فولادسازان در مسیر سونامی کاهش قیمت؟
گروه بورس کالا-سارا مالکی: رشد قیمت محصولات فولادی در هفته‌های گذشته و در حالی‌که رکود تقاضا در بازار همچنان پابرجاست، با اما و اگرهای فراوانی همراه شده است. در این میان اگرچه کارشناسان با ارائه توضیحات و تحلیل شرایط جهانی، رشد قیمت محصولات فولادی در بازار داخلی را منطقی ارزیابی می‌کنند، اما ادامه داشتن رکود تقاضا در بازار و همچنین ریزش قیمت‌ها که از چهارشنبه گذشته آغاز شده است،‌ معادلات و تحلیل‌ها را با تغییراتی همراه کرده است.

بر این اساس رشد حدود ۶۰۰ تومانی محصولات فولادی از یکسو و نبود مشتری و بازگشت قیمت‌ها از سوی دیگر این سوال که «آیا قیمت‌ها در بازار فولاد حبابی شده‌اند؟» را بار دیگر مطرح می‌کند. هرچند برخی کارشناسان در پاسخ به چنین سوالی با استناد به رشد قیمت‌های جهانی، تغییرات فعلی در بازار داخلی را توجیه‌پذیر می‌دانند و به حبابی بودن بازار اعتقادی ندارند، در مقابل اما گروهی دیگر قیمت‌ها را در بازار فعلی فولاد حبابی ارزیابی می‌کنند. به عقیده برخی کارشناسان در حالی‌که مصرف‌کننده واقعی در بازار وجود ندارد و سایر کالاهای مربوط به پروژه‌های ساختمانی جهش قیمتی را تجربه نکرده‌اند، رشد چشمگیر محصولات فولادی بدون توجیه و محکوم به بازگشت خواهد بود.

این مقایسه و تحلیل در حالی از سوی برخی کارشناسان بازار وجود دارد که از دیگر سو برخی کارشناسان مسیر قیمت‌ها در بازار فولاد را در بلند مدت افزایشی ارزیابی می‌کنند. این دسته از کارشناسان با نگاهی به قیمت عرضه شمش در بورس کالا این پیش‌بینی را مطرح می‌کنند. آنها همچنین عقیده دارند علت اصلی ریزش نسبی قیمت‌ها که از چهارشنبه گذشته آغاز شد، به پایین بودن قیمت خرید این اجناس باز می‌گردد، در حالی‌که خریدهایی که از این پس انجام می‌گیرند. روی قیمت‌های جدید خواهند بود. به این ترتیب از نگاه این دسته از کارشناسان به نظر می‌رسد بازار فولاد روی قیمت‌های فعلی ثبات داشته باشد. با این حال نبود تقاضای واقعی در بازار، به‌عنوان یکی از قطعات گمشده، پازل افزایش قیمت محصولات فولادی در بازار فولاد را ناقص و اما و اگرهایی را باقی می‌گذارد.


سازمان حمایت: بازار فولاد حبابی شده است

با وجود تمام بحث‌هایی که پیرامون رشد قیمت‌ها در بازار فولاد وجود دارد، مدیر کل نظارت بر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در پاسخ به سوال «دنیای اقتصاد» که در ابتدا مطرح شد؛ قیمت‌های فعلی بازار فولاد را حبابی ارزیابی می‌کند. شهرام میرآخورلو با تاکید بر حبابی بودن قیمت‌ها در بازار فولاد، ضعیف بودن تقاضا در بازار را نیز مورد اشاره قرار می‌دهد و عقیده دارد: «افزایش قیمتی که طی چند هفته گذشته شاهد آن بوده‌ایم، مانند یک سونامی به کارخانه‌ها باز خواهد گشت.» میرآخورلو دو مبدأ برای رشد قیمت‌ محصولات فولادی در بازار داخلی قائل است و می‌گوید: بعد از تصمیم چین برای کاهش 100 تا 150 میلیون تنی فولاد، عرضه جهانی فولاد تحت تاثیر این تصمیم قرار گرفت و در حالی‌که عملا نه در دنیا و نه در ایران تقاضای موثری برای مصرف فولاد ایجاد نشده بود، قیمت‌ها صرفا تحت تاثیر کاهش عرضه قرار گرفتند. مدیر کل نظارت بر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت افزایش تعرفه واردات فولاد را که از اواخر اسفند ماه گذشته آغاز شد یکی دیگر از علت‌های رشد قیمت در بازار داخلی می‌داند. میرآخورلو با ارائه این توضیحات در ادامه می‌گوید: به نظر می‌رسد در حال حاضر بازار کالا در انحصار عده‌ای خاص است که می‌توانند قیمت‌ها را مدیریت کنند، اما این شرایط پایدار نخواهد بود زیرا تقاضای موثری در بازار وجود ندارد و به نظر نمی‌رسد بودجه‌های عمرانی نیز در آینده‌ای نزدیک به پروژه‌ها تزریق شوند. میرآخورلو در حالی به نبود تقاضای موثر در بازار اشاره می‌کند که به نظر می‌رسد معاملات بازار فولاد در حال حاضر بین تعداد محدودی از تجار رقم می‌خورد و بازی معاملاتی همین تعداد محدود نیز دامنه قیمت‌ها را تغییر می‌دهد. همان‌طور که در گزارش‌های پیشین اشاره شده بود، خریدهایی که حالا و از سوی عده‌ای خاص انجام می‌شود با هدف انبار کردن است نه به مصرف رساندن. به این ترتیب به نظر می‌رسد اتفاقی که مدتی است بازار فولاد را متحول کرده، انتقال موجودی انبار تولیدکنندگان به انبارهای برخی تجار است، اما با قیمت‌هایی متفاوت که هنوز مشخص نیست در بازار و از سوی مصرف‌کننده نهایی خریداری خواهد داشت یا خیر.


