سیگنال‌های طلایی برای رونق فلز نقره‌ای

محمدحسین بابالو: رشد مجدد بهای آلومینیوم در بازارهای جهانی در روزهای اخیر موجب شده خوش‌بینی جدیدی به این بازار تزریق شود؛ هرچند سختگیری‌های دولت چین در کنار افزایش بهای تمام شده آلومینیوم و همچنین برتری تقاضا بر عرضه در بازارهای جهانی و کاهش موجودی انبارها در نهایت می‌تواند چهره جدیدی از این بازار را ترسیم کند. این در حالی است که در یک سال و نیم اخیر بهای آلومینیوم، کارنامه بسیار موفقی از خود ارائه کرده که پتانسیل رشد قیمت‌های آینده را با اما و اگر رو‌به‌رو می‌سازد. این شرایط نیاز به تحلیل دقیقی از این بازار را خاطرنشان می‌سازد.

نوسان بهای آلومینیوم در ماه‌های اخیر

آخرین قیمت‌ها در بازار آلومینیوم را می‌توان ۱۹۰۴ دلار در هر تن به شمار آورد؛ هرچند فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است. به‌رغم کاهش قیمت‌ها در بازارهای کالایی در سال ۲۰۱۶، شاهد بودیم که آلومینیوم یکی از بهترین کارنامه‌های رشد قیمتی را تجربه کرده و از کف قیمتی خود در ابتدای سال ۲۰۱۶ و قیمت‌هایی نزدیک به ۱۴۴۰ دلار در هر تن در نهایت در ماه‌های گذشته (آوریل تا ژوئن) به ارقامی نزدیک به ۱۹۵۰ دلار در هر تن افزایش یافت ولی نتوانست رکورد قیمتی بیش از ۲هزار دلاری سال ۲۰۱۵ را فتح کند. این در حالی است که اوج بهای آلومینیوم را می‌توان در سال ۲۰۰۸ و پیش از آغاز بحران جهانی اقتصاد دانست. از روزهای اوج قیمتی در ماه‌های اخیر شاهد کاهش نسبی قیمت‌ها در بازارهای جهانی بودیم ولی جهش‌های قیمتی روزهای اخیر نشان می‌دهد خبرهایی زیر پوست بازار جهانی آلومینیوم در جریان است. با توجه به تاثیرپذیری بازار داخلی از قیمت‌های جهانی حتی بیش از سایر بازارها، اهمیت این قبیل نوسان قیمت‌ها دوچندان خواهد بود.

پایان هفته گذشته در بازارهای جهانی و مخصوصا بازار چین شاهد رشد قیمت‌ها بودیم تا جایی که افزایشی ۲ درصدی در یک روز به ثبت رسید که بیشترین رشد قیمتی در ۳ ماه اخیر محسوب می‌شود. یکی از دلایل اصلی رشد قیمت‌ها ارائه آمارهایی از کاهش موجودی انبارها بود که کمترین حد از سال ۲۰۰۸ تاکنون را نشان می‌دهد. این در حالی است که در آخرین آمارهای اعلامی، موجودی انبارها در بورس فلزات لندن اندکی افزایش را نشان می‌دهد‌ ولی باز هم روند عمومی آمارها از برتری تقاضا بر عرضه در بازارهای جهانی خبر می‌دهد.

«کونتانگو» واژه‌ای است که در معاملات در بازارهای مختلف بسیار شنیده شده و به شرایطی اطلاق می‌شود که قیمت‌های آینده‌(سلف و آتی برای تحویل در آینده) از معاملات نقدی و تحویل فیزیکی قیمت بالاتری داشته باشد. این وضعیت خود نشان می‌دهد بازار به سمت رشد قیمت‌ها متمایل است تا جایی که خریداران حتی حاضر هستند قیمت‌های بالاتری را برای تحویل کالایی در آینده بپذیرند. این در بازارهای جهانی حتی برای معاملات سلف وجه اصلی معامله در زمان تحویل کالا دریافت خواهد شد ولی در بازارهای داخلی و برای معامله سلف، مبلغ اصلی در زمان خرید اخذ می‌شود. در بازارهای آتی تفاوت چندانی بین معاملات در ایران و سایر کشورهای جهان وجود ندارد.

در بازار آلومینیوم همین رویکرد قیمتی یعنی کونتانگو ( Contango) در حال تجربه شدن است؛ یعنی قیمت‌های نقدی در بورس فلزات لندن کمتر از قیمت‌های سلف آن است که نشان می‌دهد بازار به رشد قیمت‌ها در آینده خوش‌بین است و حتی از هم اکنون حاضر است برای خرید در آینده خود را به پرداخت مبلغ بالاتری متعهد سازد. همین ویژگی را می‌توان یکی از مهم‌ترین چشم‌اندازهای قیمتی برای آینده این فلز به شمار آورد.

