عضو هیات‌مدیره بانک توسعه صادرات ایران:
تعویض پولهای در دست مردم با اوراق تبدیل امکانپذیر است
بانک مرکزی، برای کنترل ارزش پولهای در دست مردم و تعویض آن با اوراق تبدیل به عنوان گواهی قدرت خرید میتواند، اقدام کند. به گزارش ایلنا، دکتر حسین عیوضلو، عضو هیات‌مدیره بانک توسعه صادرات ایران، با بیان این مطلب گفت: در این حالت انتقال مالکیت از سوی مردم به بانک مرکزی صورت نمیگیرد، بلکه مردم با تحویل مقداری از پولهای خود به بانک مرکزی از امتیاز حفظ ارزش پول قابلیت تبدیل در انتشار اسکناس برخوردار میشوند.
به گفته وی، از آنجایی که عملیات بانکداری با شبهه ربوی بودن همراه است، متفکران مسلمان در طی نیم قرن به دنبال پیدا کردن راه‌حل جایگزین بودهاند که مهم‌ترین روش در این زمینه ایده حذف ربا از سیستم بانکی براساس بهکارگیری عقود اسلامی قابل تطبیق با نظام بانکداری است.
عضو هیات‌مدیره بانک توسعه صادرات ایران، با اشاره به روش مشارکت در سود و زیان فعالیت اقتصادی در نظام بانکداری اسلامی، اظهارداشت: روش مذکور طرفین قرارداد را به مشارکت واقعی در فعالیت اقتصادی و سهمبری براساس مشارکت تشویق میکند که طراحان قانون بانکداری بدون ربا در ایران روح این قانون را توجه به مشارکت و دوری از نرخهای مقطوع تعریف کردهاند.
عیوضلو، با بیان آنکه هیچگونه بازار پول در اقتصاد اسلامی با دارا بودن ماهیت بازار سرمایه تجویز نشده است، اعلام کرد: البته در عمل موانع زیادی در برابر این ایده مطرح شد، به نحوی که مشارکت در این نوع فعالیتها به مسدود شدن نقدینگی و انتظار برای کسب سرمایه اولیه و سود آن به عنوان یکی از موانع بود، حال آنکه اغلب فعالان اقتصادی بر حسب نیازهای متعددی که دارند، در عمل به نقدینگی نیاز دارند، لذا این سوال در برابر طراحان روشهای اسلامی مطرح بود که نظامهای اسلامی چه راه‌حل جایگزینی برای تامین نقدینگی در شرایط تغییر تصمیمگیری و در شرایط انصراف دارند؟
وی، با اشاره به روش نرخ سود علیالحساب، بیان کرد: این روش شبهه صوری بودن عملیات بانکداری بدون ربا را تقویت کرد، ضمن آنکه همه نیازهای متقاضیان همکاری با نظام بانکی را برآورده نمیکرد که برای حل اینگونه معضلات چند سال است که متفکران اسلامی از ابزار صکوک یا اوراق قرضه اسلامی استفاده میکنند.
عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق، با بیان آنکه در نظام اسلامی پول منعکسکننده رفتار بخش حقیقی اقتصاد است، افزود: بدون ارتباط با بخش حقیقی و واقعی اقتصاد نمیتوان از بازار پول یا ابزار سیاست پولی استفاده کرد.
وی، در تکمیل بحث صکوک ضرورت پوشش ریسک فعالیت اقتصادی را مطرح و تصریح کرد: براساس اصول اسلامی نظیر اصل ثبات مالکیت و اصل تبعیت‌‌نما از اصل فعالیتهایی مشروع تلقی میشوند که ارزش افزوده واقعی اقتصاد را افزایش میدهند، این در حالی است که اکثر ابزارهای مالی به ویژه در حوزه پوشش ریسک نقشی در بالا بردن ارزشی افزوده واقعی اقتصاد ندارند.
عیوضلو، تصریح کرد: علیرغم پیشرفتهای گستردهای که در زمینه توسعه ابزارهای مالی در کشورهای اسلامی به وجود آمده، روند تحول نظام بانکداری در ایران روند کندی دارد و با چالشهای جدی ناهمگون در روشها مواجه است، البته در کنار آن همفکریهای موفقی برای استانداردسازی فعالیتهای نظام بانکی در چارچوب موازین شرعی به عمل آمده است.
وی، با اشاره به ابزار جدید سیاست پولی با عنوان «اوراق تبدیل» خاطرنشان کرد: براساس نظر برخی از فقهای معاصر پول در ارزش دار بودن اوراق کاغذی و اعتباری با اعتبار جعل دولتها است، لذا میتوان زمینه تایید فقهی لازم را برای انتشار اوراق تبدیل به عنوان ابزار سیاست پولی در سطح کلان استفاده کرد، از طرفی بانک مرکزی براساس وظیفه خود در راستای کنترل ارزش پولهای در دست مردم باید به تعویض این پولها با اوراق تبدیل به عنوان گواهی قدرت خرید اقدام کند.
عضو هیات‌مدیره بانک توسعه صادرات ایران، اوراق تبدیل را به عنوان ابزار سیاست پولی قابل استفاده ارزیابی کرد و ادامه داد: به این طریق بانک مرکزی میتواند در مواردی که نقدینگی در کشور بالا است، اعلامیه تبدیل مقدار معلومی از پولهای در دست مردم با اوراق تبدیل را صادر کند، تا افرادی که از شرایط تورمی کشور متضرر میشوند، به دنبال حفظ ارزش پول خود بتوانند با تحویل مقدار مشخصی از پولهای خود به بانک مرکزی اوراق تبدیل دریافت کنند.
وی تصریح کرد: براساس تضمین بانک مرکزی جبران کاهش ارزش این پولها قطعی است، ارزش پول این اورق براساس نرخ تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی قابل افزایش است که میتواند در بازار ثانویه و براساس نرخ مبنای بانک مرکزی خرید و فروش شود.
عیوضلو، با بیان مطلب فوق، افزود: بانکها نیز میتوانند سهمی از این اوراق را در ترکیب نقدینگی خود نگهداری کنند، تا در مواقع لزوم در هنگام نیاز به نقدینگی اقدام به فروش آن کنند. این ابزار حتی در زمانی که بانک مرکزی و بانکها میخواهند ارزهای خارجی خود را به ریال تبدیل کنند، قابل استفاده است.
ارسال نظر