فولاد یا فلزات مشابه، با عقب‌نشینی قیمتی رو‌به‌رو شده‌اند. این در حالی است که افزایش بهای فولاد در بازارهای فیزیکی خود سیگنال جدیدی برای حمایت از بازارها و معاملات آتی فولاد بوده که ممکن است با رشد قیمتی و مهاجرت نقدینگی به آنها رو‌به‌رو شده و جریان جدیدی از افزایش قیمت‌ها را رقم بزند؛ رخدادی که تاثیرگذاری آن بر بازارهای داخلی و منطقه‌ای محرز بوده و هست.

نمی‌توان اظهارنظر قاطعی درخصوص قیمت‌های جهانی و نرخ‌های پیشنهادی به بازار ایران داشت؛ اگرچه روند افزایشی قیمت‌ها در بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی گویی شتاب بیشتری به خود گرفته که ناگفته پیداست چه سرنوشتی در بازارهای داخلی را رقم خواهد زد. موارد فوق و حتی رشد ممتد قیمت‌ها نیز موجب نشده حجم واردات به بازارهای داخلی افزایش یابد که این یکی از نقاط ابهام بازار در روزهای اخیر به شمار می‌رود که نیاز به بحث و بررسی بیشتری دارد. حال که واقعیت‌های بازار داخلی را در گذشته مورد بحث قرار دادیم شاید زمان آن فرارسیده باشد تا به برخی واقعیت‌های واردات به‌عنوان یکی از مسیرهای اصلی تغذیه بازار داخلی در سال‌های اخیر نیز توجه کنیم. نگاهی به بازار چین و حتی سایر کشورهای مهم تولیدکننده فولاد نشان می‌دهد به‌رغم صادرات گسترده، باز هم واردات جایگاه خود را از دست نداده ولی در ایران اوضاع دگرگون است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که به تازگی واردکنندگان مصنوعات فولادی همچون ورق نورد گرم تمایل چندانی به واردات از خود نشان نمی‌دهند آن هم در رشد ممتد قیمت‌های داخلی.

قیمت‌های پیشنهادی به بازار ایران

در طول هفته گذشته بهای ورق وارداتی به ایران از بنادر شمال کشور افزایش یافت که البته دلیل اصلی آن را باید رشد قیمت‌های جهانی به شمار آورد. بهای ورق نورد گرم با ضخامت ۲ میلی متر برند MMK به‌عنوان یکی از برندهای مشهور وارداتی در کشور با ۱۲ دلار افزایش به نسبت هفته پیش از آن رو به رو شد و به ۵۴۲ دلار در هر تن تحویل بار کشتی در سواحل روسیه (بندر آستاراخان) رسید. با فرض هزینه‌های متغیر حمل و نقل، شاید یکی از کمترین قیمت‌های تحویلی ورق نورد گرم در سواحل شمالی کشور همچون بندر انزلی ۵۵۷ دلار بر هر تن باشد. نکته حائز اهمیت درخصوص بازار ورق در حوزه کشورهای مشترک‌المنافع موسوم به CIS را باید در ضعف محسوس عرضه‌ها به شمار آورد، زیرا بسیاری از واحدهای تولیدی در شرایط فعلی و حتی نوسان قیمت‌های جهانی، تمایل چندانی به عرضه از خود نشان نمی‌دهند و همین واقعیت نه فقط به ضعف عرضه‌ها، بلکه در پاره‌ای از اوقات به فقدان عرضه منجر شده که می‌تواند تاثیر مهمی بر بازارهای فولاد در حوزه غرب آسیا بر جای بگذارد. این در حالی است که تولیدات فولاد و خصوصا ورق نورد گرم و شمش این حوزه اقتصادی یکی از تاثیرگذارترین قیمت‌ها به شمار می‌رود که نوسان در وضعیت تولید و عرضه آنها قطعا بر بازار تاثیر بسزایی خواهد داشت. تجربه سال‌های اخیر نشان داده اغلب واحدهای فولادی در روزهای گرم سال وارد فاز تعمیر و نگهداری می‌شوند که هم اکنون نیز بازار فولاد دستخوش این وضعیت بوده و هست. این ویژگی یعنی ورود به فاز تعمیر و نگهداری هم اکنون دامنگیر بسیاری از واحدهای تولیدی شده که ممکن است تداوم آن یا حتی برخی موارد غیرفنی همچون برنامه‌ریزی برای تولید یک سفارش خاص، به توقف حجم عرضه در بازارهای منطقه‌ای منجر شود. هم‌اکنون یکی از واحدهای زیرمجموعه آرسلورمیتال در قزاقستان با همین ویژگی رو به رو است و اعلام کرده تا پایان سپتامبر برنامه‌ای برای فروش ندارد. این ویژگی که خود سیگنالی برای حمایت از بهای ورق به شمار می‌رود همچنین سیگنالی برای افزایش قیمت‌ها از سوی سایر عرضه‌کنندگان منطقه‌ای است که رشد قیمت‌های پیشنهادی را برگزیده‌اند.

هم اکنون تقاضا به نسبت بالاست ولی نکته قابل ذکر نبود تقاضای وارداتی گسترده برای محموله‌های موجود است. به عبارت دقیق‌تر هم‌اکنون در انبارهای تجار و برخی از واحدهای تولیدی در منطقه CIS محموله‌های ورق نورد گرم وجود دارد ولی خریداران به دلایل مختلف تمایلی به خرید نداشته و حجم تقاضای وارداتی به کشور در این بازار به‌صورت معنی‌داری پایین است. پایین بودن حجم تقاضا نشان می‌دهد که یا تجار به آینده قیمت‌ها اعتماد چندانی نداشته یا تمایل دارند وضعیت فعلی در بازار داخلی در ایران همان گونه که هست باقی بماند. این وضعیت درخصوص بازار ورق MMK شفافیت بیشتری دارد و به نسبت حجم تقاضا در این خصوص به مقصد ایران محدود است. تجار به شدت به دنبال کسب تخفیف هستند ولی با توجه به روند افزایشی قیمت‌های جهانی چنین رویکردی چندان هم موفق نبوده و نیست. به گزارش متال بولتن بهای ورق نورد گرم وارداتی به کشور در پایان هفته گذشته به ۵۵۷ تا ۵۵۸ دلار در هر تن رسیده که به نسبت هفته قبل از آن و نرخ‌هایی نزدیک به ۵۳۵ دلار در هر تن از رشدی محسوس خبر می‌دهد که متاثر از شرایط قیمتی در بازارهای جهانی است. قیمت پیشنهادی ورق نورد سرد تولیدی MMK نیز در مبدأ ۵۰۰یورو در هر تن قیمت‌گذاری می‌شود که با توجه به نوسان ارزش یورو در برابر دلار در روزهای اخیر در بازارهای جهانی ۵۸۹ دلار در بندر مبدا قیمت‌گذاری می‌شود.