عارفه مشایخی: روز گذشته قیمت پایه محصولات پتروشیمی در حالی اعلام شد که به جز پلی‌اتیلن سنگین اکستروژن دیگر گریدها متفق‌القول پا در مسیری صعودی گذاشته و روندی افزایشی را در پیش گرفتند. به عقیده تحلیلگران این بازارها، علت این امر هم آن است که طی ماه گذشته قیمت طلای سیاه در کانالی افزایشی حرکت کرده و به تبع روی قیمت اولفین‌ها تاثیر مثبتی داشته است. البته با توجه به بحث انبار کردن محصولات، این تولیدات تاثیر‌پذیری آنی از افزایش بهای نفت ندارند. از دیگر عوامل به وجود آمدن چنین اتفاقی افزایش ۲۷/ ۰ درصدی دلار در محاسبات قیمت‌های این محصولات است که روی افزایش قیمت‌های پایه داخلی تاثیر مثبتی گذاشته است. با توجه به جدول اعلام قیمت‌ها SBR۱۵۰۲ با رشد قیمتی در حدود ۵۷/ ۷ درصدی با قیمت ۵۹۶۶۲ ریال اعلام شد. این در حالی است که دیگر گرید این کالا یعنی SBR۱۷۱۲ رشدی در حدود ۷ درصد را تجربه کرد و با قیمت ۵۴۸۵۳ ریال کار خود را در بازارهای داخلی برای دو هفته آتی شروع کرد. از دیگر نکات قیمت‌های دیروز می‌توان به افزایش یک درصدی قیمت پلی‌اتیلن ترفتالات در انواع گریدهای آن اشاره کرد که کمترین افزایش قیمتی را این محصول داشته و تحلیلگران این بازارها علت این امر را کم شدن مصرف این محصولات با توجه به فرا رسیدن فصل سرما می‌دانند. نکته دیگری که در این میان می‌توان به آن اشاره کرد این است که در روز اعلام قیمت، محصولات پتروشیمی در بازارهای داخلی روند ثابت با جهت‌گیری مثبتی را تجربه کردند و پرواضح است که عرضه‌کنندگان منتظر اعلام قیمت‌های جدید بودند و تغییر خاصی را در قیمت‌ها به وجود نیاوردند.

لزوم همه‌جانبه‌گرایی منافع در صنعت پتروشیمی

رئیس هیات مدیره انجمن ملی پلاستیک در گفت‌و‌گو با روزنامه «دنیای اقتصاد» در خصوص انحصاری بودن مجتمع‌های پتروشیمی و مشکلاتی که در پی این عرضه‌ها برای تولیدکنندگان پایین‌دستی به وجود می‌آید، گفت: به عقیده من بحث انحصار در صنعت پتروشیمی وجود دارد. شاهد این مدعا هم این است که در هر بازاری که تعداد عرضه‌کنندگان کمتر از ۴ باشد آن بازار، یک بازار انحصاری است. عباسعلی متوسلیان در ادامه تصریح کرد: این درحالی است که به‌رغم اینکه انحصار در عرضه برخی از گریدها وجود دارد شاهد آن هستیم که به دلیل عدم مدیریت صحیح و گاه عملکرد شرکت‌های پتروشیمی برای دستیابی به اهداف کوتاه مدت عرضه به‌گونه‌ای اتفاق می‌افتد که پاسخگوی نیاز داخلی نیست.عضو هیات‌ نمایندگان اتاق ایران می‌گوید: به باور من علت این امر هم عدم مدیریت در گرید و برنامه‌ریزی نامناسب جهت رفع نیاز صنایع تکمیلی است. به بیانی دیگر زمانی که پتروشیمی‌ها بدون بازاریابی، بدون توجه به نیازهای تولید‌کنندگان داخلی و پایین‌دستی و بدون توجه به نیازهای روز و مصارف فصلی به عرضه کالاها اقدام می‌کنند قطعا بازارهای داخلی با مشکل مواجه خواهند شد.

