سقوط اقتصاد؛ بهای جنگ
جنگها اغلب آسیبهای اقتصادی زیادی به بار میآورند. در مناطق جنگی، موجودی سرمایه که شامل داراییهای اقتصادی مانند ماشینآلات و ساختمانها میشود، از بین میرود. در عین حال، تولید اقتصادی بهطور متوسط ۳۰درصد کاهش مییابد و تورم حدود ۱۵درصد در طول پنجسال افزایش مییابد. با این حال، کشورهای ثالث غیرمتخاصم نیز هزینههای بالایی را متحمل میشوند؛ بهویژه کشورهای همسایه مناطق وقوع جنگ. در اینجا، تولید پس از پنجسال بهطور متوسط ۱۰درصد کاهش مییابد، در حالی که تورم در مدت مشابه ۵واحددرصد افزایش مییابد. جنگها اثرات خارجی منفی قابلتوجهی بر کشورهای همسایه دارند.
با این حال، برای کشورهای دورتر، تاثیرات میتواند مثبت باشد. جنگها برندگان و بازندگانی را در اقتصاد جهانی ایجاد میکنند. این یافتهها براساس یک مطالعه جدید توسط محققان موسسه کیل و دانشگاه توبینگن است که در خلاصه سیاست کیل «قیمت جنگ» خلاصه شده و از نظر روششناختی در مقاله کاری کیل مربوطه اثبات شده است و با یک ابزار آنلاین جدید (ماشینحساب قیمت جنگ، PCALC) همراه است که میتواند برای محاسبه هزینههای اقتصادی جنگهای فرضی مورد استفاده قرار گیرد.
براساس تجربه جنگهای گذشته، نویسندگان تخمین میزنند که تهاجم روسیه تا سال ۲۰۲۶ به کاهش تولید در اوکراین در حدود ۱۲۰میلیارد دلار و کاهش همزمان سهام سرمایه اوکراین به بیش از ۹۵۰میلیارد دلار منجر خواهد شد. در عین حال، هزینههای اقتصادی کشورهای ثالث غیرمتخاصم نیز با زیان تولید ناخالص داخلی در حدود ۲۵۰میلیارد دلار قابلتوجه است که ۷۰میلیارد دلار آن را کشورهای اتحادیه اروپا و حدود ۱۵ تا ۲۰میلیارد دلار را تنها آلمان تقبل میکند. محاسبات براساس هزینههای جنگهای «معمولی» بین دولتی در گذشته است. جاناتان فدرل، محقق موسسه کیل و نویسنده این مطالعه میگوید بسته به مدت و شدت جنگ، سناریوهایی کم و بیش شدید قابل تصور است. «اثرات سرریزی که برای سایر کشورها محاسبه کردیم، در درجه اول روابط تجاری ناشی از نزدیکی جغرافیایی و اندازه اقتصادی را که در آن جنگ شروع میشود در نظر میگیرد.»
اگر کشوری با اقتصاد بینالملل بهشدت یکپارچه باشد، همانطور که در تایوان اتفاق میافتد، برآوردها نشاندهنده پایان کم هزینهتر اقتصادی جنگهاست. در صورت وقوع جنگ در خاک تایوان، محققان انتظار دارند ظرف پنجسال تولید جهانی حدود ۲.۲تریلیون دلار کاهش یابد. در صورت تبدیل ایران به یک منطقه جنگی، هزینههای اقتصاد جهانی از نظر تولید از دست رفته میتواند به ۱.۷تریلیون دلار در یک دوره پنجساله برسد. پایین بودن سطح یکپارچگی تجارت جهانی ایران که ناشی از تحریمها نیز است، حاکی از آن است که هزینههای خارجی برآوردشده توسط محققان در این مورد احتمالا در سطح بالایی قرار دارد. موریتز شولاریک، رئیس موسسه کیل و یکی از نویسندگان این مطالعه، یافتههای کلیدی را خلاصه میکند. حمله روسیه به اوکراین نهتنها در اوکراین، بلکه در کشورهای همسایه و آلمان نیز خسارت اقتصادی زیادی به بار آورده است. بهطور کلی، محاسبات یکبار دیگر نشان میدهد که ارزش اقتصادی صلح چقدر بالاست و جنگ در خاک خود از هر نظر چقدر فاجعهبار است. بنابراین، قدرت نظامی و بازدارندگی معتبر که حملات خارجی را بعید میسازد، از نظر اقتصادی نیز منطقی است.»
ابزار آنلاین جدید IFW، ماشینحساب بهای جنگ (PCALC)، بهصورت رایگان در https://priceofwar.org در دسترس است. این یک راه ساده برای محاسبه تاثیر اقتصادی جنگهای فرضی در مناطق وقوع جنگ و سرریزهای آن به کشورهای دیگر ارائه میکند. این ابزار براساس مطالعه «بهای جنگ» است، بنابراین تجربه تاریخی ۱۵۰سال گذشته را فشرده میکند. سناریوهای جنگی جدید یا فرضی میتوانند به طرق مختلف از میانگین تاریخی منحرف شوند. به این ترتیب، محاسبات را میتوان تنها بهعنوان یک ایده و نه تخمین دقیق در نظر گرفت.