تصمیم اوپک مبنی بر عدم تغییر سطح تولید، هم نشانه جنگ در بازار نفت خام است و هم چالشی برای تولیدکنندگان نفت شیل ایالات متحده. این سازمان 12 عضوی از کشورهای صادرکننده نفت پس از شدیدترین سقوط قیمت‌های نفت از زمان رکود جهانی هم نرخ هدف تولید خود را
دست نخورده نگه داشت تا تصوراتی شکل بگیرد مبنی بر اینکه این سازمان نقش خود را به‌عنوان «تولیدکننده تعیین‌کننده» نفت کنار گذاشته است. تصمیم اوپک در اجلاس وین به معنای سقوط بیشتر قیمت نفت خام و مقرون به صرفه نبودن پروژه‌های شیل نیز هست.
مایک ویتنر، رئیس بخش پژوهش‌های نفتی بانک «سوسیت ژنرال» نیویورک می‌گوید: «ما در حال ورود به دوره جدیدی برای قیمت‌های نفت هستیم، دوره‌ای که در آن بازار خود عرضه را تنظیم خواهد کرد، نه عربستان و اوپک. این اتفاق بزرگی است. این به آن معنا است که بازار برای سال‌های طولانی تغییر کرده است.»
افزایش تولید ایالات متحده به بیشترین سطح در ۳ دهه گذشته به افزایش مازاد جهانی کمک کرده است. کاهش تقاضا برای نفت خام اوپک سال به سال ادامه خواهد داشت تا بر اساس برآوردهای خود این سازمان در سال ۲۰۱۷ سهم اوپک در بازار به کمترین میزان در بیش از ربع قرن گذشته برسد.
به این ترتیب است که هری چیلینگورین، رئیس بخش بازار کالاهای پایه در بانک BNP Paribas لندن می‌گوید: «اوپک تصمیم گرفته که نقش خود را به‌عنوان تولیدکننده تعیین‌کننده قیمت کنار بگذارد و اینکه نفت چه قیمتی داشته باشد را به بازار محول کرده است. سقوط بیشتر نفت در چنین شرایطی تعجب برانگیز نیست.»
جالب اینجا است که برخی مقام‌های اوپک خود بر این نکته تاکید داشته‌اند. سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات متحده عربی دو روز پیش از برگزاری نشست اوپک گفت که تولیدکنندگان مرسوم نفت دیگر نمی‌توانند قیمت‌ها را به بازار دیکته کنند. «تازه واردانی که هزینه‌های بالا دارند و وفور تولید را باعث شده‌اند قیمت را تعیین خواهند کرد.» کارستن فریش، تحلیلگر کالاهای پایه در Commerzbank فرانکفورت می‌گوید: «حالا مساله این است که چه کسی اول چشمک خواهد زد!»
گلنار متولیگزارشگر مسائل ایران در بلومبرگ

آنتونی دی پائولا
گزارشگر مسائل خاورمیانه در بلومبرگ




وائل مهدی
گزارشگر انرژی
در بلومبرگ

اوپک حالا ممکن است برای وادار کردن تولیدکنندگانی که با هزینه زیاد نفت استخراج می‌کنند به توقف تولید، برای افت بیشتر قیمت‌ها هم آماده باشد. جولیان لی، استراتژیست نفتی و نویسنده بلومبرگ با ۲۵ سال سابقه در این صنعت با اشاره به این احتمال می‌گوید که این امر می‌تواند آغاز چهارمین دوره بازار نفت پس از پایان دهه ۱۹۷۰ باشد.
از اوایل دهه 2000، افزایش تقاضا قیمت‌ها را بالا برد و به شرکت‌ها اجازه داد فناوری‌های استخراجی جدید را به کار گیرند و استخراج از اعماق آب‌ها و دیگر نفت‌های پرهزینه را گسترش دهند. این پایان دوره‌ای بود که از میانه‌های دهه 1980 آغاز شده بود، دوره‌ای که ویژگی اش نفت ارزان و بازپس‌گیری سهم اوپک در بازار بود. دوره سوم در سال‌های بحران شکل گرفت و حالا ممکن است دوره ارزانی دوباره با نقش کمتر اوپک در راه باشد.
اما اوپک با قیمت‌هایی پایین تر از سطح مورد نیاز ۹ عضو آن برای توازن بخشی به بودجه، تحت فشار خواهد بود. ریچارد ملینسون، تحلیلگر نفت در موسسه «زوایای انرژی» واقع در لندن می‌گوید: «اوپک نتوانست اقدامی دسته جمعی داشته باشد، اما این به آن معنا نیست که در آینده هم نخواهد توانست چنین کند.»
ولی نفت آمریکا هم در تعیین روندها اهمیت دارد. تولید نفت ایالات متحده
به بیشتر از ۹ میلیون بشکه در روز رسیده که بیشترین میزان تولید از سال ۱۹۸۳ است. تولید سال آینده به بیشترین میزان از سال ۱۹۷۲ خواهد رسید. تولیدکنندگان خاورمیانه‌ای نفت مانند عربستان، ایران و عراق نمی‌تو انند نفت بشکه‌ای ۳۰ دلار را تحمل کنند. «سنفورد سی برنستاین»، یک شرکت مشاوره انرژی در آخرین گزارش خود می‌گوید که علاوه بر این کشورها، برخی تولیدکنندگان آمریکایی هم به نفت ۸۰ دلاری نیاز دارند.
لئونید فدون، معاون و عضو هیات مدیره «لوک اویل» روسیه که دومین تولیدکننده بزرگ نفت است می‌گوید که این سیاست اوپک، صنعت نفت شیل آمریکا را در هم خواهد کوبید. «اما در سال 2016 و با تکمیل برنامه پاکسازی تولیدکنندگان حاشیه ای، قیمت نفت دوباره افزایش خواهد یافت. خیز شیل مانند خیز اینترنت است؛ ضعیف‌ها حذف خواهند شد و قدرتمندان باقی خواهند ماند.»
توربویرن کیوس، تحلیلگر «دی ان بی»، بزرگ ترین بانک نروژ می‌پرسد: «سوال مهم این است که چه سطحی از قیمت می‌تواند باعث کاهش تولید آمریکا شود؟» تنها ۴ درصد تولید شیل نیازمند قیمت ۸۰ دلاری است و بیشتر تولید با نفت ۴۲ دلاری هم مقرون به صرفه خواهد بود. به این ترتیب سازمان بین‌المللی انرژی پیش بینی می‌کند که تولید نفت ایالات متحده سال آینده یک میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند. موسسه گلدمن ساکس می‌گوید که دست اوپک در توازن بخشیدن به بازار بسته است. بر اساس گزارش‌های این سازمان قیمت‌های نفت خام به افت ادامه خواهد داد، تا زمانی که شواهدی از کاهش تولید نفت آمریکا هویدا شود. گزارش‌های این موسسه هم به دوره جدید بازار اشاره دارد که در آن «نظم نفتی جدید»، نقش اوپک به‌عنوان تولید‌کننده تعیین‌کننده را عقب خواهد راند. میسوین ماهش، تحلیلگر کالاهای پایه در بانک بارکلیز لندن می‌گوید: «تصمیم اوپک مبنی بر عدم کاهش تولید در زمان سقوط قیمت ها، یعنی همه چیز بستگی به آمریکا دارد. این رفتار پنجره‌ای را برای ایالات متحده می‌گشاید تا تولیدکننده تعیین‌کننده بازار شود.»