دنیای اقتصاد: موسسه تحقیقاتی «مرسر» در تازه‌ترین بررسی خود با درنظر گرفتن معیارهای مختلف فهرست جدیدی از باکیفیت‌ترین شهرهای جهان را ارائه کرده است. براساس گزارش این مرکز، به‌رغم افزایش بی‌ثباتی سیاسی و مالی در اروپا، بسیاری از شهرهای این قاره موفق شده‌اند بالاترین رتبه‌های کیفیت زندگی جهان را به‌دست آورند. «وین» پایتخت اتریش، برای هشتمین سال متوالی رتبه نخست را در فهرست باکیفیت‌ترین شهرهای جهان به خود اختصاص داد. تهران با صعودی ۴ پله‌ای موفق شده است رتبه ۱۹۹ را به‌دست آورد.

مرکز تحقیقاتی «مرسر» هرسال شاخص کیفیت زندگی را منتشر و شهرهایی را که بهترین کیفیت زندگی را دارند، معرفی می‌کند. براساس گزارش این مرکز، به‌رغم افزایش بی‌ثباتی سیاسی و مالی در اروپا، بسیاری از شهرهای این قاره موفق شده‌اند تا بالاترین رتبه‌های کیفیت زندگی جهان را به دست آورند. در رتبه‌بندی کیفیت زندگی امسال که براساس آمار سال گذشته میلادی تدوین شده است، «وین» پایتخت اتریش، برای هشتمین سال متوالی رتبه نخست را در فهرست باکیفیت‌ترین شهرهای جهان به خود اختصاص داد. همچنین در این فهرست «بغداد» با کسب رتبه ۲۳۱ بی‌کیفیت‌ترین شهر جهان لقب گرفته است. به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد»، اما یکی از نکات حائز اهمیت این گزارش، وضعیت شهرهای ایران است. در این رابطه، تنها نام «تهران» در میان فهرست ۲۳۱ شهری این مرکز به چشم می‌خورد. براساس گزارش سال قبل موسسه «مرسر»، «تهران» از میان ۲۳۰ شهر جهان، رتبه ۲۰۳ را به خود اختصاص داده بود. اما امسال، پایتخت ایران با صعودی ۴ پله‌ای موفق شده است رتبه ۱۹۹ را به دست آورد که این مساله نشان‌دهنده بهبود نسبی شاخص‌های کلان کیفیت زندگی در پایتخت کشورمان است. همچنین بنا بر اعلام این موسسه، هدف از این رتبه‌بندی کمک به شرکت‌های بزرگ برای یافتن محل‌ سرمایه‌گذاری و تعیین حقوق کارکنان است.

شاخص‌های ارزیابی

مرکز تحقیقاتی «مرسر» برای رتبه‌بندی شهرهای جهان به لحاظ کیفیت زندگی ۱۰شاخص کلان را در نظر گرفته است. این شاخص‌ها عبارتند از:

• فضای سیاسی و اجتماعی که شامل ثبات سیاسی، جرم و جنایت و اجرای قانون است.

• فضای اقتصادی که قوانین مربوط به نرخ پول و خدمات بانکی را دربر می‌گیرد.

• فضای اجتماعی-فرهنگی که در دسترس بودن رسانه‌ها و سانسور و همچنین محدودیت‌های آزادی شخصی را شامل می‌شود.

• ملاحظات پزشکی و بهداشتی که عرضه و خدمات پزشکی، بیماری‌های مسری، سیستم فاضلاب، دفع زباله و آلودگی هوا را شامل می‌شود.

• مدارس و آموزش که استانداردها و در دسترس بودن مدارس بین‌المللی را درنظر می‌گیرد.

• حمل و نقل و خدمات عمومی که برق، آب، حمل و نقل عمومی و تراکم ترافیک را دربر می‌گیرد.

• تفریح و سرگرمی که شامل رستوران، تئاتر، سینما، ورزش و اوقات فراغت است.

• کالاهای مصرفی که شامل در دسترس بودن مواد غذایی، اقلام مصرفی روزانه و خودرو می‌شود.

• مسکن که شامل مسکن اجاره‌ای، لوازم منزل، مبلمان و خدمات تعمیر و نگهداری می‌شود.

• محیط زیست که شرایط جوی و سابقه بلایای طبیعی را در بر می‌گیرد.

با توجه به معیارهای ذکر شده، این مرکز با بررسی ۲۳۱ شهر جهان، با کیفیت‌ترین شهرهای دنیا را معرفی کرده است.

براساس گزارش «مرسر»، از میان ۱۰ شهری که در صدر فهرست باکیفیت‌ترین شهرهای جهان قرار گرفته‌اند، اکثر شهرها از منطقه اروپا هستند. بر این اساس، بعد از «وین»، «زوریخ» در جایگاه دوم قرار گرفته، «مونیخ» جایگاه چهارم را به خود اختصاص داده، «دوسلدورف» در رتبه ششم جای گرفته، «فرانکفورت» رتبه هفتم را کسب کرده، «ژنو» رتبه هشتم را به دست آورده، «کپنهاگ» رتبه نهم را به خود اختصاص داده و «بازل» که برای نخستین‌بار در این رتبه‌بندی گنجانده شده، در رتبه دهم قرار گرفته است. شهرهای غیراروپایی صدر فهرست «آوکلند» (نیوزیلند) با رتبه سه و «ونکوور» (کانادا) با رتبه پنجم هستند. همچنین بالاترین رتبه در آسیا مربوط به «سنگاپور» (رتبه ۲۵) و در آمریکای لاتین مربوط به «مونته ویدئو» (رتبه ۷۹) است.

