رئیس‌کل بانک مرکزی بر ضرورت اعطای وام صندوق بین‌المللی پول به ایران تاکید کرد
درخواست همتی از IMF
رئیس‌کل بانک مرکزی در ایام نوروز اظهارات متعددی داشته است. او در اولین سخنان خود برای تشریح کارنامه کاری خود مهم‌ترین اقدامات و دستاورهای بانک مرکزی در سال ۹۹ را یادآوری کرد. به گفته همتی، کنترل نقدینگی، سیاست‌گذاری نوین پولی، راه‌اندازی و توسعه سامانه‌های پرداخت الکترونیک و مدیریت درست منابع محدود ارزی از مهم‌ترین اقدامات بانک مرکزی در سال گذشته بوده که با تلاش فراوان به دست آمده است. ارتباط رئیس بانک مرکزی با آحاد جامعه در هفته اول نوروز ادامه داشت. به‌طوری‌که همتی سه روز بعد از تشریح کارنامه سال ۹۹ بانک مرکزی، اولویت‌های این بانک در سال ۱۴۰۰ را اعلام کرد. بر اساس یادداشت منتشرشده توسط رئیس‌کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، «مهار تورم، تقویت ارزش پول ملی، ارتقای ثبات بازار، افزایش شفافیت و مقابله با پولشویی، بسترسازی برای هدایت منابع بانکی به سمت تولید و رفع موانع پشتیبانی بانک‌ها از تولید» به عنوان اولویت‌های بانک مرکزی در راستای محقق کردن شعار سال ۱۴۰۰ و اجرای عملی بیانات رهبر معظم انقلاب و در چارچوب وظایف قانونی بانک مرکزی اعلام شد.
جلسه مجازی رئیس‌کل با رئیس IMF
در ایام نوروز اظهارنظرهایی از رئیس کل بانک مرکزی منتشر شده است. رئیس‌کل بانک مرکزی در جلسه مجازی با رئیس صندوق بین‌المللی پول گفت: انتظار داریم صندوق بین‌المللی پول بدون تبعیض و نفوذ‌های ایجادشده توسط لابی‌های سیاسی یا فشارهای وارده از سوی آمریکا، هر چه سریع‌تر به درخواست قانونی ایران پاسخ دهد. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، عبدالناصر همتی عصر روز ۱۲ فروردین درجلسه مجازی که در ادامه سلسله نشست‌های جانبی اجلاس بهاره صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی و با حضور رئیس صندوق بین‌المللی پول، وزرا، روسای کل بانک‌های مرکزی و روسای موسسات مالی منطقه‌ای حوزه مناپ (مقصود از کشورهای حوزه مناپ
(MENAP) منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا، افغانستان و پاکستان است.) برگزار شد، گفت: از زمان شیوع بیماری کوید-۱۹ اقتصاد همه کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه به شدت آسیب دیده و ایران یکی از کشورهایی است که بیشترین آسیب را از این بیماری همه‌گیر در منطقه تجربه کرده است.او با اشاره به تحریم‌های آمریکا علیه کشورمان افزود: با این حال و با وجود تحریم‌های اعمال‌شده توسط آمریکا و سیاست فشار حداکثری آن کشور، ایران توانسته بر مشکلات غلبه و تدابیر مناسبی را اتخاذ کند و آخرین رشد اقتصادی کشور در ۹ ماه سال ۱۳۹۹، در سطح ۲/ ۲ درصد بوده است. اما همانند اکثر کشورهای درحال توسعه، برای پیشبرد سیاست‌های خود به منابع مالی نیاز دارد. عالی‌ترین مقام بانک مرکزی با اشاره به اقدامات موسسات مالی بین‌المللی در این زمینه یادآور شد: در همین راستا، موسسات مالی بین‌المللی برای کمک به کشورهای نیازمند نسبت به ارائه برخی تسهیلات مالی اقدام کردند تا آثار منفی بیماری یادشده را کنترل و رشد اقتصادی‌شان را احیا کنند.
