خطرات استفاده از معاملات مارجین چیست؟
پول بیشتر، خطر بیشتر
مارجین و فیوچرز در ارز دیجیتال
مارجین یک نوع استراتژی معاملاتی است که در آن معامله‌‌‌‌‌‌گر می‌تواند از صرافی یا کارگزار پول قرض بگیرد و با سرمایه بیشتری معاملات خرید و فروش خود را انجام دهد؛ در واقع در مارجین معامله‌گران می‌توانند وامی را برای سرمایه‌گذاری خود دریافت کرده و از آن برای افزایش حجم معاملات خود استفاده کنند. برای دریافت این وام، معامله‌‌‌‌‌‌گر در اولین مرحله باید مقداری سرمایه را به‌عنوان تعهد به‌حساب مارجین واریز کند، سپس پس از تعیین شرایط و جزئیات، صرافی یا صندوق مقداری دارایی را به معامله‌‌‌‌‌‌گر قرض می‌دهد. دریافت این وام با لوریج یا اهرم انجام می‌شود، به این‌معنی که معامله‌گران می‌توانند به نسبت سرمایه اولیه خود که نوعی وثیقه به‌حساب می‌آید، سرمایه قرض بگیرند، بنابراین استفاده از اهرم به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا‌درصدی نسبت به وجوه خود پول قرض بگیرند و قدرت خرید خود را تقویت کنند.
این‌درصد از ۵ تا ۱۰۰ و حتی ۲۰۰درصد در معاملات مارجین و فیوچرز متغیر است. با سرمایه در اختیار گرفته، معامله‌‌‌‌‌‌گر می‌تواند در حجم بالاتری معاملات ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال خود را انجام دهد و با کسب سود از نوسانات قیمتی، بهره و قرض خود را پس دهد و در نهایت سرمایه اولیه خود را آزاد کند. با افزایش سرمایه، پتانسیل سود معاملات نیز بیشتر می‌شود و معامله‌گران می‌توانند سود بیشتری از معاملات خود به‌دست آورند. هرچند استفاده از اهرم، ریسک و خطرات سرمایه‌گذاری را نیز افزایش می‌دهد و معامله‌‌‌‌‌‌گر ممکن است به میزان بیشتری ضرر ثبت کند. ثبت ضرر در این معاملات، خطری برای سرمایه اولیه معامله‌‌‌‌‌‌گر است و اگر سرمایه‌گذار ضرر ۱۰۰درصدی را تجربه کند، تمام دارایی وثیقه فرد در صرافی و پلتفرم مالی از دست می‌رود و نقد می‌شود.
شرایطی که به‌اصطلاح به آن لیکوئید‌شدن می‌گویند. چنین شرایطی به‌طور مداوم در بازار ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال رخ می‌دهد و نوسانات شدید و ناگهانی قیمتی بار‌‌‌‌‌‌ها منجر به لیکوئید‌شدن سرمایه‌گذاران و صفر‌شدن دارایی‌های آنها شده‌است. اهرم در معاملات فیوچرز نیز وجود دارد و سرمایه‌گذاران به کمک روش فیوچرز می‌توانند حجم معاملات خود را افزایش دهند. البته فیوچرز و مارجین تفاوت‌‌‌‌‌‌های بزرگ و مهمی با یکدیگر دارند.
فیوچرز یا آتی، نوعی قرارداد است که در آن دو طرف برای خرید یا فروش یک دارایی با قیمت تعیین‌شده در تاریخی مشخص توافق می‌کنند. این نوع از معاملات به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند تا یک ارز دیجیتال خاص را با قیمت تعیین‌شده در آینده خریداری کنند یا بفروشند؛ در واقع در معاملات فیوچرز معامله‌‌‌‌‌‌گر قیمت آینده یک دارایی را پیش‌بینی می‌کند و سپس براساس این پیش‌بینی معامله خود را ثبت می‌کند. هر معامله فیوچرز دارای ۳ بخش تاریخ انقضا، ارزش قرارداد و اهرم است. تاریخ انقضا، به زمانی اشاره دارد که قرارداد فیوچرز باید تسویه شود. به‌عبارت دیگر، در این زمان یک‌طرف با قیمت از پیش توافق‌شده باید خرید خود را انجام دهد و طرف دیگر باید بفروشد. ارزش قرارداد، مقدار ارز دیجیتال قرارداد را نشان می‌دهد و اهرم نیز به‌طور کلی مشابه مارجین عمل می‌کند و به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا پول قرض‌بگیرند.
