محمدحسین بابالو - نوسان محدود قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی در روز گذشته را باید مهم‌ترین خبر این روزهای بازار به‌شمار آورد که ممکن است روندی کاهشی ولی ضعیف را به این بازار تزریق کرده، همچنین شرایط را برای ورود بیشتر خریداران به بورس کالا، آماده سازد. بالا بودن موجودی انبارهای واحدهای بالادستی پتروشیمی که در بالا بودن حجم عرضه گروهی از کالاها خودنمایی می‌کند، اعلام هفتگی قیمت‌های پایه که نوسان رسمی نرخ‌ها را محدود ساخته، روند آرام و کاهشی قیمت‌ها در بازار آزاد که در کنار کاهش نسبی قیمت‌های پایه، از برتری عرضه بر تقاضا نیز حکایت دارد و همچنین اما و اگرهای انتخاباتی که صنایع پایین‌دستی را از حاشیه به متن اصلی آورده است را باید مهم‌ترین رخدادها در بازار محصولات پتروشیمی در روزهای اخیر به‌شمار آورد که می‌تواند دورنمای بازار را در روزهای پیش‌رو ترسیم کند. فرارسیدن ماه شعبان، آغاز اعیاد شعبانیه و نزدیکی به ماه رمضان شرایطی را فراهم آورده است که ناخودآگاه، مهم‌ترین بخش از صنایع پایین‌دستی پتروشیمی را بتوان ظروف یکبار مصرف به‌شمار آورد ولی بازار مواد اولیه این صنعت با واقعیت‌های نه‌چندان مطلوبی روبه‌رو است.

به عبارت دقیق‌تر اما و اگرهای بازار در این روزها با معاملات پلی‌استایرن‌ها تلاقی پیدا کرده و پس از پلی‌پروپیلن‌های نساجی، دومین بازاری به‌شمار می‌آید که نگاه‌ها را به سمت خود جلب کرده است. با توجه به شرایط پتروشیمی تبریز به‌عنوان بزرگ‌ترین، بازارپسندترین و مهم‌ترین تولیدکننده پلی‌استایرن‌ها در کنار پلی‌اتیلن سنگین دورانی، به‌نظر می‌رسد باید واقعیت‌های این بازار را با دقت بیشتری موردتوجه قرار داد. تجربه معاملات سال قبل نشان می‌دهد که حجم عرضه این تولیدات در بورس کالا ۱۲۴ هزار و ۲۳۰ تن و حجم معامله آنها نیز ۱۰۵ هزار و ۷۱۰ تن بود. به عبارت ساده‌تر و با فرض ۱۲ ماه زمان معاملاتی، متوسط عرضه ماهانه آنها ۱۰ هزار و ۳۵۲ تن و حجم معامله ماهانه نیز ۸ هزار و ۸۰۹ تن بود. این در حالی است که از ابتدای سال‌جاری تاکنون حجم عرضه‌های این گروه کالایی ۳۷۰۰ تن و حجم معاملات آن نیز ۳۰۲۰ تن بوده است. همین روند نشان می‌دهد که در سال جاری یعنی از ابتدای سال تا روز گذشته، تنها ۳۷ درصد از معاملات ماهانه به ثبت رسیده و وضعیت چندان طبیعی نیست. این در حالی است که در سال‌های گذشته و مخصوصا در زمانی که عرضه‌کنندگان جدید این گروه‌های کالایی در بورس کالا حضور نداشتند، شرایط مطلوبی را شاهد نبودیم که شایعات و اما و اگرهای بسیاری را دربر داشت.

با توجه به این شرایط باید عنوان کرد که بازار پلی‌استایرن‌ها یا پلی‌اتیلن سنگین دورانی در حال خارج‌شدن از حالت تعادل است و به سرعت به سمت التهاب پیش می‌تازد. از سوی دیگر با توجه به فرارسیدن اعیاد شعبانیه و نزدیکی به ماه مبارک رمضان و افزایش تقاضا برای ظروف یکبار مصرف، هم‌اکنون را باید یکی از مهم‌ترین دوره‌ها برای تقاضا و مصرف این ظروف به‌شمار آورد که در صورت تزریق التهاب بیشتر به این بازار، شاهد وارد شدن ضربات جبران‌ناپذیری به بدنه صنعت ظروف یکبار مصرف خواهیم بود. از طرفی اگر قیمت محصولات در بازار آزاد بازهم افزایش یابد قطعا تولیدکنندگان کشورهای همسایه مخصوصا ترکیه سهم بازار بیشتری از حجم فروش را به‌دست خواهند آورد که به هیچ‌عنوان پسندیده نیست.

ذکر این نکته ضروری است که صنعت ظروف یکبار مصرف از صنایع ساده در بخش پایین‌دستی پتروشیمی است و مهم‌ترین و اصلی‌ترین هزینه تولید را باید در بهای مواد اولیه جست‌وجو کرد و هر تغییر نرخی در این بازار به سرعت به بهای تمام‌شده منتقل شده و این صنعت مهم را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد. حال در شرایطی که صنایع پایین‌دستی پتروشیمی در ادبیات اقتصادی و حتی سیاسی از حاشیه به متن آمده است، نباید اجازه داد تا این قبیل التهاب‌های قیمتی در جریان‌های غالب و ادبیات مختلف تاثیرگذار باشد. در پایان ذکر این مطلب ضروری است که آخرین عرضه پتروشیمی تبریز ۲۹ فروردین ماه سال‌جاری بوده، هرچند که عدم عرضه نیز با حرف و حدیث‌هایی همراه بوده است.

سیگنال‌های التهاب در بازار