همتی با بیان اینکه صندوق بین‌المللی پول تاکنون بیش از ۱۰۰میلیارد دلار به ۸۵ کشور وام ارائه کرده است، تصریح کرد: صندوق به کشورهای منطقه مناپ نزدیک ۱۶میلیارد دلار وام داده است؛ اما ایران که از نخستین کشورهایی بود که تقاضای وجوه اضطراری کرد، تاکنون هیچ‌گونه تسهیلاتی را بدون ارائه هرگونه دلیل منطقی دریافت نکرده است.
او افزود: متاسفانه در یادداشت اداری مورخ ۱۵ اکتبر ۲۰۲۰، به مدیر اجرایی گروه آمریکا دستور داده شده با درخواست ایران برای دریافت تسهیلات مخالفت کند. به این ترتیب، تمایل یک کشور موجب سلب دسترسی کشور دیگر به منابع مالی موردنیاز برای مقابله با تاثیرات بیماری کووید-۱۹ می‌شود. رئیس‌کل بانک مرکزی این امر را تناقضی آشکار با روح و اهداف یک سازمان بین‌المللی دانست و عنوان کرد: ما انتظار داریم، صندوق بین‌المللی پول بدون تبعیض و نفوذ‌های ایجادشده توسط لابی‌های سیاسی یا فشارهای وارده از سوی آمریکا هر چه سریع‌تر به این درخواست قانونی پاسخ دهد.
جلسات «گروه ۲۴»
جلسه روسای کل «گروه ۲۴» در راستای سلسله جلسات جانبی اجلاس بهاره صندوق بین‌المللی پول، روز دوشنبه این هفته به ریاست عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی کشورمان به‌صورت مجازی برگزار خواهد شد. همچنین عصر روز چهارشنبه، یازدهم فروردین، جلسه معاونان بانک‌های مرکزی «گروه ۲۴» به ریاست پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی کشورمان به صورت مجازی برگزار شد. در این جلسه، معاونان بانک‌های مرکزی «گروه ۲۴» درخصوص شرایط اقتصادی کشورهای در حال توسعه در دوره پس از همه‌گیری ویروس کرونا بحث و گفت‌وگو کردند.
معاونان بانک‌های مرکزی کشورهای «گروه ۲۴» بر این نکته تاکید داشتند که در دوره پس از همه‌گیری ویروس کرونا، اقتصاد کشورهای توسعه‌یافته پیشرفت و بهبود مناسب‌تری داشته‌اند؛ اما این امر برای اقتصاد کشورهای در حال توسعه رخ نداده است که مستلزم توجه و اتخاذ تصمیم‌های ویژه است. بر همین اساس معاونان بانک‌های مرکزی «کشورهای گروه ۲۴» به‌منظور برون‌رفت کشورهای در حال توسعه از این شرایط و تبعات اقتصادی ناشی از همه‌گیری بیماری کرونا، پیشنهادهایی را طی این جلسه مجازی برای بیانیه نهایی اجلاس ارائه کردند.
از جمله محورهای اصلی طرح‌شده در این جلسه برای گنجاندن در متن بیانیه اجلاس می‌توان به چگونگی حمایت سازمان‌های بین‌المللی مانند «صندوق بین‌المللی پول» و «بانک جهانی» از اقتصاد کشورهای در حال توسعه، افزایش حجم تسهیلات‌دهی سازمان‌های بین‌المللی به کشورهای در حال توسعه و در نظر گرفتن نرخ‌های بهره پایین برای این تسهیلات و تنفس به وام‌های قبلی اشاره کرد.
معاونان بانک‌های مرکزی «گروه ۲۴» در جلسه روز چهارشنبه خود درباره بندهای بیانیه جلسه روسای کل «گروه ۲۴» که روز دوشنبه توسط اعضا به تصویب خواهد رسید، بحث و بررسی کردند. «گروه ۲۴» به‌منظور ایجاد هماهنگی و پیشبرد مواضع کشورهای درحال توسعه در قلمروهای پولی و توسعه مالی در اواخر سال ۱۹۷۱ ایجاد شد.
کشورهای آرژانتین، برزیل، کلمبیا، اکوادور، گوآتمالا، هائیتی، مکزیک، پرو، ترینیداد و توباگو، ونزوئلا، چین، هند، ایران، لبنان، پاکستان، فیلیپین، سریلانکا، سوریه، الجزایر، ساحل عاج، کنگو، مصر، اتیوپی، گابن، غنا، کنیا، مراکش، نیجریه و آفریقای‌جنوبی اعضای گروه ۲۴ را تشکیل می‌‌دهند.