در فیوچرز لزومی بر خرید و فروش مستقیم ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال نیست، این نوع از معاملات می‌توانند به مانند یک قرارداد عمل کنند و معامله‌‌‌‌‌‌گر نیازی به خرید و فروش دارایی‌ها به واسطه کیف‌پول و صرافی‌‌‌‌‌‌ها نداشته‌باشد، بنابراین قرارداد‌‌‌‌‌‌های فیوچرز به‌عنوان راه‌حلی برای پیچیدگی‌های معاملات ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال عمل می‌کنند و به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند تا به‌طور غیرمستقیم از نوسانات قیمتی ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال سود ببرند. هر دو معاملات فیوچرز و مارجین تنها محدود به ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال نیستند و در بسیاری از بازار‌‌‌‌‌‌های مالی مورد‌استفاده قرارگرفته‌‌‌‌‌‌اند. هرچند ماهیت دیجیتال و فناوری بلاک‌چین امروزه استفاده از چنین روش‌های معاملاتی را آسان‌‌‌‌‌‌تر کرده‌است.
درحالی‌که هم‌اکنون انجام معاملات مارجین و استفاده از اهرم در برخی صرافی‌‌‌‌‌‌های داخلی امکان‌پذیر است، اما معاملات فیوچرز شرایط کاملا متفاوتی در بازار کشور دارند. فیوچرز به‌عنوان روشی برای سفته‌بازی در قیمت ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال شناخته شده‌است و سرمایه‌گذاران به کمک آن بر روند قیمتی دارایی‌های دیجیتال شرط‌‌‌‌‌‌بندی می‌کنند، بنابراین با توجه به ماهیت غیرمجاز این نوع معاملات، به‌طور کلی صرافی‌‌‌‌‌‌ها و پلتفرم‌های مالی داخلی از چنین معاملاتی در بازار ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال پشتیبانی نمی‌کنند.
هرچند فیوچرز همچنان مورد‌توجه برخی از سرمایه‌گذاران داخلی است، سرمایه‌گذارانی که برای بهره‌بردن از خدمات فیوچرز مجبور به انتقال سرمایه خود به صرافی‌‌‌‌‌‌های خارجی هستند. موضوعی که خطراتی از جمله قفل‌شدن دارایی‌ها به دلیل تحریم‌ها را برای سرمایه‌گذاران به‌همراه دارد و به ریسک و خطرات معاملات فیوچرز اضافه می‌کند. درحالی‌که بعید است شرایط پیرامون معاملات فیوچرز در کشور تغییر کند، اما گسترش ارائه خدمات مارجین می‌تواند خبر خوبی برای سرمایه‌گذاران داخلی باشد و فرصتی برای استفاده از معاملات اهرمی در بازار ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال با خطرات کمتر نسبت به صرافی‌‌‌‌‌‌های خارجی ایجاد کند.اضافه‌شدن ویژگی‌های جدید به صرافی‌‌‌‌‌‌های ایران نشانه مثبتی است و می‌تواند به انتقال سرمایه به صرافی‌‌‌‌‌‌های داخلی و پایان فعالیت کاربران ایرانی در صرافی‌‌‌‌‌‌های پرخطر خارجی کمک کند.
موضوعی که نظارت بر بازار ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال داخلی را برای مسوولان نظارتی و قانون‌گذاران کشور نیز راحت‌‌‌‌‌‌تر می‌کند. با این حال، همچنان فضای قانون‌گذاری ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال در کشور شفاف نیست. موضوعی که چالش‌های خود را برای فعالیت فعالان و سرمایه‌گذاران ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال در کشور داشته و امید است که پس از قانون‌گذاری حوزه استخراج ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال، فضای خرید و فروش این دارایی‌ها نیز تعیین‌تکلیف شود. روندی که می‌تواند مسیر گسترش خدمات بلاک‌چینی و استفاده از مزایای آنها را برای کاربران ایرانی هموار کند و از وابستگی نسبت به پلتفرم و صرافی‌‌‌‌‌‌های خارجی بکاهد.
