پرونده امروز

نقص‌های اطلاعاتی سیستم‌های اعتباری

معمولا وقتی درباره عدم تقارن اطلاعات صحبت می‌شود، مثال‌هایی در حوزه بیمه، فرصت‌های شغلی و تصمیمات آتی بحث می‌شود؛ اما یکی از جالب‌ترین نمونه‌های اثر عدم تقارن اطلاعات در نظام‌های اعتباری و سیستم‌های بانکی بروز می‌کند؛ جایی که صنعتگران و شرکت‌های بزرگ روی اطمینان به آینده حساب باز می‌کنند؛ اما وقتی با شوک مواجه می‌شوند، دست به نکول می‌زنند و فشردگی شبکه اعتباری را بیشتر می‌کنند. این وضعیت در شرایطی که شرکت مورد اشاره، یک شرکت «مسوولیت محدود» باشد، سخت‌تر است و شرایط را با اما و اگرهای بیشتری همراه می‌کند.

مجله اکونومیست در نوامبر۲۰۱۶ مقاله جالبی پیرامون اهمیت بالای سیستم‌ شرکتی مسوولیت محدود نوشت و تاکید کرد: با وجود ارزش‌های بالایی که در نتیجه سیستم مسوولیت محدود شرکتی در اقتصادها جاری شده، این مدل تبعات خطرناکی نیز در پی دارد که مهم‌ترین آن احتمالا ورشکستگی شرکت و خالی ماندن دست بستانکاران یا سهامداران از دسترسی به مطالباتشان است. جز این اما مقاله اخیر علی کریمی‌راد، پژوهشگر ایرانی دانشگاه بریتیش‌کلمبیا نشان می‌دهد در شرکت‌های با مسوولیت محدود، توانایی نکول می‌تواند مصرف کل را کاهش دهد و تولید را کم کند. نگاهی به روابط عمیق ریسک نکول نیز تایید می‌کند در شرایط عدم اطمینان، وضعیت سخت‌تری بر فضای کلی اقتصاد از همین زاویه ایجاد می‌شود.

پرونده امروز «باشگاه اقتصاددانان» سعی کرده است ضمن بررسی این پژوهش جالب و ابعاد مختلف آن، نگاهی به روش تحلیل داده-ستانده، مفهوم ریسک نکول اعتبار و اثر این موضوع بر اقتصادها داشته باشد و همچنین ابعاد دیگر این رابطه را به‌ویژه از زاویه اقتصاد اطلاعات و مقوله عدم تقارن (Information Asymmetry) مورد توجه قرار دهد. فشار سیستم مسوولیت محدود روی بالاترین و نخستین بخش‌های زنجیره‌های ارزش در هر اقتصاد قرار می‌گیرد که خود این اثر در بخش‌های بعدی زنجیره به سلسله‌ای از فشارها و تغییرات منتج می‌شود. سفارش بیش از حد خریداران که به افزایش قیمت‌ها و افزایش تولید نسبت به حالت معمول منجر می‌شود، یکی از نتایج وضعیتی است که هنگام استفاده شرکت‌های مسوولیت محدود از فرآیند نکول ریسک رخ می‌دهد.