متهم رکود در بازار مقاطع برنجی

علی هوشمند رئیس انجمن مقاطع برنجی، در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» درباره وضعیت این صنعت در سالی که گذشت و چشم‌‌انداز آن برای سال آینده، عنوان کرد: سالی که گذشت تولیدکنندگان مقاطع برنجی با حدود ۶۰ تا ۷۰‌درصد ظرفیت خود مشغول به کار بودند و نزدیک به ۳۰‌درصد ظرفیت در این صنعت خالی باقی ماند که این ظرفیت خالی باقی‌مانده، به دلیل رکود بازار قادر به فعالیت نشد.

رکود ساخت‌وساز و سرایت آن به بازار مقاطع برنجی

هوشمند در ادامه با اشاره به این موضوع که البته در سال‌جاری تمام بازارها به سمت رکود پیش رفتند، عنوان کرد: یکی از بازارهایی که امسال با رکود عمیقی روبه‌رو بود، بازار مسکن و ساخت‌وساز بود. سیاست‌‌های انقباضی که دولت در سال ۱۴۰۲ در پیش گرفت، سبب شد که رکود تمام بازارها را فرا بگیرد و مهم‌تر از تمام بازارها، این بازار ساخت‌وساز بود که بیش از گذشته در رکود فرو رفت، از آنجا که رونق بازار مقاطع برنجی وابستگی بالایی به بازار ساخت‌وساز دارد، از این رو حدود ۳۰‌درصد ظرفیت این صنعت خالی باقی ماند.

وی در ادامه با اشاره به این موضوع که مقاطع برنجی جزو صنایع میان‌‌دستی است، توضیح داد: تولیدکنندگان مقاطع برنجی، مواد اولیه موردنیاز خود را که عمدتا مس و سرب است تهیه کرده و تبدیل به برنج می‌کنند که خود این مقاطع برنجی مواد اولیه بسیاری از صنایع به‌‌شمار می‌رود.

هوشمند همچنین درباره میزان اشتغال‌زایی در صنعت مقاطع برنجی یادآور شد: در زمینه تولید مقاطع برنجی، به ازای هر تن تولید، یک نفر اشتغال‌زایی خواهد شد که با توجه به ظرفیت ۱۰۰‌هزار تنی این فلز، حدود ۱۰۰‌هزار نفر به‌‌صورت مستقیم و غیرمستقیم اشتغال‌زایی شده است.

تامین مواد اولیه مقاطع برنجی

رئیس انجمن مقاطع برنجی در پاسخ به این پرسش که تولیدکنندگان مقاطع برنجی در تهیه مواد اولیه خود با مشکل خاصی روبه‌رو نیستند، گفت: مواد اولیه مقاطع برنجی مس و سرب است که هر دوی آنها در ایران تولید و به اندازه نیاز داخل نیز در بورس‌کالا عرضه می‌‌شوند؛ از این رو تولیدکنندگان مقاطع برنجی با مشکل خاصی برای تهیه مواد اولیه خود روبه‌رو نیستند؛ البته مشکل مهم در این زمینه نبود ثبات قیمت این فلزات است که با توجه به این موضوع که قیمت این فلزات تحت‌تاثیر قیمت‌های جهانی قرار دارد، روی قیمت‌های داخلی تاثیرگذار خواهد بود. از سوی دیگر نیز نوسان داخلی ارز روی قیمت‌ها تاثیرگذار است، بنابراین هم قیمت بین‌المللی و هم نوسان قیمت داخلی ارز روی قیمت مواد اولیه تاثیرگذار است و این دو عامل سبب ناپایداری قیمت مواد اولیه می‌شود که در حقیقت این موضوع جزو یکی از مهم‌ترین چالش‌‌های تولیدکنندگان در کشور به‌‌شمار می‌رود.

صادرات چالش‌‌برانگیز

هوشمند در پاسخ به این پرسش که مقاطع برنجی در حوزه صادرات نیز فعال هستند، گفت: برخی همکاران ما در این صنف، صادرات انجام می‌دهند، البته باید در نظر داشت که صادرات نیاز به زمان دارد و برای اینکه مشتریان در بازار هدف باقی بمانند، باید برنامه‌‌ریزی و قوانین ثابتی در کشور وجود داشته باشد. البته باید در زمینه صادرات به این موضوع توجه داشت که با تحریم و مشکل نقل و انتقال پول نیز روبه‌رو هستیم.

