بورس کالا: در هفته گذشته وضعیت کلی معامله پلیمرها حالت مطلوب و متعادلی داشت هرچند که برخی از گریدها همچون برخی انواع PVC با رشد تقاضا در برابر عرضه‌ها و حتی التهاب رو‌به‌رو شدند. عقب‌نشینی محدود حجم عرضه‌ها، رشد جدی تقاضا، افزایش حجم معاملات، خودنمایی کدهای معاف از مالیات همچون گذشته، افزایش نرخ‌ها در بازار داخلی و در نهایت ثبت هفته‌ای مطلوب را می‌توان مهم‌ترین‌ ویژگی‌های معاملات پلیمرها در بورس کالای ایران به شمار آورد.

در هفته گذشته شاهد عرضه ۷۱ هزار تنی پلیمرها در بورس کالای ایران بودیم که به نسبت هفته پیش از آن و ثبت رقمی بیش از ۷۷ هزار تن، کاهش ۷/ ۷ درصدی عرضه‌ها را نشان می‌دهد. این در حالی بود که حجم تقاضا در همین مدت با ۵۳ درصد رشد به بیش از ۱۱۴ هزار تن رسید که رقم قابل ملاحظه‌ای به شمار می‌رود. درخصوص رشد تقاضا باید افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی، بهبود حجم تولید در صنایع پایین‌دستی، عقب‌نشینی عرضه‌ها و ترس از رشد بیشتر قیمت‌ها در بازار آزاد، کاهش موجودی انبارها، تعطیلات پیش رو و ترس از کاهش بیشتر عرضه‌ها و از همه مهم‌تر کاهش قیمت‌های پایه را دلایل اصلی افزایش حجم تقاضا در بورس کالا دانست.

با توجه به رشد تقاضا در بورس کالا شاهد افزایش ۱۰ درصدی حجم معامله پلیمرها در بورس کالا بودیم که باعث شد تا این حجم به بیش از ۴۷ هزار تن در هفته افزایش یابد که رقم قابل قبولی به شمار می‌رود. با توجه به شرایط کلی معامله پلیمرها در بورس کالا، ثبت معامله هفتگی بیش از ۴۰ هزار تن را می‌توان نشان‌دهنده رونق بازار به شمار آورد که این وضعیت در هفته گذشته نیز به ثبت رسید.

هرچند برای تحلیل وضعیت کلی معاملات در بورس کالا غالبا به ارائه گزارش موردی از وضعیت معامله‌گریدها به‌صورت مجزا نمی‌پردازیم ولی در روزهای اخیر شاهد بروز برخی التهاب‌ها در معامله برخی انواع PVC هستیم. البته باید به این نکته نیز اشاره داشت که تجربه ماه‌ها و سال‌های اخیر نشان می‌دهد که این گروه کالایی به دلیل وضعیت فنی خاص خود، اغلب از یک تقاضای ثابت برخوردار بوده و شرایط نسبتا مطلوبی را از لحاظ تقاضا تجربه کرده است. این شرایط یعنی وجود عرضه و تقاضای جذاب باعث شد تا جذابیت این کالا برای برخی سفته‌بازی‌ها و واسطه‌گری‌ها افزایش یابد و مورد توجه بیشتری برای عموم فعالان بازار قرار گیرد تا جایی که در بسیاری از معاملات شاهد آن بودیم که در تالار یا نهایتا در مچینگ، تمامی یا اغلب کالای عرضه شده مورد معامله قرار می‌گرفت.

در هفته گذشته برای گریدهای S۵۷، S۶۵ و S۷۰، شاهد عرضه ۸۹۲۲ تن از این گروه کالایی بودیم ولی برای خرید این حجم، ۲۳ هزار و ۷۳۲ تن تقاضا به ثبت رسید تا جایی که تمامی این کالاها در نهایت با رقابت مورد داد و ستد قرار گرفتند. باید به این نکته اشاره داشت که همین عرضه‌های موجود نیز غالبا حالت سلف داشته و زمان تحویل آنها نیز پایان ماه جاری یا اواسط ماه آینده است. با توجه به این شرایط و در کنار برخی محدودیت‌های فنی از سوی عرضه‌کنندگان باید به این نکته اشاره کرد که شاید این بازار با افزایش عرضه‌های سلف که حتی می‌تواند تا ۳ ماه هم زمان تحویل داشته باشد، بتواند به ثباتی نسبی دست یافته و از این شرایط خارج شود. به‌عنوان مقایسه دو هفته قبل با هفته پیش می‌توان به این نکته اشاره کرد که حجم معاملات از حدود ۱۰ هزار تن به ۸۹۰۰ تن کاهش یافته اما حجم تقاضا از ۲۱ هزار تن به بیش از ۲۳ هزار تن افزایش یافته است.

