با شیوع کرونا و همه گیری آن در دنیا، حتی شرکت‌های بزرگ نیز با مشکل مواجه شدند و عموما دست به تعدیل نیرو زدند. و طبیعتا نرخ بیکاری در سراسر جهان بالا رفت. طبق اعلام رسمی وزارت کار ایالات متحده در اول خردادماه (۲۱ می) حدود ۳۹ میلیون نفر برای بیمه بیکاری ثبت‌نام کرده‌اند. آمریکا ۳۲۸ میلیون نفر جمعیت دارد و با یک تناسب ساده نسبت به جمعیت ۸۱ میلیونی ایران، انتظار می‌رود که اینجا هم حدود ۱۰ میلیون نفر برای بیمه بیکاری ثبت‌نام کنند، اما طبق اعلام مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی در تاریخ ۲۹ اردیبهشت، تعداد ثبت‌نام کنندگان حتی به یک میلیون هم نرسید! یعنی در ایران به نسبت آمریکا حدود ۹ میلیون نفر بیکار داریم که بیکاری آنها به‌خاطر کرونا نبوده است.

البته شرط ثبت‌نام در بیمه بیکاری در ایران داشتن حداقل ۶ ماه بیمه تامین اجتماعی است و احتمال دارد که خیلی از افرادی که شغلشان را به‌خاطر این بحران از دست داده‌اند، به همین دلیل درخواست بیمه بیکاری نداده‌اند. همانطور که می‌دانید محاسبه نرخ بیکاری در ایران همواره با ابهاماتی مواجه بوده است از جمله محاسبه کردن زنان خانه‌دار، دانشجویان و سربازان در جمعیت شاغل جامعه. بنابراین من در اینجا قصد ندارم در مورد نرخ بیکاری ایران صحبت کنم. حرف من درباره تفاوت یک کشور صنعتی و یک کشور در حال توسعه است.

طبق اعلام رسمی بانک مرکزی به ۱۳ رسته شغلی که از کرونا آسیب دیده‌اند، وام ۱۲ میلیونی با نرخ بهره پایین به ازای هر نفر نیروی کار داده می‌شود. تعداد کارکنان این مشاغل، ۳ میلیون برآورد شده است. اگر تمام این ۳ میلیون شاغل را که به گفته رئیس اطلاع رسانی وزارت کار شاغل بیمه شده هستند را، شاغل بیمه نشده در نظر بگیریم و فرض کنیم تمام آنها در اثر کرونا بیکار شده‌اند و به‌خاطر نداشتن شرایط اخذ بیمه بیکاری در سامانه‌های مربوطه ثبت‌نام نکرده‌اند. تفاوت بیکاران ایران و ایالات متحده به ۶ میلیون نفر کاهش می‌یابد. من برای اشتباهات آماری یک میلیون نفر دیگر را از این آمار کم می‌کنم. حالا چه کنیم با این ۵ میلیون نفر؟

طبق اعلام مرکز آمار ایران در فاصله سال‌های ۸۴ تا ۹۳

یک درصد به نرخ مشارکت اقتصادی افزوده شده و سالانه تنها ۶۶ هزار و ۷۰۰ نفر توانسته‌اند وارد بازار کار شوند و احتمالا ما با این سرعت به نیم قرن زمان نیاز داریم تا این افراد شاغل شوند. فقط برای اینکه تصور بهتری از ایجاد شغل برای ۵ میلیون نفر داشته باشیم، در نظر بگیرید که شرکت فولاد مبارکه اصفهان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های ایرانی، تعداد کارکنانش حدود ۱۳ هزار نفر است و با یک تقسیم ساده به این نتیجه می‌رسیم ما برای گذار از یک کشور در حال توسعه به یک کشور توسعه یافته نیازمند ایجاد حدود ۴۰۰ شرکت فولاد مبارکه هستیم! حالا سوال این است به‌نظر شما، ما با این اقتصادی که حالا جهانی شده و با تحریم و البته این بار کرونا، می‌توانیم ۴ شرکت فولاد مبارکه تاسیس کنیم؟ ۳۹۸ تای دیگر پیشکش...