توکن‌های دردسرساز

در مقایسه با برخی از شبکه‌های بلاک‌چینی نوین، شبکه بیت‌کوین ساده است. این ارز دیجیتال توانایی پشتیبانی از قرارداد‌های هوشمند یا برنامه‌های غیرمتمرکز را ندارد و تنها به هدف ذخیره و انتقال ارزش و ارز BTC ساخته شد. با وجود این سادگی، شبکه بیت‌کوین ایمن، قابل اطمینان و محبوب باقی ماند و بسیاری از سرمایه‌گذاران این سادگی را نه به‌عنوان یک نقطه ضعف، بلکه به‌عنوان یک نقطه قوت می‌دیدند؛ زیرا هدف آن را مشخص کرده و باعث شده بود تا شبکه این ارز دیجیتال در معرض مشکلات و بحران‌های مختلف حوزه دیفای و برنامه‌های غیرمتمرکز قرار نگیرد. طی سال‌های گذشته با وجود نوسانات شدید قیمتی، شبکه بیت‌کوین بی‌عیب و نقص به فعالیت ادامه داده است؛ اما در این روز‌ها که روند قیمتی بیت‌کوین صعودی است و بازار برای افزایش‌های قیمت بیشتر در سال۲۰۲۴ آماده می‌شود، چالشی بزرگ در مسیر این شبکه قرار گرفته است؛ چالشی که هنوز برای آن راه‌حل مشخصی وجود ندارد.

یک پروتکل پرهزینه

بیت‌کوین هفته‌های خوبی را سپری کرده است و قیمت این ارز دیجیتال با ۲۰درصد افزایش طی یک ماه گذشته به بیش از ۴۳هزار دلار رسیده است. این روند صعودی در واقع ادامه افزایش‌های قیمتی یک‌سال گذشته بیت‌کوین است و این ارز دیجیتال در سال۲۰۲۳ موفق شد تا از محدوده‌های پایین قیمتی فاصله بگیرد و سرمایه‌گذاران خود را به صعود‌های شدید قیمتی در سال۲۰۲۴ امیدوار کند. شبکه بیت‌کوین نیز طی یک سال گذشته با افزایش قابل توجه فعالیت کاربران و تراکنش‌ها مواجه بوده است که نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران در حال برگشت به بازار و استفاده از این ارز دیجیتال هستند. با این حال برخلاف روال همیشگی، این بار افزایش بار پردازشی شبکه و کاربران بیت‌کوین تنها به‌دلیل انتقال این ارز دیجیتال و انجام معاملات نبوده است و اردینالزها حجم زیادی از تراکنش‌های ثبت‌شده را به خود اختصاص داده‌اند.

در توضیح ساده، اردینالز توکن غیرمثلی شبکه بیت‌کوین است که برای ثبت و انتقال مالکیت دارایی‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. درحالی‌که شبکه بیت‌کوین از قرارداد‌های هوشمند پشتیبانی نمی‌کند و اصولا نباید ساخت و استفاده از چنین توکن‌هایی در آن امکان‌پذیر می‌شد، اما در اوایل سال۲۰۲۳ یکی از توسعه‌دهندگان بیت‌کوین پروتکلی را به نام اردینالز عرضه کرد که ذخیره اطلاعات بر ساتوشی، کوچک‌ترین واحد بیت‌کوین را امکان‌پذیر ساخت. این پروتکل باعث منحصر به فرد شدن ساتوشی‌های شبکه بیت‌کوین شد و این فرصت را برای علاقه‌مندان فراهم کرد تا توکن‌های غیرمثلی را به شبکه بیت‌کوین منتقل کنند.

از همان روز‌های اول آغاز فعالیت پروتکل اردینالز، بسیاری از سرمایه‌گذاران و کاربران جامعه بیت‌کوین نگرانی‌های خود را عنوان کردند و این ترس را داشتند که افزایش کاربران و استفاده‌کنندگان اردینالز، مشکلات بزرگی را برای شبکه بیت‌کوین ایجاد کند. ترسی که هم‌اکنون به واقعیت تبدیل شده است. درحالی‌که پروتکل اردینالز موارد استفاده و کاربرد بیت‌کوین را افزایش داده و در نتیجه سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان بیشتری را به این ارز دیجیتال جذب کرده است؛ اما مشکلاتی را برای شبکه بیت‌کوین نیز به همراه داشته و باعث شده است تا شبکه بیت‌کوین به‌طور کلی کندتر و پرهزینه‌تر شود.

چالش جدید شبکه بیت‌کوین

در نتیجه افزایش قیمت بیت‌کوین و همچنین داغ شدن دوباره بازار توکن‌های غیرمثلی، هم‌اکنون توکن‌های شبکه بیت‌کوین در مرکز توجهات قرار دارند و حجم معاملات آنها افزایش قابل توجهی داشته است. شرایطی که هفته گذشته افزایش شدید کارمزد بیت‌کوین را نیز به دنبال داشته است و میانگین کارمزد تراکنش شبکه بیت‌کوین از ۸ تا ۲۰دلار به بیش از ۳۸دلار نیز رسید که بالاترین محدوده ۲۰ماه اخیر برای این ارز دیجیتال است.

