صنعت پتروشیمی یکی از مهم‌ترین‌ صنایع کلیدی اقتصاد است و توسعه این حوزه علاوه بر اشتغال‌زایی در بخش‌های صنایع پایین‌دستی و بالادستی، کمک قابل‌توجهی به رشد اقتصاد کشور می‌کند. با وجود اقدامات مثبت و دستاوردهای قابل‌توجه در صنعت پتروشیمی کشور هنوز نقاط ضعفی وجود دارد که باید برای رفع آنها، تدابیری اندیشیده شود.

عدم رگولاتوری در سیستم تولید در صنایع پتروشیمی کشور یکی از دلایل اصلی ناپایداری در عرضه‌ها بوده است و نتوانسته فاصله زیاد عرضه را با تقاضای موجود پوشش دهد و این امر باعث افزایش کاذب و غیر‌واقعی مواد اولیه صنایع تکمیلی شده است و نتیجتا باعث ضرر به منافع ملی، زیرساخت‌های کشور و عدم افق واضح در برنامه‌ریزی با‌ثبات شده است.فعالان حوزه اقتصادی کشور معتقدند فعالیت کالاهایی نظیر پتروشیمی در بورس موجب شفافیت معاملات کالایی در کشور می‌شود و با حضور پتروشیمی‌ها در بورس ظرفیت‌ها، قیمت، دریافت و پرداخت‌ها مشخص شده و به‌صورت شفاف آمار معاملات ذکر می‌شود؛ در همین راستا خبرگزاری خانه ملت در گفت‌وگو با نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مزایا و معایب حضور پتروشیمی‌ها در بورس را جویا شده که به شرح زیر است:

بورس کالا سبب شفافیت بازار صنایع پتروشیمی می‌شود

انصاری با بیان اینکه بورس کالا سبب شفافیت بازار صنایع پتروشیمی می‌شود، گفت: خروج محصولات پتروشیمی از بورس سبب عدم شفافیت، کاهش توانمندی رقابتی و ایجاد رانت می‌شود.وی با اشاره به اینکه ارتقای توانمندی‌های صنعت پتروشیمی و توان رقابتی بنگاه‌های داخلی برای حضور در بازار بین‌المللی سبب ارزآوری فراوان برای کشور می‌شود، اظهار کرد: زمانی که از رشد اقتصادی بدون اتکا به نفت صحبت می‌شود به این معنا است که بنگاه‌های صنعتی به‌ویژه پتروشیمی بتواند ارز وارد کشور کند و در فضای رقابتی بین‌المللی فعالیت کند.

حمایت قاطع مجلس از بورس کالا

غلامرضا شرفی درگفت وگو با «خانه ملت» با بیان اینکه برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی باید سیاست‌گذاری‌ها منطقی باشد و برای سیاست‌گذاری درست نیز باید در چارچوب و اولویت‌ها قدم برداشت، گفت: از بازاری همچون بورس کالای ایران که شفافیت و رقابت در آن تعریف شده و شاخص‌های اقتصاد مقاومتی در آن یافت می‌شود، باید در راستای پیشرفت، تعالی و رفاه بهره ‌بیشتری برد.نماینده مردم آبادان درمجلس شورای اسلامی، معامله محصولات پتروشیمی خارج از بورس کالا را تضعیف پایه‌های اقتصاد معرفی کرد و افزود: تضعیف این صنعت به دلیل نقش مهم آن در اقتصاد، زمینه‌ساز تاثیر منفی بر رشد اقتصادی خواهد بود.

فروش محصولات پتروشیمی خارج از بورس کالا موجب افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها می‌شود

شرفی با بیان اینکه بورس‌ها موجب شفافیت، رقابت و عدالت در بازار می‌شوند، ادامه داد: اگر محصولات پتروشیمی خارج از بورس کالا به فروش برسد، راه دلالان مجددا مانند گذشته باز شده که دراین صورت موجب افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها می‌شود.وی با بیان اینکه انجام هر تصمیم مهمی در اقتصاد، نیاز به عقبه‌های فکری دارد، یادآور شد: در این بین اگر عده قلیلی برای خروج پتروشیمی از بورس کالا تلاش می‌کنند، نشانه مخالفت با شفافیت و سنگ‌اندازی در مسیر دستیابی به اهداف بالاتر در صنعت پتروشیمی است.