رکورد‌شکنی ترکیبات شیمیایی در بورس کالا

هفته گذشته را باید زمانی برای رکوردشکنی برای حجم معامله محصولات شیمیایی در بورس کالا دانست زیرا رکورد تاریخی حجم معامله این گروه در بورس کالا برای سال‌های اخیر شکسته شد. این افزایش اعجاب‌آور حجم معامله محصولات شیمیایی را باید بسیار مهم تلقی کرد، زیرا برای ماه مبارک رمضان، از تقویت محسوس و بنیادین بازار حکایت می‌کند. با توجه به افزایش تقاضا در هفته گذشته که در نهایت باعث شد روزهایی بسیار ملتهب در بورس کالای ایران و برای معاملات محصولات شیمیایی به ثبت برسد انتظار افزایش حجم عرضه‌ها وجود داشت ولی چنین رخدادی در کل به ثبت نرسید. البته با توجه به کاهش قیمت‌های پایه در کنار رشد برخی عرضه‌های جذاب، در نهایت زمانی مناسب در بازار پدید آمد.

آمارهای معاملات در بورس کالا نشان می‌دهد که حجم عرضه محصولات شیمیایی در هفته گذشته به بیش از ۳۱ هزار تن افزایش یافت که رقم نسبتا مطلوبی به شمار می‌آید، هرچند که به نسبت هفته قبل از آن کاهش داشت. البته باید به این نکته نیز اشاره داشت که با ملتهب شدن بازار محصولات شیمیایی در هفته گذشته و با افزایش جدی حجم تقاضا، بسیاری از شرکت‌های پتروشیمی با همکاری‌های بورس کالای ایران اقدام به عرضه برخی محصولات جذاب خود به‌صورت سلف کردند که این وضعیت باعث شد تا حجم معامله ‌گریدهای الکلی به یکباره افزایش یابد. در نهایت به کمک معاملات نقدی - مچینگ و سلف - مچینگ، حجم معاملات به شدت افزایش یافت و زمانی ایده‌آل از لحاظ حجم معامله به ثبت رسید.

در هفته گذشته شاهد عرضه ۳۱ هزار و ۶۰ تن انواع محصولات شیمیایی بودیم که به نسبت هفته پیش از آن از افت ۲۰ درصدی حجم عرضه‌ها حکایت دارد. این در حالی است که در همین زمان حجم تقاضا با ۴۸ درصد رشد رو‌به‌رو شد که از جذابیت بازار حکایت دارد. در نهایت شاهد آن بودیم که در هفته گذشته حجم معامله محصولات شیمیایی در بورس کالا با ۲۱ درصد رشد به ۲۳هزار و ۳۵۵ تن رسید که رکورد بالاترین حجم معاملات این گروه کالایی در ماه‌ها و حتی سال‌های اخیر به شمار می‌رود.

با توجه به جهش حجم معامله محصولات شیمیایی در بورس کالا، به نظر می‌رسد در روزهای پیش رو با عقب‌نشینی نسبی خریداران رو‌به‌رو باشیم که با توجه به افزایش حجم معاملات پیشین و شب‌های احیای پیش رو، این وضعیت انتظاری، منطقی به نظر می‌رسد.

بالا بودن محسوس حجم معامله ترکیبات شیمیایی و رشد حجم تقاضا در کنار کاهش قیمت‌ها را باید وضعیت کلی در صنایع مصرف‌کننده محصولات شیمیایی به شمار آورد که از بهبود این قبیل صنایع پایین‌دستی حکایت می‌کند. با توجه به این وضعیت باید روزهای بهتری را پیش روی این صنعت پیش‌بینی کرد، هرچند عقب‌نشینی حجم تقاضا در هفته آینده چندان هم دور از ذهن نخواهد بود ولی به سرعت بهبود می‌یابد. در هر حال عقب‌نشینی حجم معاملات در هفته‌های پیش رو با فرض رکورد‌شکنی حجم معاملات در هفته گذشته بخشی از واقعیت‌های بازار به شمار رفته و از موفقیت‌های این بازار، چیزی کم نخواهد کرد.

