چرا با وجود یارانه انرژی تولید آلومینیوم در ایران گران است؟!
نگاه شرکت‌های آلومینیومی به آفریقا
در همین خصوص نایب رئیس هیات‌مدیره سندیکای صنایع آلومینیوم به «دنیای‌اقتصاد» گفت: اگر چه انرژی در ایران به مراتب ارزان‌تر از کشورهای دیگر در اختیار تولیدکنندگان آلومینیوم قرار می‌گیرد اما چند عامل باعث شده تا این مزیت منجر به کاهش هزینه‌ها برای تولیدکننده نشود؛ به طور مثال ۸۰درصد مواد اولیه و ۱۰۰درصد مواد کمکی باید از طریق واردات تامین شود و این در حالی است که ما با تحریم مواجه هستیم و همین امر افزایش هزینه‌ها را در پی دارد. در واقع تولیدکنندگان داخلی مجبورند مواد اولیه را در حجم‌های کوچک خریداری کنند و این مساله هزینه‌های سربار را افزایش می‌دهد.
آریا صادق نیت حقیقی ضمن اشاره به این مطلب، افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد نقاطی که دارای معادن بوکسیت هستند، تولیدکننده آلومینیوم نیستند بلکه کشورهایی که از مزیت انرژی برخوردارند، به عنوان تولیدکننده آلومینیوم فعالیت می‌کنند. به طور نمونه در آمریکا و کانادا به دلیل وجود برق آبی و در خاورمیانه به دلیل انرژی‌های فسیلی صنعت آلومینیوم رشد کرده و در کشور ما هم صنعت آلومینیوم حول انرژی شکل گرفته است اما به دلایلی مانند تحریم و همچنین قدیمی بودن تکنولوژی و ماشین‌آلات، مزیت انرژی منجر به کاهش هزینه‌ها نشده است؛ به طور نمونه برای تولید هر تن آلومینیوم در کشورهای توسعه‌یافته ۱۱ کیلووات آمپر‌مصرف می‌شود در حالی که ما ۱۴ کیلووات آمپر‌مصرف می‌کنیم.
وی ادامه داد: موضوع دیگری که باعث شده تا با وجود یارانه‌های بالای انرژی، تولید در ایران حتی هزینه بالاتری نسبت به کشورهای دیگر به تولیدکننده تحمیل کند، این است که میزان تولید واحدهای ما به اندازه‌ای نیست که هزینه‌های سربار را پوشش دهد. در واقع حداقل میزان تولید نباید کمتر از ۵۰۰هزار تن باشد در حالی که بزرگ‌ترین تولیدکننده کشور ما ۳۰۰هزار تن تولید می‌کند. از سوی دیگر مزیت نیروی انسانی ارزان هم به دلیل به‌کارگیری چند برابر نیاز واقعی در شرکت‌های تولید آلومینیوم از بین رفته است؛ بنابراین اگر ۱۸درصد هزینه‌های تولید آلومینیوم را متعلق به انرژی بدانیم، تولیدکنندگان ما به دلایل مذکور این مزیت را از دست داده‌اند.
نایب رئیس هیات‌مدیره سندیکای صنایع آلومینیوم با اشاره به تولید آلومینیوم در کشور گفت: هم اکنون در کشور ۲۵۰هزار تن پودر آلومینا تولید می‌کنیم در حالی که برای تولید ۷۰۰هزار تن آلومینیوم سالانه نیازمند ۱ میلیون و ۴۰۰هزار تن آلومینا هستیم و ما‌به‌التفاوت آن از طریق واردات تامین می‌شود. نیت حقیقی با اشاره به اینکه آلومینیوم با قیمت‌هایی به مراتب گران‌تر از نرخ‌های صادراتی به دست زنجیره پایین‌دست می‌رسد، اظهار کرد: با توجه به رقابت حدود ۳۰ درصدی در بورس کالا، بهای هر تن آلومینیوم حدود ۲۰۰ تا ۳۵۰ دلار گران‌تر از ترکیه به دست خریداران داخلی می‌رسد و طبیعی است که با این ارقام به طور طبیعی زنجیره پایین‌دست نمی‌تواند در بازارهای صادراتی با بازرگانان کشورهای دیگر از جمله ترکیه رقابت کند. وی افزود: اگر چه واردات آلومینیوم ممنوع است اما در مواردی نادر که برخی با بد اظهاری و کم اظهاری از بندرعباس فویل آلومینیوم را وارد می‌کنند، قیمت تمام شده به مراتب پایین‌تر از قیمت‌های داخلی آلومینوم است.
نایب رئیس هیات‌مدیره سندیکای صنایع آلومینیوم در ادامه به بیان راهکارهایی برای توسعه صنعت آلومینیوم پرداخت و خاطرنشان کرد: از آنجا که صنایع پایین‌دست به صنایع بالا دست متصل هستند، باید ابتدا صنایع بالا دست را تقویت کنیم؛ به طور نمونه حدود ۳۰ سال از اجاره معدن بوکسیت گینه به عنوان یکی از معادن با کیفیت توسط کشور ما می‌گذرد اما در طول این سه دهه برداشتی از این معدن نداشته‌ایم اما امارات که به مانند ما اجاره این معدن را می‌پردازد، میلیون‌ها تن از بوکسیت این معدن را تبدیل به آلومینا و شمش کرده است؛ بنابراین دولت چهاردهم باید هر چه سریع‌تر برداشت از این معدن را به صورت بهینه در دستور کار قرار دهد، چرا که در صورت تامین ارزان بوکسیت موردنیاز تولیدکنندگان، علاوه بر صادرات سود‌آور شمش، قطعا عرضه در بورس‌کالا افزایش می‌یابد و نیز ارزان‌تر به دست زنجیره پایین‌دست می‌رسد؛ در ادامه با فعالیت زنجیره با تمام ظرفیت، قادر است با قیمت‌های رقابتی در بازارهای صادراتی با کشورهای دیگر رقابت کند؛ بنابراین برداشت از معدن بوکسیت گینه می‌تواند تمام زنجیره آلومینیوم را منتفع کند و شاهد افزایش ارز‌آوری در این صنعت باشیم.