در لحظه تنظیم این گزارش هنوز قیمت‌های کشف‌شده پایان روز دوشنبه در بازارهای جهانی با محوریت بورس فلزات لندن مخابره نشده ولی نرخ‌های کشف‌شده در پایان هفته گذشته میلادی نشان می‌دهد بهای نقدی آلومینیوم در بورس لندن یک هزار و ۹۰۴ دلار بر هر کیلوگرم بوده ولی قیمت‌های سلف سه ماهه آن هزار و ۹۲۱ دلار بوده است.

وضعیت تولید و مصرف آلومینیوم در بازارهای جهانی به گونه ای است که به دلیل اهمیت این فلز در تکنولوژی‌های جدید و همچنین افزایش مصرف آن‌، ناخودآگاه شاهد افزایش توجه به تولید و مصرف این فلز هستیم اما ذخایر معدنی و ویژگی‌های فنی این کالا شرایطی را فراهم آورده است که امکان افزایش تولید آن هم از ذخایر معدنی جدید با دشواری‌هایی رو‌به‌رو است. این در حالی است که استفاده از قراضه آلومینیومی هم با رونق بسیاری رو‌به‌رو است ولی نمی تواند رشد تقاضای موجود را پوشش دهد.

کاهش ارزش دلار آمریکا در روزهای اخیر خود سیگنال مهمی برای قیمت‌گذاری در اغلب بازارهای کالایی محسوب می‌شود که محقق شده و این روند کاهشی امکان دارد باز هم ادامه یابد. پایان هفته گذشته شاهد بودیم بهای دلار آمریکا در برابر سبدی از ارزهای معتبر جهانی به ۹۱/ ۹۴ واحد کاهش یافت که کمترین حد در ۱۰ ماه اخیر محسوب می‌شود. این سیگنال را باید حامی مهمی برای بازارها به شمار آورد؛ اگرچه در ساعات ابتدایی روز گذشته باز هم شاهد رشد ارزش دلار بودیم‌ اما همین سیگنال تاکنون تاثیر خود را بر بازار بر جای گذاشته و فضا را برای رشد بیشتر قیمت‌ها آماده کرده است.

آخرین آمارها از رشد اقتصادی چین به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران بازار آلومینیوم نشان می‌دهد از اواسط سال گذشته که رشد اقتصادی این کشور به ۷/ ۶ درصد یا کمترین حد پس از بحران جهانی اقتصاد کاهش یافته بود باز هم در مسیر رشد قرار گرفته و در آمارهای اخیر در ۹/ ۶ درصد در پایان سه ماه دوم سال ۲۰۱۷ تثبیت شده که تفاوتی با سه ماه اول سال جاری میلادی نداشته است. این سیگنال را باید داده مهمی برای بازارهای کالایی به شمار آورد که حداقل خروجی آن کاهش بدبینی‌ها نسبت به بازارهای کالایی است. این آمار از بسیاری از برآوردها بهتر ظاهر شده است.

آخرین آمارها از بازار چین نشان می‌دهد در ماه ژوئن حجم تولید آلومینیوم با ۴/ ۷ درصد رشد به نسبت مدت مشابه سال قبل از آن رو‌به‌رو شده و به ۹۳/ ۲ میلیون تن رسیده است. این در حالی است که رکورد تولید در ماه‌های اخیر به سطح ماه دسامبر سال گذشته بازگشته که ۸۹/ ۲ میلیون تن را ثبت کرده و نشان می‌دهد فاز تولید در چین وارد روند جدیدی شده است.

آمارهای دولتی چین نشان می‌دهد صادرات آلومینیوم این کشور در این بازه زمانی باثبات بوده و تغییری نداشته است. با توجه به سختگیری‌های دولتی در برابر تولید فولاد، آلومینیوم و بسیاری از کالاهای دیگر شاهد بودیم که در ماه‌های اخیر قیمت‌های داخلی در این کشور در کنار رشد قیمت‌های جهانی، افزایش یافت که سیگنال مهمی برای تلاش برای حداکثرسازی حجم تولید آلومینیوم بود. برخی از برآوردها نشان می‌دهد سختگیری‌های دولتی در مسیر تولید آلومینیوم موجب شد ظرفیت تولید ۶۰۰ هزار تنی یکی از شرکت‌ها در این کشور معلق شود که موجب افزایش قیمت‌ها شد.

این موارد در شرایطی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که در روزهای اخیر جلساتی درخصوص تداوم سیاست‌های سختگیرانه دولتی در مسیر توقف تولید از واحدهای غیرقانونی این کشور برگزار شده و البته این جلسات ادامه خواهد یافت اما خبری از نتایج آنها منتشر نشده است.

