دنیای اقتصاد: حجم معاملات در بازار آتی طی هفته گذشته هرچند با افزایش ناچیز ۱۳۶۹ تایی همراه بود و رقم ۳۹ هزار و ۱۸۴ معامله را در کارنامه خود ثبت کرد ولی قیمت را در سررسیدهای مختلف با کاهش‌های ناچیز مواجه ساخت.بازار آتی طی هفته گذشته تحرک چندانی را پشت سرنگذاشته است. با توجه به اینکه هفته گذشته، اولین هفته بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری و انتخاب حسن روحانی به‌عنوان رئیس‌جمهوری دوازدهم بوده است که رویکردی تعاملی را با اقتصاد بین‌الملل دارد، طبیعتا این رویکرد باز هم به کاهش بهای دلار طی هفته گذشته کمک کرده است، به‌طوری‌که دلار کاهش ۱۴ تومانی هفتگی را طی این هفته به ثبت رسانده است. در این میان اشخاصی که فعال اقتصادی بوده‌اند و مبادلاتشان بر مبنای ارز دلار بوده است عجله را کنار گذاشته‌اند و با آرامش بیشتری طی هفته گذشته دست به معامله زده‌اند؛ چرا‌که این اطمینان در بین این فعالان وجود دارد که عرضه ارز در ۴ سال ریاست جمهوری حسن روحانی ادامه دار خواهد بود و دسترسی مناسب تری را برایشان ایجاد خواهد کرد.

لزوم باز شدن سررسیدهای جدید

این رویکرد طی هفته گذشته هم بازار آتی را با کاهش روبه‌رو‌ کرد و دلار را طی هفته قبل کاهش داد، اما نکته‌ای که «دنیای اقتصاد» طی هفته‌های گذشته با محوریت این موضوع به آن پرداخته بود، در ارتباط با این موضوع بود که «ابزارهای موجود در بازار سرمایه، پتانسیل خاموشی برای کنترل تورم هستند که در این راستا باید دید باز شدن سررسیدهای جدید در بازار آتی چه اثراتی را می‌تواند در این زمینه با خود به همراه داشته باشد؟»

بر این اساس فرزان سهرابی تحلیلگر بازار سرمایه و آتی به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: نرخ آتی در ایران بر اساس مدل هزینه‌های کامل تعیین می‌شود که قیمت نقدی به اضافه هزینه‌های وارده (نرخ بهره سرمایه‌گذاری دارایی تا تاریخ سررسید) را شامل می‌شود.در این میان برخی این سود را بازاری و برخی بانکی محاسبه می‌کنند که به‌طور میانگین به میزان ۲ تا ۵/ ۲ درصد روی قیمت سکه نقدی افزایش قیمت محسوس را با خود به همراه خواهد داشت. اما چرایی لزوم فعال شدن سررسیدهای بلندتر که هزینه نرخ بهره بلندتری در بازار آتی دارند در این مورد قابل بررسی است.

به عقیده این کارشناس بازار آتی اگر استفاده از ابزارهای آتی برای کنترل تورم است، لزوم اضافه کردن سررسید در این بازار را زیر سوال خواهد برد، در واقع این دستورالعمل یا آیین‌نامه‌ای که منجر به اضافه کردن سررسیدها در روند معاملات آتی می‌شود به بزرگ‌تر شدن عدد مبنا (اختلاف قیمت آتی با سکه نقدی) دامن می‌زند. در این میان زمانی که فعالان بازار و فعالان اقتصادی مشاهده می‌کنند که مردم در بورس، سکه را برای تحویل اسفند ماه و با قیمت یک میلیون و ۳۸۰ هزار تومان معامله می‌کنند خود یک افزایش عدم اطمینان را به بازار و اقتصاد تزریق می‌کنند که دلیل اصلی آن در نرخ بهره مستتر است.به این دلیل که نرخ بهره رقم بزرگی را شامل می‌شود و در سررسیدهای طولانی تر هزینه بیشتری را به قیمت نقدی وارد می‌کند، بر این مبنا هر چه سررسید بلندتر باشد عدد آتی بزرگ‌تری را هم شامل خواهد شد.

سهرابی اضافه می‌کند: در بازار آتی به این دلیل که طلای جهانی همچنان در یک رنج خاص بین ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ دلار نوسان می‌کند، طبیعتا با توجه به ثبات قیمت دلار در بازار داخلی و علاقه این ارز به کاهش قیمت، افزایش و کاهش‌های بازار طلا نشانگر و نماگر فعالان بازار است. در این میان اگر قبول داریم که معاملات فیوچرز و آپشن برای کنترل تورم می‌تواند یاری رسان باشد و همچنان قیمت طلا در سکه به‌عنوان شاخص رهبر قیمت کالا تعیین‌کننده انتظار سرمایه گذاران و سرمایه داران در اقتصاد است، ایجاد سررسیدهای بلندمدت تر در بورس به عدم اطمینان در بازار کمک می‌کند و از طرف دیگر معاملات آتی را از هدف اصلی‌شان که ایمن‌سازی و کمک به فعالان بازار برای بهتر دیدن آینده است منحرف می‌کند.از طرفی سقف قیمتی تعریف شده ۱۱۲۵ تا ۱۳۷۵ طلا که در رابطه با طلای جهانی تعریف شده است، هرچند با گذشت زمان تغییر کرده است ولی مادامی که قیمت از سقف با قدرت عبور نکند نمی‌توانیم بگوییم روند نزولی در ارتباط با طلای جهانی پایان یافته است.

شرایط اقتصادی حاکم در آمریکا و وجود متغیرهایی چون نرخ بهره و نرخ رشد اقتصادی آمریکا انتظار افزایش هیجانی نرخ طلا را نمی‌دهد، مادامی که نرخ طلا در بازه ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ دلار نوسان می‌کند تحلیل روشنی پیرامون طلا نمی‌توان ارائه داد. به عقیده سهرابی از نظر تکنیکال نمودارها نشانگر قدرت نسبی (RSI) در بازه ۱۴ روز گذشته و (در لحظه تنظیم این گزارش) در محدوده عدد ۷۷ است که نشان می‌دهد طلا در کوتاه مدت از خرید اشباع شده است و به اصطلاح Overbought می‌شود. در نشانگر RSI (قدرت نسبی) در بازه ۱۴ روزه و در کوتاه مدت به ما می‌گوید قیمت طلا در محدوده اشباع از خرید قرار دارد. با این حال این امکان وجود دارد که طلا در پایان معاملات امروز به رقم ۱۲۷۵ دلار برسد که این روند امروز می‌تواند منطقی باشد ولی ادامه این روند منطقی نیست مگر اینکه یک اتفاق یا خبر فاندامنتالی خاص رخ دهد و باعث جهت دهی هیجانی و خروج ناگهانی از این بازه قیمتی که مدت‌ها است در آن گیر کرده بشود.این در حالی است که طلا از نظر فاندامنتالی و تکنیکالی تفاوت چندانی با هفته‌های گذشته نداشته است، ولی طلا در بازارهای آسیایی رشد ۱۱ دلاری داشته است.