رشد قیمت‌ها پایدار نخواهد بود

اما پیش‌بینی میرآخورلو از چگونگی روند تغییرات قیمتی در بازار فولاد، مقطعی بودن رشد قیمتی است که حالا شاهد آن هستیم. او در توضیح بیشتر می‌گوید: اگرچه جو روانی در بازار به علت رشد قیمت‌ها خوب است، اما هیچ اتفاقی مبنی بر تقویت مصرف فولاد رخ نداده است، بنابراین طبیعی است که با ادامه داشتن این روند فروشندگان بازار برای تحریک تقاضا و برای اینکه متضرر نشوند، حاضر به فروش کالاهای خود با قیمت‌هایی پایین‌تر شوند.

میرآخورلو عقیده دارد این اتفاق بر اساس منطق بازار رخ خواهد داد، زیرا این ارزش سرمایه است که برای واحدهای توزیعی اهمیت دارد. بنابراین چنانچه آنها با تقاضایی مواجه نشوند، برای حفظ هرچه بیشتر سرمایه خود حاضر به فروش با قیمت‌هایی پایین‌تر خواهند شد، اتفاقی که می‌تواند عمر روزهای خوش برای تولیدکنندگان را بسیار کوتاه کند. میرآخورلو عقیده دارد چنانچه شاهد این چرخش موضع از سوی توزیع‌کنندگان باشیم، شیب نزولی قیمت‌ها بسیار تند خواهد بود. البته این پیش‌بینی میرآخورلو در شرایطی محتمل‌تر به نظر می‌رسد که تولیدکنندگان فولاد، کالاهای تولیدی خود را به خریدارانی خاص نفروشند. لازمه این کار عرضه محصولات فولادی در تناژهایی نه چندان سنگین در بورس کالا است تا به این ترتیب تعداد بازیگران برای خریدهای عمده افزایش پیدا کند.

میرآخورلو در این زمینه می‌گوید: طبیعی است که اگر پارت‌های سنگین از سوی تولیدکنندگان در بورس کالا عرضه شود، رهبری قیمت‌ها به دست عده‌ای خاص خواهد افتاد که البته تمام تلاش سازمان حمایت مقابله با چنین روندی است. برای مثال ما مکاتباتی با واحدهای تولیدی و همچنین بورس کالا انجام داده‌ایم تا در کنار عرضه‌های سنگین، عرضه‌های کوچک‌تری هم انجام شود تا کشف قیمت به درستی رخ دهد. میرآخورلو جریان داشتن خرده‌فروشی را یکی از الزامات مدیریت بازار و کشف واقعی قیمت‌ها می‌داند و می‌گوید: فروش بارهای بزرگ باعث می‌شود تا عده‌ای خاص اقدام به قیمت‌سازی کنند و ماموریت ما مواجهه با چنین اتفاقاتی است، برای مثال همین حالا به خوبی می‌توان مشاهده کرد که بازار فولاد روی موج روانی سوار شده است و به پیش می‌رود، در چنین شرایطی افراد برای کسب سود بیشتر در آینده خود را ملزم خرید می‌دانند و همین اتفاق نیز دامنه قیمتی را بالا و پایین می‌برد. مدیر کل نظارت بر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت بار دیگر با تاکید بر حبابی بودن بازار فولاد می‌گوید: قطع به یقین بازار در حال حاضر حباب دارد، اما روند کاهش و تثبیت قیمت‌ها در بازار از چند روز قبل آغاز شده است. اما با تمام این تفاسیر میرآخورلو عقیده دارد نظارت‌ها بر بازار و مقابله با هدایت قیمت‌ها از سوی سازمان‌های دولتی از جمله سازمان حمایت ادامه دارد، اما این در حالی است که بازاری که به هم ریخته است، ساختنش زمان خواهد برد.