افزایش سرمایهگذاری خارجی چین به سطوح بی‌‌‌سابقه‌‌‌ای رسیده است
سونامی انرژی پاک
به گزارش فایننشال تایمز، بر اساس آماری که هفته گذشته از سوی وزارت بازرگانی و سازمان ارزی چین منتشر شد، سرمایهگذاری پکن در سایر کشورها در ۸ماهه اول سال ۲۰۲۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۱۲.۵درصد افزایش یافت و به ۷۸۹.۴۵ میلیارد Rmb (۱۱۲.۵ میلیارد دلار) رسید. به گفته وزارت بازرگانی، این جهش به دنبال افزایش ۶درصدی به ۱.۰۴ تریلیون یوآن برای کل سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل از آن بود. در همین حال، تحلیلگران مرکز تامین مالی انرژی اقلیم، یک گروه تحقیقاتی مستقر در سیدنی، «سونامی» سرمایهگذاری در پروژه‌‌‌های انرژی تجدیدپذیر و برق‌‌‌رسانی حمل‌‌‌و‌‌‌نقل را ثبت کرده‌‌‌اند. طبق اطلاعیه‌‌‌ها و صورت‌های مالی شرکت، از ابتدای سال ۲۰۲۳ تاکنون، ۱۰۹.۲ میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی در ۱۳۰ تراکنش فناوری پاک توسط شرکت‌های چینی ثبت شده‌‌‌اند.
شی جین پینگ، رهبر چین، به دنبال تقویت تولیدات پیشرفته، از جمله فناوری‌‌‌های نسل نوین و انرژی پاک است تا کندی رشد در دومین اقتصاد بزرگ جهان را تقویت کند. در واقع این سیاست یک انحراف استراتژیک از سرمایهگذاری دارایی‌‌‌ها در زیرساخت است. تیم باکلی، مدیرCEF، گفت: «چین فقط مازاد ظرفیت تولید فناوری پاک خود را صادر نمی‌‌‌کند، بلکه به طور فزاینده‌‌‌ای فناوری، مهندسی، زنجیره تامین و ظرفیت‌‌‌های تامین مالی خود را نیز صادر می‌کند.» CEF در گزارشی که روز سه‌شنبه منتشر شد، گفت: انرژی آبی، خورشیدی و بادی، سیستم‌‌‌های ذخیره باتری و انتقال برق، ۴۰ مورد از بزرگ‌ترین سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌های چین در فناوری پاک است. این سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌ها بر اساس ارزش دلاری از آغاز سال ۲۰۲۳، شامل تاسیسات تولیدی و پروژه‌‌‌های تولید انرژی در بخش‌‌‌هایی است که شامل وسایل نقلیه الکتریکی و باتری‌‌‌های آنها می‌شود.
اما تسلط فزاینده پکن بر زنجیره‌‌‌های تامین جهانی فناوری‌‌‌های انرژی پاک - و همچنین منابع حیاتی که به آنها متکی هستند - نگرانی‌هایی را در ایالات متحده و اتحادیه اروپا ایجاد کرده است. واشنگتن و بروکسل مدعی شده‌‌‌اند که سیاست صنعتی پکن قوانین تجارت بین‌الملل را با سودجویی ناعادلانه از شرکت‌های داخلی، ایجاد ظرفیت مازاد در بازار داخلی و پیشی گرفتن از رقبای غربی، نقض می‌کند. ایالات متحده تهدید کرده است که واردات خودروهای برقی چینی را ممنوع می‌کند، در حالی که کشورهای عضو اتحادیه اروپا قرار است روز جمعه در مورد افزایش تعرفهها تا ۵۰درصد رای‌‌‌گیری کنند. ایالات متحده و اتحادیه اروپا تولیدکنندگان چینی را به توسعه فناوری‌‌‌های خود در بازارهای خارج از کشور به منظور طفره رفتن از تعرفهها در بازارهای خود متهم کرده‌‌‌اند.
CEF خاطرنشان کرد که قانون‌‌‌شکنی سرمایهگذاری خارجی چین، باعث ایجاد قطب‌‌‌های صنعتی جدید در کشورهایی از جمله تایلند، اندونزی، برزیل، مجارستان و مراکش شده است. طبق داده‌‌‌های چین و سازمان ملل، سرمایهگذاری خارجی چین در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۱درصد از کل جهان را تشکیل می‌‌‌داد، یعنی در سالی که جریان سرمایهگذاری مستقیم خارجی در جهان تا ۲درصد کاهش یافت. آکسفورد اکونومیکس در ماه اوت به«تغییر ساختاری» در پلت‌فرم جامع یکپارچه‌‌‌سازی داده ( ODI) چین از کشورهای غربی به آسیا اشاره کرد که با افزایش سرمایهگذاری در صنایع تولیدی همراه بود. بتی وانگ، اقتصاددان در آکسفورد اکونومیکس گفت: «ODI از چین در مقیاسی در حال رشد است که ما نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم و با بزرگ‌ترین سرمایه‌‌‌گذاران جهانی مانند ایالات متحده و ژاپن مقایسه کنیم.»
آمار رسمی سرمایهگذاری مستقیم خارجی ( FDI) چین اغلب متناقض است، به طوری که ارگان‌‌‌های دولتی ارقام متفاوت و عدم‌تفکیک واضح بخش را گزارش می‌کنند. اما روند گسترده‌‌‌تر با مشاهدات تحلیلگران مطابقت دارد. گروه تحقیقاتی اطلاعات FDI، در اوایل سال‌جاری تخمین زد که سرمایهگذاری خارجی شرکت‌های مستقر در چین به ۱۶۲.۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ رسیده است که بالاترین رقم از زمان شروع رکوردها در ۲۰ سال قبل است. به علاوه، داده‌‌‌های اطلاعاتFDI نشان می‌دهد که جریان سرمایهگذاری چین به طور قابل‌‌‌توجهی بیشتر از سرمایهگذاری مستقیم شرکت‌های خارجی در چین است، که در بحبوحه تنش‌‌‌ها با ایالات متحده و اروپا و ترس از کند شدن اقتصاد داخلی سقوط کرده است. ژیوانگ دونگ، تحلیلگر CEF، خاطرنشان کرد که افزایش «شگفت‌‌‌انگیز» سرمایهگذاری مستقیم خارجی در خارج از کشور با کاهش قیمت‌ها برای بسیاری از محصولات فناوری پاک در چین، پس از سال‌ها افزایش تولید داخلی، همزمان شد. قیمت ماژول‌های خورشیدی و باتری‌‌‌ها در سال‌جاری به نصف کاهش یافته است.
