رابطه قیمتی شمش و آهن اسفنجی چگونه باید باشد؟
قیمت‌‌گذاری در زنجیره فولاد؛ نیازمند بازنگری
باید مرجعی ذی‌نفع قیمت‌‌گذاری کند
در کل محاسبه قیمت‌‌گذاری در زنجیره فولاد براساس محاسبه شمش فولاد تعیین می‌شود. این مطلب را مجید محمودی، مشاور شرکت مهندسی فولاد مبارکه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» عنوان و بیان کرد: زنجیره تولید فولاد از معدن تا تولید نهایی شامل سنگ آهن، کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی، شمش فولاد و محصولات نهایی می‌شود. براساس فرمول قیمت‌‌گذاری قبل در زنجیره فولاد، این قیمت‌‌گذاری براساس قیمت شمش فولاد خوزستان تعیین می‌شود، به این معنی که کنسانتره ۱۶ درصد شمش فولاد، گندله ۵/ ۲۳ درصد و آهن اسفنجی ۵۰ درصد قیمت شمش فولاد (خوزستان) در نظر گرفته می‌شود، این در حالی است که در این روزها به نحوه قیمت‌‌گذاری اعتراض دارند و معتقد هستند که برخی حلقه‌های فولاد بیش از سایر حلقه‌ها از سوددهی (بیشتری) برخوردار هستند.
محمودی در ادامه با اشاره به حاشیه‌هایی که در رابطه با قیمت‌‌گذاری در زمینه آهن اسفنجی به وجود آمده است، عنوان کرد: در حال حاضر برخی از تولیدکنندگان شمش به‌‌ویژه آن دسته از تولیدکنندگانی که شمش فولادی را به روش القایی تولید می‌کنند، به این نحوه قیمت‌‌گذاری به‌‌خصوص قیمت پایه آهن اسفنجی اعتراض دارند، چراکه بخش عمده‌‌ای از خوراک این واحدهای تولیدی، آهن اسفنجی و قراضه به‌‌شمار می‌‌رود، از این رو معتقد هستند که بیشترین میزان سوددهی در زنجیره فولاد به تولیدکنندگان آهن اسفنجی و گندله می‌‌رسد. البته نسبت به این موضوع که آهن اسفنجی قیمت بالایی دارد، نوردکاران نیز معترض هستند. البته فولادسازانی که خود آهن اسفنجی تولید می‌کنند ممکن است با این مشکل روبه‌رو نباشند و آهن اسفنجی تولیدشده خود را به مصرف خود برسانند و در زمینه این خوراک مورد نیاز مشکلی نداشته باشند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا قیمت‌‌گذاری در زنجیره تولید فولاد منطقی و عادلانه است، تصریح کرد: قیمت‌‌ها در زنجیره فولاد به سود برخی از حلقه‌های تولید است، البته هر بخش فولاد تلاش می‌کند که قیمت‌‌ها ر ا به نفع بخش خود تغییر بدهد، در حالی که باید مرجع قیمت‌‌گذاری در این زنجیره خودش ذی‌نفع نباشد تا بتواند به صورت عادلانه قیمت‌‌گذاری انجام گیرد تا یک حلقه میزان سوددهی آن افزایش پیدا نکند و حلقه دیگر از سودمندی لازم برخوردار نباشد.
مشاور شرکت مهندسی فولاد مبارکه در ادامه با اشاره به این موضوع که قیمت آهن اسفنجی در بورس کالا تعیین می‌شود، عنوان کرد: البته باید قیمت‌‌گذاری در بورس کالا عادلانه باشد، چراکه هر یک از بخش‌ها و حلقه‌های تولید ملزم به تامین مواد اولیه و نیروی انسانی هستند و هزینه‌های بسیاری را متحمل می‌شوند.
محمودی در ادامه با اشاره به این موضوع که در قیمت‌‌گذاری آهن اسفنجی، تعیین مواد اولیه و بالادست آن نیز موثر خواهد بود، عنوان کرد: به عبارت دیگر باید یادآور شد زمانی که قیمت سنگ آهن افزایش پیدا می‌کند، سود آهن اسفنجی بسیار افزایش پیدا می‌کند. از این رو می‌‌طلبد هر ۶ ماه یک‌بار در زمینه قیمت‌‌گذاری بازنگری انجام بگیرد، چراکه با توجه به تغییر قیمت مواد اولیه، کل روند قیمت‌‌گذاری تغییر پیدا خواهد کرد.
وی در پایان با احتمال تغییر قیمت‌‌گذاری در زنجیره فولاد عنوان کرد: با توجه به شرایط بازار و قیمت‌‌گذاری در زنجیره فولاد احتمال دارد درصد قیمت‌‌گذاری آهن اسفنجی تغییر پیدا کرده و پایین‌‌تر از نرخ‌‌های قبلی قیمت‌‌گذاری شود.
در انتظار قیمت‌‌گذاری دقیق
همچنین مهرداد نظری مدیرعامل شرکت ذوب بریس، چندی پیش درباره رابطه قیمتی شمش و آهن اسفنجی درباره میزان سود مدنظر شرکت‌‌های تولیدکننده شمش عنوان کرده بود: سوددهی در تولید شمش بالا نیست و ما حتی میزان سود ۱۷ درصد تعیین‌‌شده قانونی برای تولیدکننده را توقع نداریم و به همان سود ۵ تا ۶ درصدی هم قانع هستیم. بنا به محاسبه‌‌ای که انجام شده ضریب ۹/ ۱ می‌تواند ضریب مناسبی باشد. به این معنا که قیمت فروش آهن اسفنجی در بورس کالا باید در ۹/ ۱ ضرب شود تا قیمت شمش به دست آید. قرار است که این ضریب، به صورت فنی نیز در انجمن فولاد بررسی شود و به شکل دقیق‌‌تری مشخص شود.
نظری در ادامه با بیان اینکه آهن اسفنجی در زنجیره فولاد بیشترین سود را به خود اختصاص داده است، عنوان کرد: دلیل این اتفاق به نظر می‌‌رسد دولتی یا خصولتی بودن تولیدکنندگان آن باشد. قیمت‌‌گذاری تا به امروز اشتباه بوده است، چراکه آنچه برای قیمت‌‌گذاری ملاک قرار می‌گیرد، شمش تولیدی فولاد خوزستان است. در این قیمت‌‌گذاری هم قیمت متوسط سه ماهه داخلی و هم قیمت صادراتی در نظر گرفته می‌شود که ما را ناچار به خرید آهن اسفنجی به یک قیمت مبهم و نامشخص می‌کند.
در این وضعیت، فروشنده آهن اسفنجی با نگاهی به آینده قیمت کدال، ۱۰ درصد بالاتر از ما دریافت می‌کند. این شرایط سبب شده که ما حتی پس از تولید و فروش محصول خود نتوانیم برآورد درستی از میزان قیمت تمام‌‌شده تولید خود داشته باشیم.
کلام آخر
زنجیره تولید فولاد از معدن تا محصول نهایی یک فرآیند چند‌مرحله‌‌ای را پشت‌‌سر می‌‌گذارد که سوددهی در هر یک از این مراحل، بستگی به یک قیمت‌‌گذاری منطقی و بی‌‌طرفانه دارد تا قیمت‌‌گذاری بتواند به بهترین شکل ممکن سبب ایجاد تعادل در این زنجیره شود. اگر سوددهی در یک زنجیره سنگینی کند، بدون شک سرمایه‌‌گذاری در آن بخش بیشتر خواهد شد و این موضوع می‌تواند توازن این زنجیره را به هم بزند.
