معیار رکود اقتصادی چیست؟

صندوق بین‌المللی پول پیش‌تر رشد اقتصادی کمتر از ۳ درصد را به‌عنوان معیار استفاده می‌کرد، اما یک دهه پیش، در دوران آخرین رکود اقتصادی، این سازمان سعی کرد پدیده رکود جهانی را از نو تعریف کند. در مطالعه ماه آوریل ۲۰۰۹، اقتصاددانان صندوق بین‌المللی پول تصمیم گرفتند کاهش تولید ناخالص داخلی را اصلی‌ترین شاخص رکود اقتصادی معرفی کنند و آن را در کنار نرخ جهانی بیکاری، تجارت، تولیدات صنعتی و تقاضای نفت بررسی کنند، بنابراین آنها قادر بودند با این معیار، رکود جهانی را در سال‌های ۱۹۷۵، ۱۹۸۲، ۱۹۹۱ و ۲۰۰۹ میلادی توجیه کنند.

  چشم‌انداز کنونی رکود اقتصادی در جهان

اما چشم‌انداز کنونی رکود اقتصادی جهان چگونه است؟ با وجود اینکه صندوق بین‌المللی پول هفته گذشته پیش‌بینی‌های خود را از رشد جهانی در سال جاری با کاهش ۲/ ۳ درصدی (کمترین میزان پس از سال ۲۰۰۹) اعلام کرد، اما همچنان رکود اقتصادی را با قطعیت اعلام نکرد. مدیر فعلی صندوق بین‌المللی پول، «کریستالینا جورجیوا» ترجیح می‌دهد نسبت به کندی همزمان اقتصاد جهانی هشدار دهد.اقتصاددانان دانسکه بانک بر اساس پنج اقدام صندوق بین‌المللی پول، شاخص‌هایی را در قالب چراغ‌های راهنما تعریف کرده‌اند. تا نیمه اول سال ۲۰۱۸ میلادی، همه معیارها در محدوده رنگ سبز بودند، اما سپس با کاهش آمار تجارت شاخص‌های جهانی وارد محدوده قرمز و زرد شدند. در حالی که ضرباهنگ اقتصاد جهانی طی یک سال اخیر به وضوح کاهش یافته است، اما بر اساس پیش‌بینی این بانک، خطر رکود جهانی در دو سال آینده تنها حدود ۲ درصد است. یکی از دلایل این است که بانک‌های مرکزی و دولت‌های ملی با محرک‌هایی بتوانند احتمال رکود اقتصادی را کاهش دهند. بزرگ‌ترین خطر اقتصاد جهانی تشدید جنگ تجاری میان آمریکا و چین است.  این در حالی است که آمار ۴ سازمان درخصوص رشد اقتصادی جهان از جمله بانک جهانی ۶/ ۲ درصد، موسسه بین‌المللی مالی ۶/ ۲ درصد، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی ۹/ ۲ درصد و صندوق بین‌المللی پول ۲/ ۳ درصد کاهش را در دو سال گذشته گزارش داده‌اند.  صندوق بین‌المللی پول در حال حاضر پیش‌بینی می‌کند، ۹۰ درصد جهان کاهش رشد اقتصادی را تجربه کند، به‌طوری که این شاخص به پایین‌ترین میزان خود از ابتدای دهه جاری خواهد رسید.

  واکنش بازارها به توافق فاز یک

آرامش به وجود آمده از توافق تجاری محدود آمریکا و چین در انتهای مذاکرات تجاری رده‌بالای هفته گذشته موجب شد، سود اوراق خزانه‌داری آمریکا در کنار قیمت جهانی طلا رشد کند. از طرفی سهام منطقه آسیا و اقیانوسیه نیز جهش کرد. نرخ سود اوراق خزانه ۱۰ ساله آمریکا ۷/ ۰ درصد رشد کرد و به ۷۴/ ۱ درصد رسید، در حالی که سود اوراق ۳۰ ساله هم ۵/ ۴ درصد افزایش یافت و به ۱۹/ ۲ درصد رسید؛ اما آنچه امروز باعث شد رشد سهام آسیایی محدود شود این بود که انتشار داده‌های جدید نشان داد اقتصاد چین در ماه سپتامبر کمتر از آنچه انتظار می‌رفت رشد کرده است. وزیر خزانه‌داری آمریکا، استیون‌منوچین، جمعه گذشته اعلام کرد که افزایش تعرفه‌های ۲۵۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی به ۲۵ درصد، که قرار بود در ۱۵ اکتبر اجرایی شود، فعلا انجام نخواهد شد. دیروز بازارهای ژاپن به علت تعطیلات رسمی، بسته بود.گسترده‌ترین شاخص سهام آسیا اقیانوسیه ام‌اس‌سی‌آی در خارج از ژاپن ۱/ ۱ درصد جهش کرد. شاخص شانگهای با جهشی ۱۵/ ۱ درصدی مواجه شد و هانگ‌شنگ هنگ‌کنگ ۹/ ۰ درصد رشد کرد. ای‌اس‌اکس استرالیا ۵۴/ ۰ درصد تقویت شد و کوسپی کره‌جنوبی ۱۱/ ۱درصد جهش کرد. در بازار ارز نیز، یوآن چین ۳۴/ ۰ درصد در برابر دلار آمریکا رشد کرد و به نرخ برابری ۰۶/ ۷ رسید. ین ژاپن هم ۱۶/ ۰ درصد در برابر دلار تقویت شد و به نرخ برابری ۲۲/ ۱۰۸ واحد رسید.