ایمیدرو گام بلندی برای حمایت از توسعه فناوری برداشت
گام بلند حمایت از دانش‌بنیان‌های معدنی
حمایت از استارتآپها در کشورهای توسعه‌‌‌یافته به یک فرهنگ تبدیل شده است، چراکه آنها دریافته‌‌‌اند سود سرمایه‌گذاری در حوزه‌‌‌های استارت‌آپی آن‌قدر معقول و منطقی است که به ریسک سرمایه‌گذاری غلبه می‌کند. از سوی دیگر، کارنامه پربار و درخشان کشور در زمینه بومی‌‌‌سازی در صنایع داخلی، به‌‌‌خصوص صنعت فولاد، دولت و صنعتگران را به ادامه این روند تشویق می‌کند. رشد و توسعه صنایع معدنی با ورود شرکت‌های دانشبنیان و استارت‌آپی دوچندان خواهد شد. یکی از شروط موفقیت شرکت‌های دانشبنیان، ارتباط مستمر آنها با صنعت و سرمایه‌گذار است، چرا که نخستین گام برای پیشرفت یک شرکت، یافتن سرمایه‌گذاری است که ریسک‌‌‌پذیر باشد.
ایمیدرو به عنوان حلقه واسط دولت و شرکت‌های دانشبنیان تلاش زیادی برای ایجاد و حفظ این ارتباط می‌کند. برگزاری این قبیل رویداد‌‌‌ها به همین دلیل است.
در ابتدای جلسه حسین منصوری، مجری طرح زیست بوم نوآوری و فناوری بخش معدن و صنایع معدنی به بهبود آمار ایران نسبت به میانگین جهانی اشاره کرد و گفت: بسیار خرسندیم که در دومین رویداد از سلسله رویدادهای همرسانی ایمینو با عنوان «دموماین»، میزبان ۸ شرکت دانشبنیان در حوزه فعالیت‌های معدنی و صنایع معدنی هستیم. بر اساس آمار جهانی رویدادهایی که به عنوان همرسانی برگزار می‌‌‌شوند، به طور متوسط، ۶درصد منتج به سرمایه‌گذاری می‌‌‌شوند. خوشبختانه در ایران این مقدار به ۱۰درصد می‌‌‌رسد. اهمیت این موضوع که رویداد‌‌‌ها حتما خروجی مناسب و مورد انتظار را داشته باشند، برای ما بسیار بالاست. شرکت‌هایی که وارد این رویداد‌‌‌ها می‌‌‌شوند مسیر سختی را طی کرده‌‌‌اند، یافتن سرمایه‌گذار برای این گروه‌‌‌ها یکی از اهداف مهم ماست. رویداد قبل با همکاری صندوق نوآوری و شکوفایی با حضور ۱۰ شرکت دانشبنیان زنجیره فولاد برگزار شد که خوشبختانه از این بین دو شرکت توانستند با فولاد مبارکه و فولاد خراسان قرارداد امضا کنند.
وی به چالش‌های بزرگ شرکت‌های دانشبنیان معدنی اشاره کرد و گفت: سه الزام برای نوآوری وجود دارد که عبارتند از: افزایش رقابت، کاهش مواد معدنی و رشد تقاضای جهانی. بر اساس تحقیقی که دانشگاه شریف در حوزه معادن انجام داده است، ۸ چالش بزرگ بر سر راه نوآوری وجود دارد. ۱) سنتی بودن بخش معدن و پررنگ بودن نقش دولت، ۲) اختصاص منابع مالی ناکافی، ۳) یارانه‌‌‌های انرژی و نظام رانتی، ۴) چالش‌های مدیریت ریسک، ۵) چالش‌های مالکیت فکری، ۶) سرعت تغییر قوانین، ۷) بی‌‌‌اعتمادی به اکوسیستم استارت‌آپی و ۸) عدم‌حمایت کافی نهادهای قانون‌گذار.
جای خالی صندوق‌های خطرپذیر در معدن
سپس منصوری به ارائه آمار از استارت‌آپ‌‌‌های معدنی کشور پرداخت و ادامه داد: تعداد شرکت‌های دانشبنیان از ۳هزار شرکت در سال ۹۴ به ۷۰۶۴ شرکت در شهریور ۱۴۰۱ رسیده است. از این تعداد ۴۶۰۴ شرکت تولیدی و ۲۴۰۰شرکت خدماتی داریم. تا پایان امسال این عدد به دوبرابر افزایش پیدا خواهد کرد. بر اساس هدف‌‌‌گذاری سال ۱۴۰۴ باید ۴۰۰هزار شرکت دانشبنیان در کشور داشته باشیم. همچنین سهم شرکت‌های دانشبنیان در صنعت یک درصد و در کشاورزی ۴درصد است. سهم شرکت‌های دانشبنیان از صنعت کشور کمتر از ۷۵۰میلیون دلار و ۴درصد از تولید ناخالص ملی است. البته سهم این شرکت‌ها از اقتصاد کشور بیش از ۹۰۰هزار‌میلیارد ریال است که از سال ۹۴ تا امروز رشد ۴۵۰درصدی را تجربه کرده است. وی ادامه داد: مشکلات اصلی شرکت‌های دانشبنیان در سه حوزه عمده تامین مالی، توسعه بازار و توسعه محصول است. در رویدادهایی که برگزار می‌‌‌کنیم قصد داریم دو چالش اول را تا حد ممکن برطرف کنیم. همچنین شرکت‌های دانشبنیان معدنی عمدتا در پنج حوزه ماشین‌‌‌آلات، فولاد اکتشافات، فرآوری و مس فعالیت می‌کنند. از ۶۴ صندوق سرمایه‌گذاری که در حوزه استارتآپها فعالیت می‌کنند که به اصطلاح به صندوق‌های خطرپذیر معروف هستند، حتی یک صندوق هم در حوزه معدن فعال نیست. تفاهم‌‌‌نامه امروز کمک می‌کند تا صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی، نقش صندوق خطرپذیر را بازی کند تا گامی بلند در راستای حمایت از استارت‌آپ‌‌‌های معدنی برداشته شود.
