رویای ارز دیجیتال به کابوس منتهی خواهد شد؟
در حال حاضر نیز شخصیتهایی از جناحهای چپ و راست هراسانند ارز دیجیتال جایگزین پول کاغذی شود و به دولتها راهی برای ردیابی مخارج مردم و حتی کنترل آن را بدهد. از طرفی دیگر، از لحاظ تئوریک میتوان ارز دیجیتال را بهگونهای برنامهریزی کرد که در گذر زمان ارزش خود را از دست بدهد و مردم را وادار به مصرف بیشتر کرد. نگرانیها از آینده ارز دیجیتال به اندازهای بر افکار عمومی تاثیر داشته است که در مبارزات انتخاباتی ریاستجمهوری و نمایندگان جمهوریخواه نیز بحث پیرامون آن وجود دارد. ران دیسانتیس، فرماندار فلوریدا، یکی از دولتمردان جمهوریخواه میگوید ارزهای دیجیتال بانک مرکزی به دولت این امکان را میدهند که خریدهای «نامطلوب» مانند سوخت و مهمات را ممنوع کند. در طرف دیگر رینگ مبارزه، ویوک راماسوامی، نامزد رقیب، نیز مخالفت با ارزهای دیجیتال بانک مرکزی را یکی از موضوعات اصلی خود قرار داده است.
تمام دغدغهها درباره آینده ارز دیجیتال زمانی نگرانکننده میشود که اولین کشور بزرگی که ارز دیجیتال بانک مرکزی را در مقیاس کشوری آزمایش میکند، چین است که شهروندان خود را زیر نظر دارد. در حال حاضر تنها بخش کوچکی از پول جهان توسط دولتها صادر میشود. پول موجود در حسابهای اعتباری و پسانداز افراد تعهد بانکهای تجاری است، تنها پول صادرشده توسط دولت که عموم مردم میتوانند نگه دارند، پول نقد فیزیکی و سکه است.در آیندهای که امروز تصویر میشود مردم میتوانند با ارز دیجیتال بانک مرکزی، به پولی دسترسی داشته باشند که توسط دولت پشتیبانی میشود و با تسهیلات وجوه الکترونیکی، مانند ApplePay، PayPal، Venmo همراه است. چنین ابزاری این امکان را برای بانکهای مرکزی فراهم میکند با ارز دیجیتالی که منتشر میکنند، راه خود را برای نفوذ به روشهای پرداخت خصوصی پیدا کند.بعد از ریاست جروم پاول بر فدرالرزرو آمریکا، ایده ارز دیجیتال بانک مرکزی قوت بیشتری پیدا کرده است.
بانک فدرالرزرو بوستون در حال همکاری با موسسه فناوری ماساچوست (MIT) برای مطالعه امکانسنجی فنی ارز دیجیتال بانک مرکزی همه منظوره است؛ بانک فدرالرزرو نیویورک در حال همکاری با بانک تسویه حسابهای بینالمللی روی تحقیقات فنی، برنامهریزی و طراحی نسخه آزمایشی است؛ شورای حکام فدرالرزرو در واشنگتن نیز در حال آزمایش دلار دیجیتال است. شورای حکام فدرالرزرو، نهاد اصلی حاکم بر سامانه فدرالرزرو است. مسوولیت آن نظارت بر بانکهای فدرالرزرو و کمک به پیادهسازی سیاست پولی ایالات متحده است. افرادی که به دولت اعتماد ندارند، ممکن است نسبت به آینده ارزهای دیجیتال در حضور بازیکن بزرگی همچون بانکهای مرکزی بدبین باشند، در شرایطی که با راهاندازی ارز دیجیتال بانک مرکزی، تنها به چند خط کد نیاز است تا نحوه کارکرد آن تغییر داده شود.
برای شهروندان، بلند والاترین سنگر در برابر نفوذ بیش از حد دولت این است که تصمیمات نهایی درباره ارزهای دیجیتال توسط قانونگذارانی گرفته میشود که باید مستقیما پاسخگوی مردم باشند. نهادهای حامی منافع مردم در آمریکا کنگره است و در اروپا چشم امید به سوی قانونگذاران پارلمان اروپا است. امید میرود حتی اگر برخی مراجع بخواهند از ارز دیجیتال بانک مرکزی در جهت خواستههای دولت سوءاستفاده کنند، قانونگذار مانع از پیشروی آنان شود.