وظیفه بورس کالا بسترسازی و فراهم ساختن زیرساخت‌ها است اما از آنجاکه طرح‌های مطرح شده در بخش کشاورزی، ملی است و دستگاه‌های مختلفی نیز در آن دخیل هستند، لازمه موفقیت طرح، همکاری و هماهنگی همه دستگاه‌های ذی‌ربط است. به عقیده حامد سلطانی‌نژاد بورس یک ابزار است که می‌تواند برای اجرای سیاست‌ها در اختیار ذی‌نفعان مختلف قرار گیرد. او می‌گوید: وظیفه بورس کالا بسترسازی و فراهم ساختن زیرساخت‌ها است اما از آنجا که طرح‌های مطرح شده در حوزه کشاورزی، ملی است و دستگاه‌های مختلفی نیز در آن دخیل هستند، لازمه موفقیت طرح، همکاری و هماهنگی همه دستگاه‌ها اعم از وزارت جهاد کشاورزی، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، وزارت اقتصاد و سازمان‌های زیرمجموعه این وزارتخانه‌هاست. همین همکاری و هماهنگی بود که سبب شد سال گذشته طرح آزمایشی اجرای ماده ۳۳ مبنی بر اجرای سیاست قیمت تضمینی در بورس کالای ایران روی محصول ذرت در استان خوزستان با موفقیت به‌ثمر برسد.

براین اساس الزامات موفقیت معاملات گواهی سپرده محصولات کشاورزی در بورس کالا به شرح ذیل بیان می‌شود:

• وجود یک شخص حقوقی به‌عنوان مباشر پذیرش انبار (‌به تبعیت از الگوی سایر بورس‌های کالایی دنیا)

• استاندارد بودن انبارها از لحاظ شرایط فنی متناسب با محصولات مورد نظر (زراعی و...)

• مجهز بودن انبارها به زیرساخت‌های ارتباطی همچون اینترنت و سخت‌افزارهای لازم (‌رایانه، پرینتر، فکس و...)

• دارابودن بیمه ایمنی برای محصولات و خود انبارها

• مجهز بودن انبارها به آزمایشگاه و تجهیزات سنجش کیفی و تجهیزات بارگیری و تخلیه

• بالابودن ظرفیت انبار برای تضمین سودآوری برای انباردار و انگیزه برای پذیرش در بورس (‌حداقل ۵ هزار تن)

• معرفی به موقع انبارهای دارای استاندارد از سوی مباشر پذیرش انبار (شرکت پشتیبانی امور دام و سازمان تعاونی روستایی) و ارائه فرم‌های تکمیل شده تقاضای پذیرش

• معرفی به موقع بازارسازها از سوی وزارت جهاد کشاورزی و تشکیل کمیته بازارسازی برای نظارت بر قیمت‌ها پیش از آغاز معاملات در بورس

• ارائه اطلاعات دقیق شناسایی و شماره حساب بانکی کشاورزان به بورس کالا برای صدور کد بورسی، واریز وجوه معاملات، تهیه فهرست پرداخت مابه التفاوت و جلوگیری از ورود مجدد محصولات به چرخه قیمت تضمینی از سوی وزارت جهاد کشاورزی

• همکاری وزارت جهاد کشاورزی برای فعالیت‌های آموزشی و ترویجی در استان‌ها و شهرستان‌ها

• شناسایی و معرفی مراکز خشک کنی ذرت دانه‌ای در همه استان‌ها پیش از شروع برداشت ذرت توسط شرکت پشتیبانی امور دام کشور (درخصوص ذرت)

• انعقاد قرارداد با مراکز ذرت خشک کنی مجهز توسط شرکت پشتیبانی امور دام و معرفی آنها به بورس کالا پیش از شروع برداشت ذرت

• نظارت بر مراکز ذرت خشک کنی توسط شرکت پشتیبانی امور دام کشور

• اتخاذ تمهیدات لازم از سوی وزارت جهاد کشاورزی برای اجتناب از ورود محصولات وارداتی به چرخه قیمت تضمینی

• ممانعت از فروش محصولات سال گذشته در فصل برداشت توسط شرکت پشتیبانی امور دام یا سازمان تعاون روستایی


وضعیت کنونی در اجرای سیاست قیمت تضمینی جو دامی در بورس کالا:

• بورس کالای ایران برای نخستین بار اقدام به تدوین چک فهرست بازرسی از انبار به‌صورت تخصصی در حوزه کشاورزی کرده است.

• از طرف وزارت جهاد کشاورزی سازمان مرکزی تعاون روستایی به‌عنوان مباشر پذیرش انبار تعیین شده است.

• مهم‌ترین‌ علت انتخاب سازمان تعاون روستایی برای این عنوان، دارا بودن بیشترین ظرفیت انباری در این حوزه است.

• وظایف مباشر پذیرش انبار، شناسایی انبارهای دارای استاندارد مدنظر بورس کالا و تکمیل فرم‌های لازم برای پذیرش انبارها در بورس کالا و ارائه تضامین لازم نزد شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه است.

امید است با همکاری همه ارگان‌ها و نهادها درگیر در طرح، اجرای موفقیت‌آمیز آن نویدبخش راه روشن حرکت به سمت شفافیت و کارایی در اقتصاد کشور باشد.