تحقق پیش‌بینی «دنیای اقتصاد» از رشد حجم معاملات

نگاهی به مجموع حجم معامله محصولات پلیمری و شیمیایی در بورس کالا در مقایسه با هفته گذشته نشان می‌دهد که این حجم به شدت افزایش یافته؛ تا جایی که حجم معامله محصولات شیمیایی به رکورد تاریخی بورس کالا دست یافته و حجم معامله پلیمرها نیز با بیش از ۴ هزار تن افزایش رو‌به‌رو شده است. این موارد که پیش‌تر به آن اشاره کرده بودیم از دلایل بنیادین مهمی برخوردار بوده است. البته در صورتی که شاهد عقب‌نشینی عرضه پلیمرها از سوی برخی شرکت‌های پتروشیمی نبودیم، این وضعیت شتاب بیشتری پیدا می‌کرد.

در هفته گذشته برای چندمین هفته پیاپی، شاهد کاهش قیمت‌های پایه بودیم تا جایی که نرخ‌ها به سطوحی بسیار پایین دست یافت. البته باید به این نکته اشاره داشت که هم اکنون قیمت‌های جهانی به سطوحی بسیار پایین دست یافته و مشخص نیست که آیا این روند کاهشی باز هم ادامه خواهد یافت یا خیر. با توجه به این تردید، افزایش حجم خرید از سوی بسیاری از فعالان با دقت بازار کاملا توجیه‌پذیر بوده حتی این وضعیت تا جایی پیش رفته است که در بازار داخلی نیز حتی با قصد و نیت سفته‌بازی هم برخی از فعالان بازار اقدام به خرید کرده‌اند که البته شاید بتوان بخشی از رشد قیمت‌ها را متاثر از این رویکرد به شمار آورد. در هر حال تجمیع انتظارات افزایشی از قیمت‌ها در بازار آزاد در کنار کاهش قیمت‌های پایه در بورس کالا وضعیتی را به وجود آورد که با افزایش حجم معاملات، شرایط جدیدی را پیش روی بازار ترسیم کرد. البته با توجه به تعطیلات پیش رو و شب‌های قدر، شاید کاهش حجم معاملات یا عدم رشد جدی آنها در هفته آینده چندان هم غیر‌منطقی به نظر نرسد.

البته باید به یک نکته مهم دیگر نیز اشاره کنیم که ممکن است به کاهش حجم معاملات در هفته آینده منجر شود و آن کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی است. با توجه به افزایش ارزش دلار به نسبت سایر ارزها مخصوصا یورو در بازارهای جهانی و کاهش موجودی ذخایر نفت خام آمریکا کمتر از انتظارها و همچنین رشد محسوس قیمت‌ها در روزها و هفته‌های اخیر شاهد عقب‌نشینی بهای نفت هستیم که می‌تواند با کاهش بهای خوراک مایع، بر قیمت تمام‌شده محصولات پتروشیمی تاثیر بگذارد و احتمال افت قیمت این کالاها را در بازارهای جهانی افزایش دهد. البته باید به این نکته اشاره کرد که به دلیل کاهش تقاضای موثر در بازارهای جهانی در ماه رمضان مخصوصا از سوی کشورهای اسلامی غرب آسیا همچون ترکیه یا کشورهای شرق آسیا، قیمت‌ها به شدت کاهش یافته تا جایی که سودآوری شرکت‌های پتروشیمی نیز تضعیف شده است. با توجه به این رخداد یعنی کاهش قیمت‌ها در بازار پتروشیمی، شاید انتظار افت بیشتر نرخ‌ها چندان هم منطقی به نظر نرسیده و کاهش قیمت نفت تنها می‌تواند از روند کاهشی آنها حمایت کند.

قدرت نمایی تقاضا در بازار پتروشیمی