دنیای اقتصاد: روز گذشته عرضه محصولات شیمیایی در حالی اتفاق افتاد که تعداد زیادی از گرید‌های عرضه شده در دسته کالاهای جذاب و پر‌التهاب قرار گرفتند. این در حالی است که در هفته آینده با فرارسیدن تعطیلات این احتمال وجود دارد که عرضه و تقاضای محصولات شیمیایی در تالار نقره‌ای کاهش یابد و این روند تا حدی متوقف شود.

نگاهی به روند معاملات محصولات شیمیایی در یک ماه گذشته حکایت از آن دارد که میزان معاملات در این بازار اگرچه در دو هفته متوالی در حدود ۵ هزار تن افزایش را تجربه کرد اما در هفته گذشته و روز قبل باز هم مسیر کاهشی به خود گرفت به‌طوری‌که اختلاف میزان معاملات در این دوبازه زمانی به حدود ۱۰ هزار تن نیز رسید. این در شرایطی است که قیمت‌ها در هفته جاری توسط شرکت ملی پتروشیمی اعلام نشد و به عبارتی قیمت‌های پایه روند ثابتی را پشت سر گذاشته است. این در حالی است که در یک ماه گذشته در تمام عرضه‌های صورت گرفته تقاضا از حجم معاملات بالاتر بوده، به عبارتی تقاضا در بازار به اندازه کافی وجود دارد اما در نهایت میزان معاملات با احتیاط بیشتری صورت می‌گیرد و از طرفی علاقه به معامله محصولات شیمیایی در زمان مچینگ نیز افزایش یافته است. در این شرایط نگاهی به دو مولفه مهم در بازارهای جهانی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ نخست بهای جهانی نفت و دوم تغییرات بهای ارز در بازار داخل که هر دو تعیین‌کننده مسیر آتی بازارهای شیمیایی هستند. موضوع اول بهای نفت بار دیگر روند صعودی خود را در پیش گرفته است. در حال حاضر قیمت نفت آمریکا در حال نزدیک شدن به مرز ۵۰ دلاری است. البته در این مسیر رفت و آمدهایی را نیز تجربه می‌کند اما در مجموع قیمت این محصول تمایل دارد مرز ۵۰ دلاری را در نوردد و آن‌طور که تحلیلگران جهانی بازارهای شیمیایی می‌گویند این روند افزایشی قیمت‌ها به زودی به بازارهای پتروشیمی به‌خصوص شیمیایی‌ها منتقل خواهد شد که این مساله به‌صورت افزایش قیمت خودنمایی خواهد کرد. مساله دیگر افزایش بهای ارز در بازار داخل است. افزایش بهای دلار به‌خصوص در یک ماه گذشته که باعث شده قیمت آن از مرز ۳ هزار و ۷۰۰تومان عبور کند و سیگنال مهمی به قیمت‌های آتی محصولات شیمیایی ارائه می‌کند که شرکت ملی پتروشیمی به زودی اعلام خواهد کرد. به این ترتیب پیش‌بینی‌ها از روند آتی محصولات شیمیایی افزایشی است. در این بین تعطیلات هفته آینده یکی از موضوعاتی است که به گفته کارشناسان داخلی بر بازار سایه افکنده است. به همین دلیل تقاضا در هفته‌های اخیر از مرز ۴۰ هزار تن نیز عبور کرد. البته هفته آینده بازار کاملا در شرایط نیمه‌تعطیل قرار دارد و به نظر می‌رسد تقاضا در این بازار در این مدت کاهش یابد.

این موضوع به نظر می‌رسد روند رو به رشد تقاضا را تحت‌الشعاع خود قرار داده است و باعث تعدیل آن شده، با این حال هنوز ترس از افزایش قیمت‌ها می‌تواند تعیین‌کننده مسیر آتی بازار باشد و به احتمال زیاد بعد از هفته آینده باز هم شاهد بازگشت تقاضا به بازار خواهیم بود. نکته قابل ذکر دیگر آن است که حجم عرضه‌ها نیز در هفته گذشته و روز گذشته کاهش یافته است که به نظر می‌رسد پیش‌بینی روند کاهشی در بازار در سمت عرضه نیز پیش‌بینی شده و به همین دلیل در این سمت نیز شاهد تعدیل بازار هستیم. در نتیجه باید گفت بازار در هفته‌های اخیر به‌رغم سیگنال‌های افزایشی قیمت، در حالتی متعادل و متناسب با نیاز بازار قرار گرفته و منتظر عبور از سد تعطیلات هفته آینده است.