ضرورت ورود شرکت‌های دانشبنیان به بخش اکتشاف
سپس در ادامه این جلسه وجیه‌‌‌الله جعفری رئیس هیات عامل ایمیدرو از لزوم حمایت از شرکت‌های دانشبنیان گفت و عنوان کرد: همه ما به اهمیت حمایت از شرکت‌های دانشبنیان بر اساس شعار سال و همچنین اثرگذاری این شرکت‌ها در پیشرفت معادن و صنایع معدنی واقف هستیم. با حمایت و هدایت درست می‌توانیم این اثرگذاری را شاهد باشیم. حوزه معدن سه بخش کلی اکتشاف، استخراج و فرآوری را شامل می‌شود. در بخش اکتشاف به دلیل ریسک کاری بالا سیاست‌های متفاوتی نسبت به استخراج و فرآوری اتخاذ می‌شود. مواردی مانند فناوری‌‌‌ها، ماشین‌‌‌آلات و دانش روز معدن در حوزه اکتشاف باید مورد توجه قرار گیرند. تمام مراحل از اکتشاف تا فرآوری نیازمند برنامه‌‌‌ریزی دقیق متناسب با نیاز‌‌‌های آن مرحله و فناوری‌‌‌های جدید است.
وی ادامه داد: به عنوان مثال در مرحله اکتشاف لازم است نقطه مناسب با استفاده از تجهیزات موجود و دانش فنی روز معدن انتخاب شود تا بهترین نوع اکتشاف انجام گیرد. مدتی بود که تامین ماشین‌‌‌آلات معدنی به دغدغه اصلی فعالان حوزه معدن تبدیل شده بود. امروز در ایمیدرو کسانی‌‌‌که می‌توانند تامین مالی کنند، کسانی که می‌توانند ماشین‌‌‌آلات و تجهیزات جدید تولید و گروهی که می‌توانند به بهترین نحو ممکن از این ماشین‌‌‌آلات استفاده کنند برای بهره‌‌‌برداری از معادن و تحقق اهداف تعیین‌‌‌شده، گرد هم آمدند. اگر این فضا فراهم آید، می‌توان ذخیره مناسب برای آینده را به‌‌‌دست آورد. برای رسیدن به این مهم باید رویدادهایی برگزار شود که دانش و نیاز با هم تبادل شود. معدنکاران نیاز خود را بیان کنند و شرکت‌هایی که دانش کافی برای رفع آن نیاز را دارند، به برطرف کردن آن نیاز بپردازند.
جعفری در ادامه به اهمیت ورود شرکت‌های استارت‌آپی به حوزه اکتشافات پرداخت و عنوان کرد: در بحث اکتشاف باید به این موضوع توجه کرد که در کشور حدود ۱۱هزار معدن داریم که نزدیک به ۶۰درصد از آنها مربوط به مصالح ساختمانی است. معادن مربوط به فلزات عمدتا معادن کوچک هستند، اما این به آن معنی نیست که قطعا آن معدن ذخیره کمی دارد. احتمال دارد اکتشافات در آن معدن به درستی انجام نشده باشد و اتفاقا با انجام اکتشافات تخصصی ذخایر بیشتری از آن معدن به‌‌‌دست آید. پس اکتشافات گسترده و تخصصی می‌تواند باعث رشد و تحول معادن شود.
وی افزود: برای بهره‌‌‌وری کامل این دست از رویداد‌‌‌ها، استمرار مهم‌ترین ویژگی است. این استمرار نه‌‌‌تنها در طول سال بلکه می‌تواند هر روز انجام گیرد. رسالت این رویداد برقراری ارتباط شرکت‌های دانشبنیان با سرمایه‌گذار است. چرا این ارتباط به صورت روزانه در یک محل خاص انجام نپذیرد؟ بسیاری از شرکت‌ها به ما مراجعه می‌کنند که یا استارت‌آپی هستند یا توان تامین تجهیزات را دارند. دغدغه همه آنها ارتباط کم با دولت و سرمایه‌گذار است. باید این فاصله به حداقل ممکن برسد و ارتباط شرکت‌های دانشبنیان با سرمایه‌گذار به‌‌‌صورت مستمر برقرار باشد. در این صورت هم مشکلات این شرکت‌ها رفع خواهد شد و هم شاهد رشد و توسعه بخش معدن خواهیم بود.
