دو سرعت‌گیر برای بازار فولاد

محمدحسین بابالو : بازار فولاد در روز ابتدایی هفته جاری روالی نسبتا منطقی را در پیش گرفته و فراز و فرودهای قیمتی وضعیتی نسبتا آرام را از خود نشان می‌دهد. از این پس گفتمان بازار می‌تواند توجه به موضوعات سیاسی و انتخاباتی را در کنار روال عمومی قیمت‌ها تجربه کند که ممکن است برخی از رخدادهای این بازار را با فروغی کمتر، مخابره کرده یا بخش بزرگ‌تری از محاورات را به این موضوع اختصاص دهد که چندان جذاب نخواهد بود. واقعیت‌های زیرپوستی در بازار فولاد است که مسیر نوسان قیمت‌ها را تعیین می‌کند و کاهش گفتمان قیمتی در این بازار می‌تواند بخشی از فعالان بازار را از دسترسی به اطلاعات سریع محروم کند بنابراین بهتر است مباحث انتخاباتی را در ساعاتی پیگیری کرد که اوج فعالیت بازار نیست.

این در حالی است که توجه به نوسان برخی از قیمت‌ها در این بازار آن هم در روز ابتدایی هفته جاری و پس از نوسان قیمت‌های هفته‌های اخیر ممکن است از برتری مجدد عرضه بر تقاضا خبر داده ولی نمی‌توان درخصوص واقعیت‌های این بازار بر اساس قیمت‌های روز ابتدایی هفته اظهارنظر قاطعی داشت. موارد فوق در حالی است که نزدیکی به انتخابات خود به‌عنوان فاکتوری مهم ایفای نقش خواهد کرد که تصمیمات خرد و کلان اقتصادی را به تاخیر انداخته و حتی بخش خصوصی نیز ممکن است درخصوص تصمیم برای سرمایه‌گذاری یا خرید نیز مردد شود. رخدادی که قطعا به سود اقتصاد کشور تمام نخواهد شد و ممکن است با تعویق حضور تقاضا شرایط بازار را تغییر دهد.

از سوی دیگر هم اکنون در شرایطی قرار داریم که پس از دو هفته رشد و کاهش قیمت‌ها، بازار به ثبات نسبی دست یافته که می‌توان این گونه امیدوار بود که تغییر دست ساخته قیمت‌ها محدود شده و روال واقعی عرضه و تقاضا است که برآورد نهایی قیمت‌ها را در این بازار تعیین خواهد کرد. حال در شرایطی که نزدیک به دو هفته از پایان تعطیلات فاصله گرفته ایم، این امیدواری نیز وجود دارد که روال عرضه قراضه به شرایط عادی خود بازگشته و وضعیت تولید در واحدهای مختلف فولادی به ثباتی نسبی دست یافته باشد. بنابراین در وضعیتی که عرضه روال عادی خود را سپری کرده ولی ممکن است تقاضا با اما و اگرهایی همراه باشد، ممکن است برتری عرضه بر تقاضا جدی تر شده و نگرانی‌های جدیدی را ایجاد کند. با توجه به موارد فوق نپرداختن به مسائل حاشیه‌ای در بازار فولاد شاید به‌عنوان بخشی از منافع جمعی در بازار فولاد مورد بررسی قرار گیرد که می‌تواند حمایتی هرچند محدود از این بازار تلقی شود.

این در حالی است که هرچه به زمان انتخابات در اواخر اردیبهشت‌ماه نزدیک‌تر شویم؛ ناخودآگاه بازار فولاد نیز به‌عنوان بخشی از جامعه به سمت گفت و شنودهای انتخاباتی نزدیک تر شده و ممکن است فعالیت‌های تجاری و حتی حمل و نقل با وقفه روبه‌رو شود. در بازارهای جهانی شاهد بهبود مقطعی برخی قیمت‌ها هستیم که می‌تواند به‌عنوان فاکتوری حمایتی برای بازار داخلی ایفای نقش کرده همچنین ممکن است فضای محدودی را پیش روی صادرات محموله‌های فولادی فراهم سازد. همچون گزارش‌های قبلی باید باز هم تاکید کرد که برون رفت بازار فولاد از وضعیت فعلی و فعال شدن واحدهای تولیدی موجود با ظرفیت بالاتر تنها در گرو صادرات است زیرا ظرفیت‌های فعلی به همراه واحدهای در دست احداث فعلی قطعا عرضه‌ای بیش از تقاضا را در بر خواهد داشت.