شرفی افزود: عرضه محصولات پتروشیمی در بورس به‌منظور جلوگیری از ایجاد رانت درحال‌حاضر بهترین گزینه است و تنها باید سعی شود مشکلات فعلی را رفع کرد.وی بااشاره به تلاش و اقدامات مجلس برای جلوگیری از خروج محصولات پتروشیمی از بورس، ادامه داد: قطعا مجلس پشتیبان شفافیت خواهد بود و از بورس کالا حمایت خواهد کرد، درگذشته نیز مجلس برای خارج کردن محصولات پتروشیمی از بورس به این افراد هشدار داده بود.شرفی تصریح کرد: تلاش‌هایی که برای خروج محصولات پتروشیمی از بورس صورت می‌گیرد، تحت‌فشار دست‌اندرکارانی است که از شفافیت معاملات بورس کالا متضرر شده‌اند.شرفی با تاکید براینکه اگر در بورس کالا کم و کاستی‌هایی دیده می‌شود، باید ازسوی فعالان و مسوولان مربوطه مرتفع شود، افزود:این کاستی‌ها، عامل به‌هم ریختن نظم بازار نیست و باید با حمایت از سازوکار بورس، زمینه تامین نیاز آسان تولیدکنندگان به مواد اولیه را فراهم کنند.

حضور در بورس لازمه شفاف‌سازی بازار محصولات پتروشیمی است

حمید گرمابی، با بیان اینکه باید فرمول مناسبی برای تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مشخص شود، گفت:باید قیمت خوراک به‌گونه‌ای باشد که سرمایه‌گذار داخلی و خارجی برای سرمایه‌گذاری دراین بخش اشتیاق داشته باشد، از طرفی گاز خدادادی، ثروت ملی کنونی و نسل‌های آینده است و نباید با قیمت نازل در اختیار مصرف‌کننده قرار گیرد و این تعیین قیمت باید به‌صورت کارشناسی شده و دقیق که برای سرمایه‌گذار خارجی جذابیت داشته باشد، تعیین شود.نماینده مردم نیشابور و فیروزه در مجلس شورای اسلامی افزود:قیمت جهانی گاز مشخص نبوده و هر منطقه قیمت مختلفی برای آن درنظر می‌گیرد و ایران نیز باید قیمت متوسط و عادلانه‌ای برای گاز به منظور تسریع کار پتروشیمی‌ها در نظر بگیرد.

گرمابی با اشاره به نامگذاری سال جاری از سوی مقام معظم رهبری به «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» ادامه داد: ایجاد و تکمیل زنجیره تولید و ارزش افزوده در داخل کشور و افزایش اشتغال از جمله بندهای تاکید شده در اقتصاد مقاومتی است و در این راستا محصولات پتروشیمی باید به راحتی در بورس ارائه شود تا تولیدکنندگان صنایع پایین‌دستی بتوانند محصولات موردنیاز خود را از بورس خریداری کنند. وی با بیان اینکه ارائه محصولات در بازار آزاد ممکن است بازار دلالی ایجاد کند، یادآور شد: ارائه محصولات پتروشیمی در بازار آزاد می‌تواند قیمت محصولات را افزایش دهد و با افزایش قیمت محصولات پتروشیمی توان رقابت در بازار داخل را در مقایسه با محصولات کره‌ای و چینی از دست بدهند.گرمابی با بیان اینکه از مزایای ارائه محصولات پتروشیمی در بورس شفاف‌سازی افق آینده این محصولات است، افزود: از بازاری همچون بورس کالای ایران که شفافیت و رقابت در آن تعریف شده و شاخص‌های اقتصادمقاومتی در آن یافت می‌شود، باید در راستای پیشرفت، تعالی و رفاه بهره ‌بیشتری برد.عضو کمیسیون صنایع و معادن با بیان اینکه بورس‌ها موجب شفافیت، رقابت و عدالت در بازار می‌شوند، ادامه داد: اگر محصولات پتروشیمی خارج از بورس کالا به‌فروش برسند، ممکن است راه دلالان را باز کرده و موجب افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها شود.