وی در ادامه با اشاره به این موضوع که در زمینه صادرات موضوع مهم دیگر بازگشت ارز است، خاطرنشان کرد: تولیدکنندگانی که محصول خود را صادر می‌کنند با این مساله روبه‌رو هستند که مواد اولیه خود را با ارز آزاد تهیه می‌کنند، در حالی که باید ارز صادرات خود را با قیمت ارز نیمایی از دولت دریافت کنند که این موضوع یکی از بزرگ‌ترین سدهایی است که بر سر راه صادرات کشور وجود دارد؛ در حالی که اگر دولت اجازه بدهد که صادرکنندگان به قیمت ارز آزاد صادرات داشته باشند، انگیزه صادراتی بیشتر خواهند شد و به تبع ارزآوری بیشتری نیز رقم خواهد خورد که این موضوع می‌تواند به نفع دولت و اقتصاد کشور باشد.

محدودیت‌های چالش‌‌سازی انرژی

رئیس انجمن مقاطع برنجی در ادامه با اشاره به مشکلاتی که تولیدکنندگان این صنعت در سال‌جاری با آن روبه‌رو بوده‌‌اند، خاطرنشان کرد: تولیدکنندگان بیشتر صنایع فلزی، طی سال‌های اخیر در تابستان با محدودیت‌های برق و در زمستان با محدودیت گاز روبه‌رو بوده‌‌اند؛ این در حالی است که در هیچ کجای دنیا برای مدیریت مصرف انرژی، برق صنایع را قطع نمی‌‌کنند، بلکه مصرف درست برق در بخش خانگی را فرهنگ‌‌سازی می‌کنند؛ از این رو شاهد سیاست اشتباه دولتمردان در زمینه مدیریت برق هستیم. در زمینه مصرف گاز نیز همین موضوع صدق می‌کند، این درحالی است که بخش ذوب کارخانه‌‌های مصرف گاز دارند و نباید این واحدها را با محدودیت روبه‌رو کرد که با چالش‌‌های جدی مواجه شوند. البته با توجه به این موضوع که واحدهای تولیدی در این صنعت تا حدی نیز آب‌‌بر هستند، بدون شک طی سال‌های آتی با چالش کم‌‌آبی نیز مواجه خواهند شد. بدون شک سال آینده واحدهای تولیدی کماکان با مشکل و محدودیت‌های برق، گاز و آب روبه‌رو خواهند بود.

مالیات ارزش‌‌افزوده

هوشمند در ادامه با اشاره به این موضوع که یکی از مشکلات مهم تولیدکنندگان، مالیات است، عنوان کرد: یکی از مشکلات تولیدکنندگان مالیات ارزش‌‌افزوده است؛ مالیات ارزش‌‌افزوده باید از مصرف‌کننده نهایی گرفته شود، این در حالی است که از کل زنجیره تولید و از هر یک از حلقه‌‌های تولید این مالیات به‌‌صورت جداگانه گرفته می‌شود؛ این امر به‌‌واسطه فرار مالیاتی، سبب رشد بخش‌‌های غیررسمی در واحدهای تولیدی می‌شود؛ این در حالی است که اگر از مصرف‌کننده نهایی این مالیات گرفته شود، هم فعالیت اقتصادی بخش‌‌های غیررسمی کاهش خواهد یافت و هم این مالیات بر اساس روال و به صورت منطقی از مصرف‌کننده نهایی گرفته می‌شود و مصرف‌کننده نهایی نیز می‌تواند به‌‌درستی روی قیمت‌ها نظارت داشته باشد؛ بنابراین به ‌‌نظر می‌رسد که دولت باید در این زمینه تدابیری بیندیشد.

سال پیش‌‌رو

وی در پاسخ به این پرسش که آیا گمان می‌‌کنید که سال آینده باوجود ادامه‌‌دار شدن سیاست‌‌های انقباضی دولت، رکود در بازار نیز ادامه‌‌دار باقی خواهد ماند، عنوان کرد: شکی وجود ندارد که اقتصاد کشور در یک شرایط جنگی به سر می‌‌برد و بدون شک در چنین شرایطی تولیدکنندگانی در صحنه اقتصادی باقی خواهند ماند که طی سال‌های گذشته خود را تقویت کرده‌‌اند و همچنین مهیای پرداخت مالیات‌‌های بیشتر نیز شده‌‌اند. در کل سال آینده، سال خوبی می‌تواند باشد، اگر دولت حمایت‌‌های لازم را از تولیدکنندگان به عمل ‌‌آورد. بدون شک با حمایت دولت، تولیدکنندگان نیز با تمام توان خود به کار ادامه خواهند داد. البته باید به یاد داشت که واحدهای تولیدی باید بهره‌‌وری و صادرات خود را تقویت کنند؛ بنابراین سه عامل اصلاح ساختار مالیات از سوی دولت، افزایش میزان بهره‌‌وری و پیش رفتن واحدهای تولیدی به سمت صادرات، می‌تواند سال خوبی را برای تولیدکنندگان ‌‌در سال ۱۴۰۳ رقم بزند.