وی در ادامه تصریح کرد: اگر هم در مقطعی از زمان این روند تسهیل شود پایدار نخواهد بود. وقتی ما عدم پایداری در عرضه به بازارهای داخلی را شاهد هستیم به طور قطع صادرات خوراک به بازارهای خارجی تقویت می‌شود. به عبارتی زمانی که مجتمع‌های پتروشیمی اقدام به فروش محصولات خود به داخل کشور می‌کنند به دلیل اینکه باید مالیات معاف از ارزش افزوده و مالیات بر درآمد را پرداخت کنند (قوانینی که در صادرات از آنها معاف هستند) قیمت‌های بالاتری برای تولید‌کنندگان داخلی تعریف می‌کنند و اینجاست که تولید‌کنندگان پایین‌دست این صنعت در همین ابتدای کار یک قدم عقب‌تر از تولید‌کنندگان خارجی هستند و به تبع قیمت تمام شده محصولات آنها بالاتر می‌رود و رقابت‌پذیری کالاهای ایرانی با همتایان خارجی کم می‌شود و این مساله باعث می‌شود ارز‌آوری تولیدکنندگان ایرانی از رینگ‌های صادراتی کم شود و در نهایت نمی‌توانند دانش فنی، ماشین‌آلات،‌ تکنولوژی و ... را تهیه کرده و با گذشت زمان به راحتی از صحنه‌های جهانی و بین‌المللی حذف خواهند شد.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران با توجه به سوابق ارزشمند پتروشیمی‌ها در عرصه اقتصادی کشور و مصرف صنایع تکمیلی بر‌اساس سوابق سال‌های گذشته اظهار کرد: در شرایط فعلی انتظار صنایع تکمیلی این است که بر اساس نیاز این بازارها مهندسی گرید و مدیریت انجام پذیرد. وی در ادامه در خصوص راهکارهای رفع این مشکل افزود: همکاری چند‌جانبه سه ضلع یک مثلث یعنی دفتر ملی صنایع پتروشیمی‌، وزارت صنعت، معدن و تجارت و شرکت بورس کالاست. عباسعلی متوسلیان می‌گوید: این سه اهرم اساسی در پیمودن مسیر باید از تشکل‌های صنفی این صنعت هم مشاوره گرفته تا به صورت دقیق تر نیازها را مشخص کرده و علاوه بر تامین نیاز بازارهای داخلی سهم زیادی از بازارهای بین المللی را در دست گیرند. وی مشکل رقابت پذیری صنایع پایین‌دستی با تولید‌کنندگان کشورهای دیگر را باز هم متوجه تامین مواد اولیه دانست و تصریح کرد: طی هفته‌های اخیر در برخی گریدها تولید‌کنندگان پایین‌دستی خوراک خود را با رقمی بالغ بر ۴۰ درصد بالاتر از قیمت‌های منطقه خلیج‌فارس خریداری کرده‌اند که این موضوع عملا قدرت رقابت را از آنها می‌گیرد. وی در خصوص رقابتی کردن خوراک و ماده اولیه‌ای که پتروشیمی‌ها عرضه می‌کنند تصریح کرد: طبق تجربیات گذشته اگر بورس کالا یا شرکت بازرگانی پتروشیمی تمهیداتی را برای حضور دیگر پتروشیمی‌های منطقه بیندیشند مشکل انحصار تاحدی حل می‌شود و قیمت‌های معتدل‌تری برای خوراک تعریف می‌شود و در این میان بخش پایین‌دستی این صنعت می‌تواند جان بگیرد و نتیجه این امر آن است که هم از بعد کیفیت و هم از بعد کمیت و رقابتی بودن قیمت بهره مند خواهیم شد. وی در ادامه افزود: پتروشیمی‌ها باید از نگاه منفعت‌طلبانه و زود‌هنگام و بنگاه‌نگری خارج شوند و بدانند صنایع تکمیلی مشتریان همیشگی آنها هستند و با عرضه خوراک (چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی) منفعت همه جانبه‌ای را در این صنعت به وجود آورند.

رشد دسته‌جمعی قیمتی در بازار پتروشیمی