مسیر معکوس در بازار پلیمرها

عارفه مشایخی: روز گذشته قیمت پایه محصولات پتروشیمی در شرایطی که انتظار می‌رفت پس از گذشت چند هفته پیاپی کاهش، پا در مسیری صعودی بگذارد و روندی مثبت را دنبال کند، باز‌هم افت را تجربه کرد. البته این در حالی است که مقدار این کاهش نسبت به هفته قبل از آن چشمگیر نیست.

با بررسی روند قیمتی دلار شاهدیم بهای دلار با ۲۷/ ۰ درصد کاهش نسبت به هفته گذشته با قیمت ۳۷ هزار و ۴۲۹ ریال در فرمول تعیین قیمت ظاهر شد. این در حالی است که بهای نفت هر چند روز جمعه تغییر محسوسی نداشت، اما بازارها در حالی به کار خود پایان دادند که اولین هفته مثبت با رشد قیمت نفت ظرف یک ماه گذشته رقم خورده است. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» بهای نفت خام آمریکا در هفته گذشته یک دلار و ۶۲ سنت رشد کرد و به ۸۴/ ۴۷ دلار بر بشکه رسید، نفت برنت نیز با یک دلار و ۷۴ سنت افزایش قیمت، مجددا به قیمت‌های بالای ۵۰ دلار رسید و روز جمعه ۸۴/ ۵۰‌ دلار بر بشکه معامله شد. در پی این افزایش، نفتا هم با رشدی ۲۶/ ۱درصدی با قیمت ۴۳۲ دلار و ۸۵ سنت در هفته گذشته ثبت شد.به این ترتیب شاهدیم که در زورآزمایی بهای دلار و قیمت جهانی مواد اولیه، ‌کاهش دلار موثر واقع شده و به نسبت رشد بهای نفت خام و نفتا در روزهای اخیر بازهم شاهد کاهش قیمت‌های پایه بسیاری از محصولات پتروشیمی بودیم که پس از چندین افت ممتد ممکن است شائبه حمایت‌های مدیریتی از صنایع پایین‌دستی را برجسته سازد.

بررسی عملکرد بازارهای داخلی

۱) در بازار داخلی محصولات پتروشیمی، اکثر گریدها کار خود را با روندی صعودی در ابتدای هفته استارت زدند و به نحوی افزایش قیمتی این محصولات را می‌توان پیش قراولی برای روزهای دیگر هفته دانست و به این نکته توجه کرد که این بازار همگام و همزمان با واقعیت‌های جهانی پیش رفته و روندی افزایشی را دنبال خواهد کرد. اما روز گذشته همزمان با اعلام قیمت‌های پایه شاهد عقب‌نشینی در بازار آزاد بودیم که این عملکرد نقیض وضعیت در شروع هفته است و با توجه به شرایط میدانی این موضوع چندگانگی را تقویت خواهد کرد.

۲) با توجه به اینکه طی هفته‌های گذشته حجم معاملات در بورس کالای ایران در مرز ۵۰ هزار تنی قرار داشت و به عبارتی می‌توان گفت شرایط تعادلی برای وضعیت عرضه و تقاضا به‌وجود آمده است، تولید‌کنندگان بنگاه‌های پایین‌دستی بیشتر به خرید از بورس کالا تمرکز کرده و این امر سبب شده رفتار واسطه‌گری در بازارهای داخلی کم شده و قیمت‌ها روندی کاهشی را دنبال کنند.۳) نزدیکی به ماه رمضان و روزهای گرم سال سبب می‌شود که استفاده از ظروف یک‌بار مصرف، سفره و بطری‌های آب و نوشیدنی‌های دیگر زیاد شده و این امر بازار را با تقاضای واقعی از پلی‌پروپیلن‌های شیمیایی، پلی‌استایرن‌ها و پلی‌اتیلن سبک فیلم روبه‌رو ساخته و این عامل را می‌توان علت افزایش قیمت این گرید‌ها در ابتدای هفته دانست.با توجه به جدول اعلام قیمت از سوی شرکت ملی پتروشیمی، پلی‌استایرن‌ها و پلی‌اتیلن‌ها بیشترین کاهش را نسبت به هفته گذشته داشتند.

