کش‌وقوس دو سناریوی فولادی

محمدحسین بابالو: افزایش قیمت‌ها در روز گذشته را می‌توان چهره غالب بسیاری از معاملات در بازار فولاد به شمار آورد. این وضعیت تا جایی پیش رفت که شاهد افزایش قیمت‌ها در اغلب بازارهای فولادی بودیم که نوید وضعیت بهتر را به بازار مخابره می‌کند، هرچند که این رشد قیمت‌ها در آستانه ورود به ماه مبارک رمضان با اما و اگرهایی نیز همراه خواهد بود. پس از یک ماه کاهش مداوم قیمت‌ها در بازار داخلی، در روز دوشنبه با آغاز به کار جدی بازار در هفته جاری شاهد جهش محسوس قیمت‌ها بودیم تا جایی که قیمت‌ها چند پله رشد نرخ داشت. این در حالی بود که در ساعات پایانی بازار حتی برخی از فروشندگان اعلام قیمت‌ها را به‌صورت موردی و البته با تایید اعلام می‌کردند که همگی از روند افزایشی نرخ‌ها حکایت داشته و امید به ادامه این روند صعودی را تقویت می‌کرد. رکورددار رشد قیمت‌ها را می‌توان تیرآهن سایز ۱۸ ذوب آهن در بازار تهران دانست که توانست با رشدی بیش از ۵/ ۴ درصد گوی رقابت را از سایر مصنوعات فولادی برباید و نرخ‌هایی نزدیک به ۳۶۷ هزار تومان را برای هر شاخه به ثبت برساند.

با توجه به عرف کلی قیمت‌گذاری در بازار فولاد آغاز این روند افزایشی را باید در روزهای گذشته جست‌وجو کرد، زیرا برخی از فروشندگان و تولیدکنندگان نوردی و همچنین بعضی از کانال‌های فروش مهم، عرضه خود را متوقف کرده و البته قیمت‌های بالاتری را نیز اعلام کردند. این در شرایطی بود که در بازار نیمه تعطیل پنج‌شنبه و شنبه این وضعیت باعث شد قیمت‌ها با افزایش رو‌به‌رو شوند، هرچند که برخی از فعالان بازار از نبود محسوس تقاضا از سوی مصرف‌کننده نهایی گله‌مند بوده و اعلام کردند که این افزایش نرخ از پشتوانه بنیادینی در بازار برخوردار نیست.

البته باید به این نکته اشاره کرد که کاهش ادامه‌دار قیمت‌ها از ابتدای اردیبهشت ماه تا انتهای آن که موجب شد بهای هر کیلوگرم میلگرد از قیمت‌هایی بیش از ۱۸۰۰ تومان تا کمتر از ۱۵۰۰ تومان برسد در بازار تهران شرایطی را فراهم آورده تا بسیاری از فعالان بازار از احتمال به کف رسیدن قیمت‌ها خبر داده و حتی نسبت به خرید با حجم‌هایی قابل توجه متمایل شوند ولی ادامه افت قیمت‌ها این پتانسیل را از بازار دریغ می‌داشت. حال با تغییر وضعیت قیمتی خرید در بازار آزاد جذابیت و امنیت بیشتری پیدا کرده بنابراین می‌توان به رشد تقاضا از سوی مصرف‌کننده نهایی یا حتی از سوی فعالان بازار ( سفته‌بازی - معاملات انباری) نیز امیدوار بود. انتظار بهبود در بازار مسکن در روزهای گرم سال، پایین بودن نسبی موجودی انبارها، کاهش حجم تولید، افت ادامه‌دار قیمت‌ها، امیدواری به بازگشت سرمایه‌ها به بازار فولاد در رکود اغلب بازارهای رقیب، انتظار تزریق بودجه‌های عمرانی در هفته‌های پیش رو، افزایش تلاش واحدهای تولیدی برای اخذ ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده و همچنین خودداری بسیاری از فروشندگان از فروش به هر قیمتی در کنار تلاش عرضه‌کنندگان اصلی برای مدیریت بازار را می‌توان از دلایل اصلی رشد نرخ‌ها در بازار فولاد دانست. همان گونه که در روزهای گذشته به آن اشاره کردیم کاهش ممتد قیمت‌ها در بازار داخلی وضعیتی را پیش آورده بود که از احتمال به کف قیمت رسیدن بازار فولاد سخن گفتیم. این احتمال در کمتر از چند روز محقق شد و با تثبیت نرخ‌ها رو به رو شده و روز گذشته نیز جهش شدیدی به ثبت رسید. در صورت پذیرفتن رخدادهای فوق به‌عنوان مهم‌ترین‌ عوامل موثر در بازار می‌توان به ادامه رشد قیمت‌ها در بازار آزاد امیدوار بود هرچند که برخی انتقاد‌ها را نیز در بر دارد.