این وضعیت نشان می‌دهد دولت چین حداقل برای تولید آلومینیوم تمایلی برای تداوم سختگیری‌های پیشین و کاهش بیشتر ظرفیت تولید شاید نداشته باشد ولی نمی‌توان از چراغ سبز دولتی در این کشور در برابر افزایش حجم تولید با تکنولوژی‌های قدیمی سخن گفت. با توجه به بالا بودن رشد اقتصادی در چین به نسبت ماه‌های گذشته و همچنین نگرانی از افزایش مجدد قیمت‌ها در بازار داخلی به نظر می‌رسد در ماه‌های آینده نیز شاهد خودنمایی تولید با همین حجم در این کشور باشیم.

نوسان موجودی انبارها در بورس فلزات لندن نیز نشان می‌دهد مدت‌هاست شاهد کاهش این حجم هستیم که خود سیگنالی مهم از برتری تقاضا بر عرضه‌هاست. این وضعیت هرچند در روزهای اخیر از رشد ناچیزی حکایت دارد، ولی هم اکنون به‌صورت نسبی در کمترین حد از سال ۲۰۰۸ تاکنون قرار دارد که خود عاملی جدی برای حمایت از بهای این کالا به شمار می‌رود. ادامه کاهش موجودی انبارها که چندان هم دور از ذهن نیست می‌تواند فاز قیمتی در بازارهای جهانی را به کل تغییر دهد؛ اگرچه اما و اگرهای بسیاری نیز در مورد این ادعا وجود خواهد داشت. نگاهی به وضعیت تولید در چین و البته عدم افزایش حجم صادرات این کشور نشان می‌دهد رشد تولید تنها می‌تواند مصرف داخلی را تغذیه کند و بازارهای جهانی چندان هم به رشد تولید این کالا نمی‌توانند خوش‌بین باشند. از سوی دیگر افزایش بهای نفت خام در بازارهای جهانی خود عاملی خواهد بود برای افزایش قیمت تمام‌شده این کالا که باز هم از رشد قیمت‌ها حمایت خواهد کرد.

با توجه به موارد فوق شاید ساده‌ترین برآیند از وضیعت قیمتی را بتوان رشد نرخ‌ها به شمار آورد ولی این ادعا در شرایطی خودنمایی خواهد کرد که متوسط نوسان قیمت‌ها در هفته‌ها و ماه‌های اخیر نشانه‌هایی از کاهش قیمت‌ها را نشان دهد که البته در کنار رشد ناچیز موجودی انبارها در روزهای اخیر منطقی به نظر می‌رسد یعنی ممکن است رشد قیمت‌ها تا حدودی متوقف شود ولی جرقه رشد قیمت در روزهای اخیر خود دلیلی برای تغییر فاز قیمت‌ها نیز به شمار می‌رود.

به‌عنوان یکی از دلایل دیگر می‌توان به نوسان ارزش سهام برخی از تولیدکنندگان بزرگ در جهان اشاره کرد. ارزش سهام آلکوا به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده آمریکا در هفته‌های اخیر نشان می‌دهد خوش‌بینی جدیدی به بازار وارد شده هرچند کاهش ارزش سهام آمریکا و سیگنال‌های داخلی در این کشور نیز در این رشد قیمتی موثر بوده است. این سیگنال را نیز می‌توان دلیلی برای حمایت از قیمت‌ها و خوش‌بینی به نوسان نرخ‌های پیش‌رو به شمار آورد که باز می‌تواند از بهبود نرخ در میان مدت حمایت کند.

با توجه به تمام این موارد و حتی روند کاهشی نرخ در هفته‌های اخیر شاید بتوان برآیند قیمتی در روزهای آینده را افزایشی بررسی کرد و البته باید به ادامه کاهش موجودی انبارها و ادامه رشد تقاضا در بازارهای جهانی نیز خوش‌بین بود. این وضعیت موجب خواهد شد در گام اول بازار آلومینیوم بتواند رکوردهای هفته‌های اخیر را مجددا بازیابی کرده و سپس به سمت قله‌های جدیدی از رشد قیمت‌ها حرکت کند تا چهره‌ای جدید را از این بازار انتظار داشته باشیم. هنوز نمی‌توان اظهارنظر قاطعی درخصوص رشد یا عدم رشد بهای آلومینیوم در بازارهای جهانی عنوان کرد ولی تغییر فاز قیمتی و حضور در قیمت‌هایی بالاتر چندان هم دور از ذهن نیست که در ادامه می‌توان به آلومینیوم ۲هزار دلاری هم فکر کرد. قیمتی که مدت‌ها برای این کالا دست‌نیافتنی بوده است.