آمارهای بورس کالا نشان می‌دهد ارتوزایلن، سود کاستیک، منومر وینیل استات، اسیداستیک، کریستال ملامین، ایزوبوتانول و برخی ترکیبات الکلی باز هم با رونق خرید و افزایش قیمت‌ها همراه شدند که نشان‌دهنده نیاز بازار به عرضه‌های بیشتری است. البته نیاز به افزایش حجم عرضه‌ها مطلبی است که آن چنان در این رسانه به آن اشاره شده است که دیگر مخاطبان نیز از مطالعه آن دلزده می‌شوند ولی واقعیت آن است که اشتغال در صنایع میان‌دستی و پایین‌دستی در کنار نوسان قیمت تمام شده تولید، به همین موارد وابسته است، هرچند که بازهم حجم عرضه‌های پیشین در بورس کالا تکرار می‌شود. در هر حال تکرار نیاز بازار به عرضه‌های بیشتر برخی کالاهای استراتژیک که شاید جایگزینی نداشته باشند، در شرایط فعلی نقطه آسیب رشد حجم تولید در صنایع مصرف‌کننده به شمار آمده که در صورت بهبود اوضاع، شاید فضا را برای افزایش حجم تولید فراهم کند. روز گذشته در تالار محصولات پتروشیمی و پالایشی وکیوم باتوم، قیر با گریدهای مختلف و پلی‌اتیلن‌های بوتادین رابر ۱۲۲۰ ( PBR) و ترفتالات نساجیSUPER BRIGHT (PET) و آمونیاک‌های گاز و مایع، اسید نیتریک و کلریدریک و تولوئن دی ایزو سیانات (TDI) و بخش دیگری از کالاها عرضه شد. نکته قابل توجه این بود که تعداد گرید‌های زیادی در دسته کالاهای جذاب دیروز قرار گرفتند. این اتفاق هم به دلیل عدم عرضه مناسب با تقاضا صورت می‌گیرد.

با توجه به تابلوی اعلانات تالار نقره‌ای کریستال ملامین یکی از کالاهای جذاب معاملات دیروز بود که با تقاضایی ۹۰۰ تنی در مقابل عرضه ۲۰۰تنی قرار گرفت و با اختلاف قیمتی ۴۰۰تومانی با قیمت نهایی ۴ هزار و ۳۰۰ تومان کار خود را به پایان رساند. اورتوزایلن از دیگر کالاهای پرالتهاب دیروز به شمار می‌آمد که با اختلاف ۳هزار تنی میان عرضه و تقاضا با اختلاف قیمتی ۲۰۰تومانی با قیمتی در حدود ۲ هزار و ۷۰۰تومان معامله شد. سود کاستیک دیگر کالای جذاب دیروز بود (تقاضا: ۱۲۲۷۵تن، عرضه: ۷ هزار تن) با قیمت ۵ هزار و ۷۰۰ تومان کار خود را به پایان رساند. کاهش حجم تولید در صنایع پایین‌دستی واقعیتی است که نمی‌توان از کنار آن به سادگی عبور کرد زیرا با حذف بخشی از تقاضا در بورس کالا احتمال رکود و تعطیلی برخی واحدهای تولیدی در صنایع مصرف‌کننده وجود دارد که دقیقا مترادف با افزایش نرخ بیکاری و کاهش رشد اقتصادی و تضعیف زنجیره ارزش خواهد بود. در صورت ادامه این شرایط از این پس باید منتظر بود و دید که تاثیر کاهش حجم تولید در صنایع میان‌دستی، چه بر سر صنایع پایین‌دستی خواهد آورد هرچند که به آرامی شاهد رشد گام به گام و مجدد این صنایع هستیم. با توجه به این موارد باید از تهدید صنایع پایین‌دستی از جانب عقب‌نشینی حجم تولید در صنایع میان‌دستی خبر داد که ممکن است تاثیرات وخیمی را بر زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی بر جای بگذارد.

ایست شیمیایی‌ها پشت چراغ تعطیلات