زیرپوست بازار

نگاهی به نوسان قیمت‌ها در بازار آزاد نشان می‌دهد که نوسان نرخ غالبا از سوی واحدهای تولیدی بوده و در بطن بازار و برای تحویل از انبار، نوسان نرخ چندانی را در روزهای اخیر شاهد نبوده ایم.این مطلب نشان می‌دهد که موجودی انبارها در شرایط موجود همچون سرعت گیر برای رشد قیمت‌ها عمل کرده و با توجه به ضعف نسبی تقاضای موثر، در برابر رشد قیمت‌ها موضع‌گیری می‌کند.تجربه نشان داده است که این وضعیت در کوتاه مدت در برابر رشد قیمت‌ها خودنمایی کرده و با فرض ادامه این شرایط، قیمت‌ها پتانسیل عبور از این فاز را به‌دست می‌آورد هرچند که باز هم تقاضای موثر است که در نهایت برای بازار تعیین تکلیف خواهد کرد. هرچند که می‌توان وضعیت بازار را با ثبات ارزیابی کرد ولی دقت بیشتر در روند قیمتی مخصوصا در بازار تهران و برای تحویل از انبار از تمایل قیمت‌ها به سمت کاهش نرخ حکایت دارد که نکته مهمی محسوب می‌شود ولی هنوز خودنمایی چندانی نداشته و در روزهای آینده واقعیت‌های آن بیش از پیش مشهود خواهد شد.به نظر می‌رسد باز هم با افزایش حجم تولید در واحدهای فولادی باید نگران برتری عرضه بر تقاضا بود اگرچه افزایش همبستگی واحدهای فولادی در کنار توجه به زنجیره ارزش از سنگ آهن و قراضه تا محصول نهایی می‌تواند از وضعیت کلی در این بازار حمایت کند.

در پایان باید باز هم به این مطلب توجه کرد که صادرات مهم‌ترین‌ راه‌حل برای بهبود بازار محسوب می‌شود، اگرچه برآوردهای میدانی نشان می‌دهد که در روزها و هفته‌های اخیر آن‌گونه که باید به امر صادرات در بخش خصوصی توجه نشان داده شود، پرداخته نشده است. رصد بازارهای صادراتی مخصوصا بازارهای منطقه‌ای، تشریک مساعی ( همیاری و تعاون) و مشارکت در انتقال اطلاعات به واحدها و بخش‌های تولیدی دیگر حتی در شبکه‌های اجتماعی و اطلاع رسانی از وجود تقاضای صادراتی در کشورهایی همچون عراق و افغانستان و تلاش برای حضور در بازار کشورهای دیگر از سوی چند واحد تولیدی به‌صورت همکاری صادراتی مواردی است که می‌تواند به نفع تمامی فعالان بازار تمام شود.به نظر می‌رسد در شرایط سخت فعلی صادرات به جز سود اقتصادی، از اجر معنوی نیز برخوردار است زیرا بخشی از عرضه داخلی را به بازارهایی دیگر منتقل کرده و فضا برای واحدهای تولیدی دیگر فراهم شده و از رقابت تنگاتنگ فعلی کاسته شده و به حجم فعالیت‌های تولیدی می‌افزاید.

فولاد در هفته‌ای که گذشت

طی هفته گذشته بازار محصولات فولادی با دو شرایط روبه‌رو‌ بود؛ بخشی از محصولات فولادی با کاهش قیمت مواجه شد و در برخی دیگر نیز ثبات قیمتی را شاهد بودیم با این حال به گزارش ایفنا، بودند محصولاتی که روند رشد قیمتی را نیز تجربه کنند به‌عنوان مثال قیمت بیلت در هفته گذشته در بازار داخلی رو به بالا بود. سایز ۱۵۰ میلیمتر به‌طور متوسط روز شنبه ۱۳۳۰ تومان در هر کیلو و سایز ۱۲۵ میلیمتر ۱۳۱۰ تومان معامله می‌شد اما به علت کمبود عرضه قیمت شروع به بالا رفتن کرد و تا آخر هفته سایز ۱۵۰ میلیمتر به‌طور میانگین به ۱۳۵۰ تومان و ۱۲۵ میلیمتر به ۱۳۳۰ تومان رسید. از روز چهارشنبه به بعد بعضی از حواله‌های پیشنهاد شده از طرف تجار که در کارخانه‌های بزرگ از سال قبل باقی مانده بود شروع به آزاد شدن کرد، با توجه به تعطیلی هفته جاری پیش‌بینی می‌شود قیمت روند کاهشی به خود بگیرد به‌خصوص که بازار مقاطع با رکود همراه است.

مقاطع در بازار ایران

قیمت مقاطع روز شنبه با کاهش روبه‌رو‌ شد تیرآهن ۱۴ - ۱۶ و ۱۸ محصول اصفهان در هر کیلو ۱۰۰ ریال افت کرد که این روند تا روز یکشنبه ادامه داشت اما از روز دوشنبه به بعد قیمت‌ها رو به بالا رفت و به اول هفته بازگشت. قیمت نبشی و ناودانی به علت افزایش قیمت شمش از روز دوشنبه بالا رفت ولی دامنه این تغییر قیمت در حدود ۱۰ تومان در هر کیلو بود و بعد از آن به علت رکود بازار نوسان قیمت متوقف شد. در مورد میلگرد، روز شنبه قیمت تا ۳۰ تومان در هر کیلو پایین آمد اما از روز یکشنبه به بعد با بازارسازی بعضی از کارخانه‌دارها که همراه با عدم عرضه بیلت بود قیمت شروع به افزایش کرد. میانگین قیمت میلگرد ۱۴ تا ۲۵ در اصفهان روز شنبه ۱۶۰۰ تومان بود که تا پایان هفته به ۱۶۱۰ تومان رسید همین طور میانگین قیمت میلگردهای عرضه شده از طرف گروه ملی در اهواز اول هفته ۱۵۱۳ تومان بود که تا پایان هفته به ۱۵۳۰ تومان رسید .