اولویت‌های بانک مرکزی برای تحقق شعار سال
در روزهای نخستین نوروز ۱۴۰۰، رئیس‌کل بانک مرکزی در یادداشتی اینستاگرامی به تشریح اولویت‌های بانک مرکزی برای تحقق شعار سال ۱۴۰۰ و اجرای عملی بیانات رهبر معظم انقلاب پرداخت. یادداشت رئیس‌کل بانک مرکزی به تاریخ ششم فروردین ۱۴۰۰، به این شرح بوده است: «بانک مرکزی در راستای محقق کردن شعار سال ۱۴۰۰ و اجرای عملی بیانات رهبر معظم انقلاب در ایام نوروز و در چارچوب وظایف قانونی خود اقدامات زیر را در اولویت خود خواهد داشت:
مهار تورم، با بهره‌گیری از ابزارهای سیاست پولی و نیز ارتقا و تعمیق عملیات بازار باز. تورم، موضوع کلان اقتصادی است که با تصحیح سیاست‌گذاری اقتصادی هم در دولت و بودجه و هم در بخش سیاست‌گذاری پولی حاصل می‌شود.
تقویت ارزش پول ملی، با کنترل انتظارات و محدود کردن رشد نقدینگی از هر دو طریق محدود کردن رشد پایه پولی و تداوم اقدامات اجرایی برای کاهش ناترازی بانک‌ها و تنظیم و اعمال محدودیت در خلق نقدینگی بانک‌ها.
ارتقای ثبات بازار، مدیریت نوسانات و تلاش برای پیش‌بینی‌پذیر کردن روند نرخ ارز و سایر متغیرهای اقتصادی و تقویت اقدامات برای آزاد سازی منابع مسدود ارزی در خارج از کشور.
بسترسازی هدایت منابع بانکی به سمت تولید و رفع موانع پشتیبانی بانک‌ها از تولید. خصوصا تاکید بر تامین مالی زنجیره تولید و نیز محدودسازی بنگاه‌داری بانک‌ها.
ارتقای شفافیت و مقابله با هرگونه پولشویی از طریق تکمیل اقدامات نظارتی بر تراکنش‌های بانکی و نیز بستن منافذ فساد در نظام بانکی از طریق نظارت و پایش اعتبارسنجی در اعطای تسهیلات و نحوه هزینه‌کرد آن و وصول مطالبات معوق. بر اساس مجموعه شاخص‌ها و در غیاب شوک جدید به اقتصاد ایران، به‌طور طبیعی سال ۱۴۰۰ باثبات‌تر از سال ۱۳۹۹ است و احتمال غالب آن است که رشد اقتصادی تداوم یابد و تورم هم به مسیر بلندمدت خود برگردد. البته این به آن معنا نیست که احتیاط‌های لازم را درپیش نگرفته و تدابیر لازم اتخاذ نشود.»
عبدالناصر همتی همچنین در مصاحبه مبسوطی با برنامه« نگار»، دیدگاه‌های خود را درخصوص پیام نوروزی رهبر انقلاب اسلامی تشریح کرد. عبدالناصر همتی روز هفتم فروردین اقدامات پشتیبانی، رفع موانع از تولید، ثبات در سیاست‌گذاری و اختصاص کارآمد منابع بانکی به ظرفیت تولید را توضیح داد. به گفته او، ثبات در سیاست‌گذاری و افزایش انضباط مالی دولت، بالابردن توان رقابت تولیدات داخلی، تشویق صادرات، اختصاص کارآمد منابع بانکی به ظرفیت تولید و اجتناب از تکلیف بانک‌ها به وام‌های بی‌حساب و کتاب و برگشت‌ناپذیر، تقویت زنجیره‌های تولید با هدف خلق ارزش افزوده بیشتر و تامین مالی زنجیره تولید، جلوگیری جدی از ورود قاچاق کالای خارجی به‌عنوان مانع توسعه تولید داخلی ازجمله اقداماتی است که باید به آنها توجه جدی کرد.