پلی‌استایرن انبساطی با ۸۹/ ۳ درصد کاهش با قیمت ۴۴ هزار و ۹۲۸ ریال اعلام شد. اکریلوبوتادین استایرن ABS بعد از پلی‌استایرن انبساطی بیشترین کاهش را تجربه کرد، به‌گونه‌ای که با ۸/ ۳ درصد کاهش از رقم ۶۶هزار و ۵۰۳ ریال به ۶۳ هزارو ۹۷۴ ریال رسید و کار خود را در این بازار پایان داد. با توجه به آمار و اطلاعات این جدول بقیه گریدها کاهشی کمتر از ۳ درصد را تجربه کردند.

میثم باقری کوپایی، کارشناس بازارهای پتروشیمی درخصوص شرایط حاکم بر بازارهای جهانی می‌گوید: بازار به‌شدت نگران مازاد عرضه نفت خام است. آخرین گزارش EIA نشان می‌دهد بالانس بازار نفت از سال ۲۰۱۷ به ۲۰۱۸ منتقل خواهد شد. همچنین تولید نفت لیبی مجددا افزایش یافته و به ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است و انتظار تولید نفت بیشتری از آمریکا نسبت به پیش‌بینی قبلی وجود دارد. تولید نفت آمریکا در سال ۲۰۱۷ در حدود ۳۱/ ۹ میلیون بشکه در روز و در سال ۲۰۱۸ در حدود ۹۶/ ۹ میلیون بشکه پیش‌بینی شده است. در این میان، شرکت تولیدکننده نفت شیل آمریکا به‌نام EOG عملکرد سه ماهه اول ۲۰۱۷ خود را گزارش کرد که رشد ۱۸ درصدی در تولید (۳۱۵ هزار بشکه در روز) و کاهش ۶ درصدی هزینه حفاری چاه و سود خالص ۹۰ میلیون دلاری (به جای زیان ۴۵۵ میلیون دلاری سال قبل) را حکایت می‌کند و بازگشت پرقدرت نفت شیل به بازار نفت خام را نشان می‌دهد.وی افزود: خبر بدتر آنکه این شرکت در قیمت نفت خام ۴۰ دلاری معادل ۳۰ درصد سود خالص بعد از کسر مالیات ثبت کرده که نشان از بهبود تکنولوژی توسط این غول نفتی است. اثر تصمیمات اوپک با ارائه این آمار و ارقام بسیار کمتر از گذشته شده است و بیشتر تحلیلگران آمار ذخایر و تولید نفت آمریکا و روند کاهش بهای تمام‌شده نفت شل آمریکا را دنبال می‌کنند که این اخبار برای اوپک و کشور ما خبر خوبی نیست.

این کارشناس درخصوص تاثیر این روند بر بازارهای جهانی و برخی از گریدهای محصولات پتروشیمی گفت: کالای ABS در طول هفته گذشته تغییرات نسبتا شدیدی در جهت کاهش قیمت داشت به‌طوری‌که ۵/ ۳ درصد کاهش قیمت را به خود دید. همچنان پیش‌بینی می‌شود این کالا بر روی مدار نزولی حرکت کند. دو کالای SBR و PBR نیز کاهش قیمت مناسبی داشتند و PBR حدود ۵/ ۴ درصد کاهش قیمت و SBRدر حدود ۵/ ۲ درصد کاهش قیمت را تجربه کرد.وی در ادامه اظهار کرد: پلی‌استایرن معمولی و مقاوم و انبساطی روند قیمتی همچنان نزولی دارند. افت قیمتی پلی‌استایرن انبساطی شدیدتر بوده به‌طوری‌که این کالا ۵/ ۳ درصد کاهش قیمت را تجربه کرده است. پلی‌استایرن معمولی بیش از ۲ درصد و پلی‌استایرن مقاوم کاهش بیش از یک درصد را در منطقه GCC تجربه کردند.این کارشناس در آخر درخصوص وضعیت اتیلن‌ها و پروپیلن‌ها افزود: قیمت اتیلن‌ها طی هفته با توجه به کاهش قیمت نفت افت ۳ درصدی را تجربه کردند. خط مقاومت ۱۰۰۰ دلاری مانع از کاهش بیشتر قیمت می‌شود.وی درخصوص پروپیلن‌ها گفت: این کالا در کشورهای چین و کره‌جنوبی افزایش قیمت بیش از ۳ درصدی را تجربه کرده است. وضعیت آینده قیمتی در مورد این کالا تحلیل‌پذیر نیست و نوسانات بسیار شدید بوده است.