این افزایش کارمزد باعث شده است که هم‌اکنون برخی صرافی‌ها برای انتقال بیت‌کوین و واریز و برداشت این ارز دیجیتال محدودیت و حداقل‌هایی را تعیین کنند. افزایش کارمزد خبر خوبی برای بیت‌کوین به شمار نمی‌رود؛ زیرا کاربرد این ارز دیجیتال در دنیای واقعی را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود تا در پرداخت هزینه محصولات و کالا‌ها دیگر مورد استفاده قرار نگیرد. این افزایش کارمزد در نتیجه افزایش بار پردازشی شبکه بیت‌کوین ایجاد شده است؛ شرایطی که با ثبت رکورد جدید هش ریت یا سختی شبکه این ارز دیجیتال در هفته گذشته به خوبی مشخص است. ثبت این رکورد جدید نشان می‌دهد دستگاه‌های استخراج بیت‌کوین در سراسر جهان فعال شده‌اند تا از این شرایط برای کسب سود بهره ببرند. درحالی‌که افزایش هش‌ریت می‌تواند به سلامت و امنیت بیشتر شبکه بیت‌کوین کمک کند، اما افزایش رقابت و سطح دشواری استخراج را نیز به دنبال دارد که می‌تواند چالش‌هایی را برای ماینر‌ها ایجاد کند. بنابراین قابل پیش‌بینی است که دیر یا زود برخی از استخراج‌کنندگان بیت‌کوین مجبور به توقف فعالیت خود خواهند بود.

دلیل اصلی شکل‌گیری این بحران در این است که شبکه بیت‌کوین به هدف پردازش تراکنش‌ها و ذخیره و انتقال ارزش ایجاد شد. بنابراین درحالی‌که سایز بلاک شبکه بیت‌کوین برای ذخیره اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها کافی است، اما برای داده‌ها و اطلاعات اردینالز کوچک است و محبوبیت رو به رشد توکن‌های غیرمثلی بیت‌کوین حجم کار استخراج‌کنندگان را افزایش داده است. در زمانی که حجم زیادی از تراکنش‌ها در انتظار تایید و پردازش قرار دارند، استخراج‌کنندگان تراکنش‌ها و درخواست‌هایی که بیشترین کارمزد را داشته باشند، اولویت قرار می‌دهند و در نتیجه کارمزد کلی شبکه افزایش پیدا می‌کند. در این شرایط اگر فردی کارمزد کمتری را برای تراکنش خود پرداخت کند، استخراج‌کنندگان آن را به سرعت پردازش نمی‌کنند که در سرعت شبکه بیت کوین تاثیر دارد و منجر به تاخیر تراکنش‌ها می‌شود.

هم اکنون بزرگ‌ترین مشکل و چالش این است که هنوز راه‌حل مشخصی برای مشکلات اردینالز وجود ندارد. هرچه اردینالز توسط کاربران بیشتری مورد استفاده قرار گیرد، ازدحام و افزایش کارمزد‌های بیشتر بیت‌کوین نیز رخ می‌دهد. در آینده با افزایش قیمتی بیشتر بیت‌کوین و محبوبیت رو به رشد توکن‌های غیرمثلی، این موضوع می‌تواند مشکلات بزرگ‌تری را برای بیت‌کوین ایجاد کند و منجر به رکوردشکنی دوباره کارمزد این ارز دیجیتال شود. پروتکل اردینالز هم اکنون بخشی از شبکه و بلاک‌چین بیت‌کوین است و درحالی‌که پیشنهادهایی مبنی بر ممنوعیت یا محدودیت پردازش تراکنش‌های این پروتکل توسط استخراج‌کنندگان مطرح شده است، اما این فرآیند می‌تواند به معنی اعمال سانسور در شبکه باشد که برخلاف آرمان‌های غیرمتمرکز بیت‌کوین است و جامعه این ارز دیجیتال با انجام چنین اقداماتی موافقت نمی‌کنند.

علاوه بر آن، اردینالز هم اکنون طرفداران و علاقه‌مندان خود را پیدا کرده است. این افراد از افزایش کاربرد، سرمایه‌گذاران و فرصت‌های رشد ارزش بیت‌کوین حتی به قیمت افزایش کارمزد‌ها حمایت می‌کنند و پروتکل اردینالز را برای این ارز دیجیتال بسیار مفید می‌دانند. درحالی‌که مخالفان اردینالز در تلاش برای جلوگیری از رخ دادن مشکلات و چالش‌های بیشتر برای شبکه قدیمی بیت کوین هستند، موافقان اردینالز افزایش محبوبیت توکن‌های غیرمثلی را فرصتی طلایی برای بیت کوین می‌دانند تا به‌عنوان میزبانی برای این توکن‌ها عمل و سرمایه قابل توجهی را جذب کند.  البته اردینالز اولین چالش شبکه بیت‌کوین به شمار نمی‌رود و این ارز دیجیتال برای رسیدن به جایگاه امروزه خود در بازار راه پر پیچ و خمی را طی کرده است. بنابراین برخی تحلیلگران بر این باور هستند که برای چالش‌های اخیر این ارز دیجیتال نیز در نهایت راه‌حل‌هایی پیدا می‌شود. هرچند در این بین نگرانی‌هایی نیز وجود دارد و برخی آینده بیت‌کوین و شبکه آن را در خطر می‌بینند.