زعفران یکی از گران‌ترین چاشنی‌های دنیا است و بهره گرفتن از این گیاه قدمتی ۳۵۰۰ ساله دارد. یکی از بهترین روش‌ها برای بالا بردن کیفیت و استاندارد‌سازی کالا و حذف قاچاق، رفع مشکل نقدینگی انجام معاملات این محصول در بورس کالای ایران است.

به گزارش «سنا» دکتر مژده ملائی معتقد است: زعفران با دارا بودن بیش از صد ترکیب متفاوت، خواص آنتی اکسیدان فراوانی از خود نشان می‌دهد که این خواص رادیکال‌های آزاد در بدن را پیدا کرده و خنثی می‌کنند. این در حالی است که رادیکال‌های آزاد، تولید جانبی متابولیسم سلولی هستند که می‌توانند منجر به تغییر سلول‌های سالم و نابودی آنها شوند. پس این گیاه سیستم ایمنی بدن را بالا برده و از گسترش سرطان جلوگیری می‌کند و همچنین در ترمیم مولکول‌های DNA آسیب دیده نقش دارد. در این بین ایران با تولید سالانه بیش از ۲۵۰ تن زعفران به ارزشی بالغ بر ۶۲۵ میلیارد تومان مقام اول تولید این محصول را داراست. این گیاه از سوی مسلمانان در آندلس (اسپانیای اسلامی) کشت شد و امروزه تولید اسپانیا به یک تن هم نمی‌رسد ولی متاسفانه صادرکننده اصلی این محصول به شمار می‌رود.

با توجه به اینکه بیش از ۸۵ درصد از زعفران جهان در ایران کشت می‌شود و کشاورزان ما بیشترین زحمت را برای این محصول کشیده‌اند، اسپانیا این محصول را پس از بسته بندی با برند خود به بازار عرضه می‌کند. گل زعفران باید در فاصله کوتاهی از مزرعه جمع‌آوری شود و طی شرایط خاصی کلاله‌های قرمز آن جداسازی و با نهایت دقت خشک شود تا کیفیت و ویژگی‌های محصول حفظ شود. کشور ما به دلیل مشکلاتی همچون تحریم، حمل و نقل، استاندارد و کیفیت، نقدینگی و صرافی‌ها (عدم نقدینگی)، قاچاق، تعرفه‌های دولتی و استفاده از روش‌های قدیمی و سنتی، با بالاترین حجم تولید نتوانسته ۱۰۰ درصد صادرات این محصول را در دست بگیرد.این گزارش می‌افزاید: جمع آوری به موقع و نقل و انتقال صحیح، بهداشت محیط، رعایت اصول جداسازی و خشکاندن در شرایط مناسب به کیفیت و استاندارد‌سازی محصول کمک می‌کند که در این میان ترویج و آموزش کشاورزان برای این مهم بسیار ضروری است.

یکی از آفت‌های مهم این محصول ارزشمند، قاچاق پیاز این محصول به کشورهای همسایه است. افغانستان یکی از کشورهایی است که خریدار پیاز زعفران ایران است و در تولید این محصول به جهت کیفیت بیشتر، پیشرفت‌هایی داشته است و با تعرفه وارداتی کم و راحتی صادرات و همکاری کشوری نظیر فرانسه در بسته‌بندی و فرآوری با تولید ۱۷ تن (اگر چه تولید اندکی است) ولی می‌تواند رقیبی برای ایران به حساب آید. به عقیده دکتر ملائی، پیاز زعفران ایران ثروت بخش کشاورزی و کشاورزان ایران است و تدابیر لازم برای حفظ این ثروت امری ضروری است. به این ترتیب باید این محصول را استراتژیک شمرد، زیرا در خراسان رضوی و خراسان جنوبی نزدیک به ۸۰ هزار خانوار از این محصول ارتزاق می‌کنند و مهم تر آنکه سالانه بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار ارز وارد کشور می‌شود. به دلیل ارز آوری این محصول کشورهایی نظیر هلند - اسپانیا - چین در تولید این محصول همت گماردند. یکی از بهترین روش‌ها برای بالا بردن کیفیت و استاندارد‌سازی کالا و حذف قاچاق، رفع مشکل نقدینگی انجام معاملات این محصول در بورس کالای ایران است. از سال ۸۷ تاکنون میزان قابل توجهی از این محصول به‌صورت فیزیکی در بورس کالا عرضه و معامله شده است، اما به دلیل عدم آگاهی کشاورزان و همچنین عدم هماهنگی ارگان‌های دست اندرکار هنوز به هدف اصلی که گرفتن بازار جهانی است، نرسیده ایم. قرار است معاملات گواهی سپرده زعفران در بورس کالا به استاندارد‌سازی محصول و رفع مشکل نقدینگی فعالان بازار زعفران منجر شود تا بتوانیم با زمینه‌سازی رشد صادرات این محصول، تثبیت ایران در رتبه نخست بازار زعفران جهان و تبدیل شدن تابلوی بورس به مرجع اصلی قیمت در دنیا را رقم بزنیم.