نکته دیگر را باید در نوسان قیمت شمش جست‌وجو کرد، زیرا با افزایش بهای میلگرد، قیمت شمش نیز به شدت رشد کرده تا جایی که حتی قیمت ۱۳۰۰ تومان نیز پیشنهاد شد که تاثیر مجددی بر رشد قیمت‌ها بر جای گذاشت. باید به این وضعیت با دقت بیشتری بنگریم، زیرا برای یک واحد نوردی در صورت رشد نکردن بیشتر قیمت‌ها زیانی محسوس را به همراه خواهد داشت.

اما رشد قیمت را می‌توان در یک سناریوی دیگر نیز جست‌وجو کرد و آن شائبه بازارسازی از سوی برخی فعالان بازار است. اگر به آمار معاملات سال گذشته در بورس کالای ایران نگاهی بیندازیم شاهد آن خواهیم بود که عرضه‌هایی که زمان تحویل آن پایان اردیبهشت ماه بوده رقم قابل توجهی است که هم اکنون زمان تحویل آن فرارسیده تا جایی که باید حجم بزرگی از آن هم اکنون به بازار داخلی تزریق شده باشد. به عبارت ساده‌تر عرضه این حجم از محصولات آن هم تنها از ذوب‌آهن اصفهان قطعا به بازاری برای جذب آن نیاز دارد که البته در هفته‌ها و شاید یک ماه گذشته چنین پتانسیلی وجود نداشت. حال در این شرایط که از سوی چند فروشنده خاص شاهد بسته شدن کانال فروش بوده و بازار به سمت رشد قیمت‌ها متمایل شد، شرایط برای جذب این حجم از مصنوعات فولادی آماده شده که البته با رشد قیمت‌ها نیز توامان بوده است. البته این قبیل اقدامات برای اولین بار در تاریخ معاملات فولاد در بورس و بازار رخ نداده بلکه باید گفت سبقه تاریخی دارد. اگر نگاهی به تجربه سال‌های گذشته بیندازیم شاهد این قبیل بازارسازی‌های دست‌ساخته خواهیم بود. به‌عنوان مثال در سال ۹۲ و در پایان اردیبهشت ماه آن سال بازار فولاد با محوریت تیرآهن در مسیر رشد قیمت شدیدی قرار گرفت تا جایی که تیرآهن ۱۶ و ۲۲ ذوب آهن اصفهان در یک روز بیش از ۴ درصد رشد نرخ داشتند هرچند که پس از آن کاهش قیمت‌های شدیدی را تجربه کردند. با توجه به تجربه سال‌های قبل و همچنین ورود بیش از ۲۶۰ هزار تن انواع مصنوعات فولادی تنها از مبدأ بورس کالا و البته از تولیدات ذوب آهن اصفهان، ممکن است این قبیل بازارسازی‌ها باز هم در دستور کار برخی از فعالان بازار قرار گرفته باشد؛ البته آن دسته‌ای که توان ساکت کردن بازار را داشته باشند و بتوانند جهت‌گیری قیمت‌ها را افزایشی کنند. در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که این ادعا تنها یک احتمال است و نه چیز دیگری و ممکن است محقق نشود. با توجه به این موارد و البته در کنار امید به افزایش تقاضای واقعی و همچنین بازگشت سرمایه‌ها به بازار فولاد، شاید بتوان از هم اکنون به رشد قیمت‌ها امیدوار بود ولی این نکته نیز تنها یک احتمال است. در هر حال با توجه به نزدیک بودن به ماه مبارک رمضان که کمتر از ۲ هفته با آن فاصله داریم جهش شتابان قیمت‌ها تا حدودی مبهم به نظر می‌رسد ولی در هر حال امیدواریم رشد قیمت‌ها ادامه یابد تا شاید تمامی بخش‌های بازار فولاد با بهبود حجم تولید و تقویت حجم معاملات وارد یک فاز بهبود بنیادین شود.