همان‌طور که کسب سود بیشتر در معاملات اهرمی ایده جذابی به‌نظر می‌رسد، خطرات آن نیز قابل‌توجه است. قرض گرفتن دارایی در مارجین و فیوچرز نیازمند پرداخت میزان مشخصی از سرمایه به‌عنوان تعهد و ضمانت است. در صورتی‌که معامله‌‌‌‌‌‌گر در معاملات خرید و فروش خود موفق نباشد، ضرر تجربه می‌کند و این ضرر از سرمایه اولیه برداشت خواهد شد. با توجه به حجم معاملات بیشتر با اهرم، این می‌تواند به‌معنای ثبت ضرر‌‌‌‌‌‌های بیشتری باشد و در نتیجه فرد با شکست در یک معامله ممکن است بخش زیادی یا تمام سرمایه اولیه خود را از دست دهد. این خطر در بازار ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال بسیار قابل‌توجه است، این بازار تا به امروز بار‌‌‌‌‌‌ها نشان‌داده که براثر عوامل مختلفی مانند ورشکستگی یک صرافی یا سختگیری‌‌‌‌‌‌های قانون‌گذاران ممکن است نوسانات غیرقابل پیش‌بینی داشته‌باشد و در این نوسانات معامله‌گران مارجین و فیوچرز می‌توانند ضرر‌‌‌‌‌‌های غیرقابل جبرانی را ثبت کنند.
با توجه به زمان از پیش تعیین‌شده برای معاملات فیوچرز، معامله‌گران در بسیاری از زمان‌ها فرصت کافی برای جبران این ضرر‌‌‌‌‌‌ها را ندارند و مجبور به خروج از معامله هستند. هرچند معاملات مارجین تاریخ انقضا برای تسویه ندارند و بازپرداخت دارایی قرض گرفته‌شده براساس شرایط بازار، معامله‌‌‌‌‌‌گر و بازه‌های زمانی تعیین‌شده انجام می‌شود، اما استفاده‌‌‌‌‌‌کنندگان این نوع معاملات نیز همانند معاملات استاندارد فیوچرز با خطرات و ریسک‌های مشابهی مواجه هستند. استفاده از اهرم برای افزایش میزان دارایی قرض گرفته‌شده همچنین می‌تواند منجر به افزایش فشار روحی و عصبی برای معامله‌گران شود و در صورت عدم‌مدیریت، رخ‌دادن اشتباه و ضرر را در معاملات به‌همراه خواهد داشت. به همین‌دلیل پیشنهاد می‌شود تا معامله‌گران مبتدی و تازه‌واردان بازار از این نوع معاملات استفاده نکنند.
موفقیت در معاملات مارجین و فیوچرز به عوامل مختلفی بستگی دارد و معامله‌گران نیازمند مهارت‌های مختلفی از جمله تحلیل و بررسی دقیق بازار و روند‌‌‌‌‌‌های قیمتی، بهره‌بردن از استراتژی‌های معاملاتی کاربردی و مدیریت ریسک نیازمند هستند.با وجود خطرات و ریسک‌های موجود، در مجموع معاملات مارجین و فیوچرز ابزار و فرصت مناسبی برای افزایش سرمایه سبد معامله‌گران ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال به‌شمار می‌روند.کاربران به کمک آن می‌توانند دارایی‌های ارز دیجیتال خود را در معاملات افزایش دهند و به فرصت‌های بیشتری برای کسب سود یا کاهش ضرر در بازار دسترسی داشته باشند. اما مدیریت ریسک در این نوع معاملات بسیار حیاتی است، ورود با چشمان بسته به معاملات اهرمی می‌تواند عواقب بسیار مخربی برای معامله‌گران داشته‌باشد و به ازدست‌رفتن تمام سرمایه منجر شود.
خوشبختانه ورود این نوع معاملات به بازار صرافی‌‌‌‌‌‌های ارز دیجیتال داخلی با آموزش‌های گسترده همراه بوده و امید است معامله‌گران به کمک این آموزش و اخطار‌‌‌‌‌‌های منتشر شده، با دانش کافی و پس از انجام تحقیقات و بررسی‌‌‌‌‌‌های کافی از معاملات مارجین استفاده کنند. در نهایت سرمایه‌گذاران بازار ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال مهم است توجه داشته باشند که استفاده از معاملات مارجین و افزایش سرمایه در معاملات به تنهایی منجر به کسب سود بیشتر نمی‌شود و همانند دیگر فعالیت‌های سرمایه‌گذاری در بازار پرنوسان و پرخطر ارز‌‌‌‌‌‌های دیجیتال، توانایی تحلیل و بررسی روند‌‌‌‌‌‌های قیمتی، مدیریت احساسات، سرمایه و تجربه و دانش کافی برای موفقیت در معاملات و کسب سود پیش‌نیاز است.