موسسه تحقیقاتی «مرسر» در گزارش امسال خود به‌طور جداگانه شهرها را به لحاظ زیرساخت‌ها نیز رتبه‌بندی کرده است. مبنای این رتبه‌بندی دسترسی شهرها به برق، آب آشامیدنی، تلفن و خدمات پستی، حمل‌و‌نقل عمومی و میزان پروازهای بین‌المللی فرودگاه‌های محلی آنها است. بر این اساس، «سنگاپور» رتبه نخست زیرساخت‌های شهری را کسب کرده است و شهر‌های «فرانکفورت» و «مونیخ» هر دو در رتبه دوم قرار گرفته‌اند. «بغداد» با کسب رتبه ۲۳۰ و «پورتو پرنس» (پایتخت هائیتی) با کسب رتبه ۲۳۱ آخرین رتبه‌های زیرساخت‌های شهری را به دست آورده‌اند.

اروپا: همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد اکثر شهرهای صدر فهرست، شهرهای واقع در اروپای غربی هستند. «پراگ» با کسب رتبه ۶۹ بالاترین رتبه را در میان شهرهای اروپای مرکزی و شرقی به دست آورده است.

در رتبه‌بندی امسال، جایگاه اکثر شهرهای اروپایی تغییر نکرده است، اما «بروکسل» به دلیل تهدیدهای امنیتی، نسبت به سال گذشته شش پله سقوط کرد و رتبه ۲۷ را به دست آورد. «رم» نیز به دلیل مشکل جمع‌آوری زباله، با سقوط ۴ پله‌ای مواجه شد و رتبه ۵۷ را کسب کرد. درنهایت، «استانبول» به دلیل آشفتگی‌های سیاسی ترکیه طی سال‌های گذشته، از رتبه ۱۲۲ به رتبه ۱۳۳ سقوط کرد. در قاره اروپا، کمترین رتبه به شهرهای «سن پترزبورگ» و «تیرانا» (هر دو در رتبه ۱۷۶ ایستاده‌اند) و «مینسک» با رتبه ۱۸۹ تعلق دارد.

آمریکا: در فهرست موسسه تحقیقاتی «مرسر»، شهرهای کانادا بهترین جایگاه را در میان کشورهای آمریکای شمالی دارند. در این رابطه، شهر «ونکوور» با قرار گرفتن در رتبه ۵، بار دیگر بالاترین جایگاه را در میان شهرهای منطقه آمریکای شمالی دارا است. بعد از این شهر نیز شهرهای کانادایی «تورنتو» و «اوتاوا» به ترتیب با ایستادن در رتبه‌های ۱۶ و ۱۸ بالاترین کیفیت زندگی را در منطقه آمریکای شمالی دارند. در این فهرست اما بهترین رتبه در میان شهرهای آمریکا به «سان‌فرانسیسکو» تعلق دارد، شهری که در جایگاه ۲۹ کیفی‌ترین شهرهای جهان برای زندگی قرار دارد. همچنین در این فهرست، شهرهای «بوستون (رتبه ۳۵)»، «هونولولو (رتبه ۳۶)»، «نیویورک (رتبه ۴۴)» و «سیاتل (رتبه ۴۵)» در جایگاه‌های بعدی بهترین شهرها برای زندگی در آمریکا قرار گرفته‌اند. دو شهر «لس‌آنجلس (رتبه ۵۸)» و «شیکاگو (۴۷)» نیز به دلیل نرخ بالای جرم‌ و جنایت، رتبه‌شان در این فهرست تنزل کرده است.

آسیا-پاسیفیک: در منطقه آسیا-پاسیفیک که تفاوت چشمگیری در سطح کیفیت شهرهایش مشاهده می‌شود، «سنگاپور» با ایستادن در رتبه ۲۵، بهترین جایگاه را تصاحب کرده است. شهر «دوشنبه»‌ در تاجیکستان با قرار گرفتن در رتبه ۲۱۵، پایین‌ترین کیفیت زندگی را در میان شهرهای این منطقه دارد. در جنوب‌شرق آسیا بعد از «سنگاپور»، بهترین جایگاه به شهر «کوالالامپور (رتبه ۸۶)» تعلق دارد. همچنین ۵ شهر ژاپنی بهترین رتبه را در آسیای شرقی دارند. این ۵ شهر عبارتند از: «توکیو (رتبه ۴۷)»، «کوبه (رتبه ۵۰)»، «یوکوهاما (رتبه ۵۱)»، «اوزاکا (رتبه ۶۰)» و «ناگویا (رتبه ۶۳)». در منطقه اقیانوسیه، کشورهای نیوزیلند و استرالیا سطح بالایی از کیفیت زندگی را دارا هستند. بر این اساس، شهرهای «اوکلند (رتبه ۳)»، «سیدنی (رتبه ۱۰)»، «ولینگتون (رتبه ۱۵)» و «ملبورن (رتبه ۱۶)» همانند سال گذشته در میان ۲۰ شهر با کیفیت زندگی بالا قرار گرفته‌اند.

خاورمیانه و آفریقا: براساس فهرستی که موسسه «مرسر» ارائه داده است، شهر «دوبی» با قرار گرفتن در رتبه ۷۴ و با یک پله صعود نسبت به سال گذشته، بهترین جایگاه را در منطقه خاورمیانه و آفریقا دارا است. بعد از این شهر نیز «ابوظبی» با ۳ پله بهبود نسبت به سال گذشته در رتبه ۷۹ ایستاده است. همچنین در این منطقه سه شهر «صنعا (رتبه ۲۲۹)» در یمن، «بانگوئی (رتبه ۲۳۰)» در جمهوری آفریقای مرکزی و «بغداد (رتبه ۲۳۱)» در عراق پایین‌ترین سطح کیفیت زندگی را در فهرست ۲۳۱ شهری موسسه «مرسر» دارند.