شفافیت تراکنش‌‌های رمزارزی و چالش‌‌ صرافی‌‌ها در ایران

حجت عباسی / مدیر کارگروه آموزش و پژوهش انجمن بلاک‌چین تراکنش‌‌های رمزارزی به دلیل اتکا بر زیرساخت بلاک‌چین، دارای ویژگی ذاتی شفافیت هستند. این ویژگی باعث می‌شود که هر مقدار کوچک از رمزارزهایی که بین آدرس‌‌های مختلف جابه‌جا می‌‌شوند، قابل رهگیری باشند. همچنین این امکان وجود دارد که مشاهده شود چه مقدار رمزارز (مانند بیت‌کوین یا تتر) از لحظه خلق تاکنون از چه آدرس‌‌هایی عبور کرده و در چه زمان‌‌هایی بین افراد جابه‌جا شده است. با تحلیل این داده‌‌ها، حتی می‌توان به‌‌طور تقریبی منشأ جغرافیایی و مقصد تراکنش‌‌ها را تشخیص داد.

شناخته شدن آدرس‌‌های صرافی‌‌ها: بعضی از آدرس‌‌های بلاک‌چینی به مرور زمان، به‌‌ویژه آنهایی که به صرافی‌‌های رمزارزی تعلق دارند، شناخته‌‌شده و معروف می‌‌شوند. دلیل این امر، فعالیت‌‌های مداوم و ارتباط با کاربران مختلف است. به همین دلیل، می‌توان با احتمال بالا تشخیص داد که یک آدرس خاص، متعلق به کدام صرافی است و پول از طریق کدام صرافی در شبکه بلاک‌چین جابه‌جا شده است.

شفافیت و حفظ حریم خصوصی: با توجه به شفافیت موجود در شبکه‌‌های بلاک‌چین، مسیر حرکت پول در این شبکه‌‌ها قابل رصد و تحلیل است. همچنین می‌توان بخشی از اطلاعات جغرافیایی مرتبط با تراکنش‌‌ها را استخراج کرد. اما به‌رغم این شفافیت، به دلیل نبود ارتباط مستقیم بین آدرس‌‌های کیف پول‌‌های بلاک‌چینی و هویت افراد، حریم خصوصی در سطح فردی حفظ می‌شود و شناسایی هویت شخصی که تراکنش انجام داده است، به سادگی امکان‌‌پذیر نیست. این گمنامی تا زمانی حفظ می‌شود که فرد خود را در یک صرافی احراز هویت نکرده باشد. در صورتی که فرد برای تبدیل رمزارز به ریال یا برعکس، در یک صرافی احراز هویت کند، هویت او شناسایی شده و از آن پس تراکنش‌‌های او با نام و هویت مشخصی قابل پیگیری خواهد بود.

چالش‌‌های صرافی‌‌های ایرانی: صرافی‌‌های ایرانی، به دلیل تحریم‌‌ها، تمایل دارند در سطحی از گمنامی باقی بمانند. با این حال، شفافیت شبکه‌‌های بلاک‌چین به مرور زمان منجر به شناسایی حساب‌‌های رمزارزی متعلق به افراد یا صرافی‌‌ها در نقاط مختلف دنیا می‌شود. این امر می‌تواند برای صرافی‌‌های ایرانی چالش‌‌برانگیز باشد؛ زیرا ممکن است منجر به شناسایی آدرس‌‌های آنها و مسدود شدن دارایی‌‌های مرتبط با این آدرس‌‌ها شود.

مسدود شدن دارایی‌‌های تتر: در مورد رمزارز تتر، برخلاف سایر رمزارزها، امکان بلوکه کردن آدرس‌‌ها و مسدود کردن دارایی‌‌ها وجود دارد. دلیل این امر این است که شبکه تتر روی بلاک‌چین‌‌های دیگر مانند اتریوم و پالیگان منتشر می‌شود و مدیریت متمرکزی دارد که می‌تواند آدرس‌‌هایی را که به هر دلیلی باید مسدود شوند، شناسایی و فریز کند. به نظر می‌رسد برخی آدرس‌‌هایی که حجم زیادی از رمزارز تتر متعلق به صرافی نوبیتکس را دارا هستند، شناسایی و اعلام شده‌‌اند. این موضوع نگرانی‌هایی را در خصوص مسدود شدن دارایی‌‌های نوبیتکس یا محدودیت در انتقال این دارایی‌‌ها به سایر صرافی‌‌ها ایجاد کرده است.

نتیجه‌‌گیری

این چالش‌‌ها به دلیل نقص فنی یا اشتباه در عملکرد صرافی نوبیتکس نیست و تاکنون نیز قطعی تایید نشده است. اما به طور کلی، تمامی صرافی‌‌ها و آدرس‌‌های رمزارزی که با تتر در ارتباطند، ممکن است با چنین چالش‌‌هایی مواجه شوند.