فراز و فرود بازار نفت پرشیا

با این حال آمار دست‌اول و رسمی از فروش نفت ایران در دست نیست و آمار دست‌دوم، منبع تمامی تحلیل‌‌‌های موجود است. با وجود افزایش صادرات نفت ایران، اخبار غیررسمی اما قابل اتکا از وضعیت نفت ایران نخست از کوچک‌شدن سبد مشتریان متنوع نفت ایران، به نفع چین حاکی است و دوم آنکه ظاهرا چینی‌‌‌ها در تسویه پول نفت ایران چندان دست‌‌‌ودل‌‌‌باز و خوش‌‌‌حساب نیستند. نفت ایران که تا کمتر از ۶ یا ۷سال پیش سهمی اساسی از تمام بازارهای مهم جهان داشت، امروز خوراک تی‌‌‌پات‌‌‌های چینی است که عملا ارتباطی با نظام مالی جهان ندارند و وزن نفت ایران را که با تخفیف‌‌‌های نگفتنی به چین می‌‌‌رود کمتر از پیش هم می‌کنند. داستان نفت ایران و ادعاهای مربوط به آن در نگاه موشکافانه پیچیده‌‌‌تر از تصویری است که ترسیم شد یا تبلیغ می‌شود؛ اما از نگاه بالا و در تصویر بزرگ‌‌‌، ساده‌‌‌تر از این نمی‌شود کوچک‌شدن امپراتوری نفت ایران در اقیانوس‌‌‌های جهان را مشاهده کرد.