دستاوردهای مهم بانک مرکزی در سال ۹۹
عبد الناصر همتی در گفت‌و‌گوی تلویزیونی به مناسبت آغاز سال جدید شمسی با مرور شرایط سخت اقتصادی چندسال اخیر گفت: از سه سال گذشته که فشار حداکثری بر اقتصاد کشور اعمال شده است، بانک مرکزی با تمام توان و با مدیریت صحیح، منابع محدود ارزی کشور را مدیریت کرده و نیازهای ارزی را پاسخگو بوده است. او افزود: به مردم اطمینان می‌دهیم که برای سخت‌ترین شرایط نیز بانک مرکزی آمادگی کامل دارد.
رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به انتظارات و توقعات سایر سازمان‌ها و مسوولان از بانک مرکزی گفت: انتظار از بانک مرکزی هم از جانب ارز و هم از سمت ریال فراوان است؛ اما باید به محدودیت‌های ارزی و نیز مضرات بسط ریال توجه شود؛ البته این انتظار ارزی نیز از زمانی که منابع ارزی فراوان بوده است و بانک مرکزی سالانه بیش از ۵۰میلیارد دلار درآمد ارزی داشته، ایجاد شده و این محل انتقاد است. همتی ادامه داد: حتما باید به فکر افزایش ذخایر ارزی بانک مرکزی در سال‌های قبل می‌بودیم و حالا هم باشیم و برای دستیابی به این هدف تلاش می‌کنیم. او با تاکید بر اینکه تصمیمات اتخاذشده بانک مرکزی در چارچوب قانون انجام می‌گیرد، افزود: بانک مرکزی به هیچ عنوان با سفارش و توصیه خارج از روال قانونی عمل نمی‌کند.
رئیس‌کل بانک مرکزی با بیان اینکه درآمد ارزی کشور در سال ٩٩ نسبت به میانگین سال‌های گذشته یک نهم شده است، افزود: اما به‌رغم این محدودیت به‌دلیل مدیریت صحیح منابع، نقشه و توطئه دشمن به‌منظور فروپاشی اقتصاد به شکست انجامید و مهم‌ترین خبری که اخر سال ۹۹ شنیدم، اعتراف نماینده آمریکا به شکست فشار حداکثری بود. رئیس شورای پول و اعتبار با تشکر از پرسنل شبکه بانکی در دوران کرونا و سایر اوقات سخت تاکید کرد مسوولان بانک‌ها باید حداکثرمدیریت ونظارت را برای ارائه خدمات بهتر به مردم در این شرایط به عمل آورند. همتی با مرور اهم دستاوردهای بانک مرکزی در سال گذشته گفت: اولین دستاورد و خدمت شایان، سیاست‌گذاری نوین بانک مرکزی است که نمونه آن عملیات بازار باز است و به صورت وسیع عملیاتی شده است.
او دومین دستاورد بانک مرکزی در سال گذشته راه‌اندازی سامانه‌های پرداخت الکترونیکی خواند و گفت: روزانه ۱۵۰ میلیون تراکنش شتاب و ۴٠٠میلیون تراکنش بین بانکی و درون‌بانکی در سامانه‌های پرداخت الکترونیک انجام می‌گیرد؛ ضمن آنکه مبلغ روزانه تراکنش شتاب به ۴۰هزار میلیارد تومان رسیده است. عالی‌ترین مقام بانک مرکزی سومین دستاورد بانک مرکزی را مدیریت درست منابع محدود ارزی با توجه به تقاضای گسترده عنوان کرد. رئیس‌کل بانک مرکزی در بخش دیگری از سخنان خود به تخصیص و تامین ارز اشاره کرد و گفت: در حال حاضر تخصیص و تامین ارز دیگر توسط فرد انجام نمی‌گیرد، بلکه به‌صورت سیستمی ارز تامین می‌شود. او افزود: وزارت صمت با همراهی وزارتخانه‌های کشاورزی و بهداشت و سایرین تعیین‌کننده تخصیص است و بانک مرکزی تنها بر اساس اولویت‌های تعیین‌شده این وزارتخانه و به‌طور سیستمی اقدام می‌کند. همتی در پایان گفت‌و‌گوی نوروزی، تقویت قدرت خرید مردم را یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بانک مرکزی دانست.
