پرسش امروز

صنعتی‏‏‌شدن؛ پیشرانه قدرت ملی

از زمانی که جوزف نای، اندیشمند روابط بین‌الملل، در مطالعاتش نظم ساختاری به مفهوم قدرت نرم داد، کشورهای بسیاری با الهام از ایده قدرت نرم توسعه ‌‌‌یافته و در عرصه بین‌الملل اعتبار زیادی کسب کرده‌‌‌اند. تایوان، کره‌جنوبی، سنگاپور، برزیل، مالزی، ترکیه، جمهوری چک و بسیاری دیگر از کشورها موفق شده‌‌‌اند جایگاه به‌مراتب بهتری نسبت به گذشته از مجرای رشد تولیدات کیفی و صادرات آنها به بازارهای جهانی به دست آورند.

نگاهی به روندهای بلندمدت این اقتصادها نشان می‌دهد که تاکید بر رشد اقتصادی مثبت و پایدار در کنار توسعه تولید مبتنی بر فناوری که از مجرای سرمایه‌گذاری خارجی و جلب مشارکت بخش خصوصی حاصل شده، قدرت ملی این کشورها را به شکل فزاینده‌‌‌ای ارتقا داده است. این رویکرد در بسیاری از کشورها به‌خوبی توانسته است به ایجاد ساختاری بدل شود که از دل آن شکوفایی استعدادهای داخلی و احترام بین‌المللی عاید جوامع می‌شود. ایران نیز به‌رغم برخورداری از اقتصاد متنوع با سطح قابل‌توجهی از تاب‌آوری در زمینه صادرات غیرنفتی کارخانه‌‌‌ای (صنایع با ارزش‌افزوده و پیچیدگی بالا) موفق نبوده و هنوز هم کمتر از ۱۰میلیارد دلار از این قبیل کالاها را در سال راهی بازارهای خارجی می‌کند. پرونده امروز «باشگاه اقتصاددانان» سعی دارد با آسیب‌‌‌شناسی فضای صادرات غیرنفتی کشور، رویکردهایی جایگزین برای بهبود کیفیت و ارزش واقعی صادرات ایران پیشنهاد دهد.