آینده انرژیهای پاک در آینه جهان
هزینه بالای نصب
انتشار کربن عامل اصلی گرم‌شدن کره زمین است و تلاش‌‌‌های زیادی برای افزایش پذیرش آن صورت گرفته است. با این حال، هزینه عامل مهمی است که بر پذیرش آن تاثیر می‌‌‌گذارد. یکی از موانع در راه توسعه تجدیدپذیرها در دنیا هزینه بالای اولیه نصب است. از بین تمام منابع انرژی، انرژیهای خورشیدی و باد ارزان‌‌‌ترین منابع هستند. با این حال، تفاوت زیادی در هزینه نصب اولیه یک سیستم برق خورشیدی و یک نیروگاه گازسوز وجود دارد. طبق ارزیابی‌‌‌ها هزینه نصب سیستم‌های انرژی خورشیدی در مقیاس بزرگ حدود ۲هزار دلار در هر کیلووات ساعت است. به همین ترتیب، برای یک سیستم مسکونی در مقیاس کوچک، حدود ۳۷۰۰دلار و برای یک نیروگاه جدید گازسوز، تنها هزار دلار در هر کیلووات ساعت است. بدون شک حاشیه گسترده در هزینه‌‌‌های نصب مهم است. هزینه بالای نصب و راه‌‌‌اندازی اولیه باعث میشود که سرمایه‌گذاران و وام‌‌‌دهندگان، سرمایه‌گذاری در انرژیهای تجدیدپذیر را مسیری پرخطر و پرهزینه تصور کنند، در حالی که کارخانه‌‌‌های سوخت فسیلی را به دلیل هزینه‌‌‌های نصب پایین آنها قابل قبول‌‌‌تر می‌‌‌دانند.
نبود زیرساخت
با در نظر گرفتن هزینه‌‌‌های طول عمر، انرژیهای باد و خورشید می‌‌‌توانند گزینه‌‌‌های بهتری برای سرمایه‌گذاری باشند. اما فقدان زیرساخت‌‌‌ها مانع توسعه انرژیهای تجدیدپذیر است؛ چرا که زیرساخت‌‌‌های فعلی در دنیا عمدتا برای نیروگاه‌‌‌های سوخت فسیلی و نیروگاه‌‌‌های هسته‌‌‌ای ساخته شدهاند. بنابراین باید گفت زیرساخت انرژی موجود نیاز به اصلاحات فوری دارد و قادر به مدیریت مقادیر زیادی از انرژیهای تجدیدپذیر نیست. چالش و مشکل اصلی شبکه برق، قدیمی بودن آن است. اکثر خطوط انتقال و توزیع برق در دهه‌‌‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ ساخته شدند. آنها امید به زندگی ۵۰ساله خود را پشت سر گذاشته‌‌‌اند؛ بنابراین برای پاسخگویی به تقاضا و تغییرات شدید اقلیمی ناتوان شدهاند. تصمیم‌گیری در مورد اندازه منظومه شمسی بسیار چالش‌‌‌برانگیز است. اگر سیستم خیلی کوچک باشد، در نتیجه تولید انرژی سخت خواهد بود. اگر سیستم انرژی خورشیدی خیلی بزرگ باشد، به یک سیستم ذخیره انرژی بزرگ نیاز دارد. بدون سیستم ذخیره‌‌‌سازی با ظرفیت بالا، انرژی تولیدشده به هدر می‌رود.
ذخیره‌‌‌سازی برق
مهم‌تر از همه این چالش‌‌‌ها که در مسیر توسعه تجدیدپذیرها در دنیا قرار گرفته است، کمبود ذخیره انرژی با هزینه مقرون‌به‌صرفه، یکی از اشکالات اساسی به شمار می‌رود. منابع انرژی تجدیدپذیر بیشتر انرژی خود را در ساعات خاصی از روز تولید می‌کنند که معمولا زمان تولید برق آنها با ساعات پیک تقاضا مطابقت ندارد. متناوب بودن تابش آفتاب و باد نمی‌‌‌تواند منبع برق موردنیاز را در ۲۴ ساعت هفته تامین کند. انرژی خورشیدی و باد غیرقابل پیش‌بینی هستند. بنابراین نوسان در تولید برق و نوسان در بارها وجود دارد. تولید انرژی با سوزاندن سوخت‌‌‌های فسیلی سازگارتر است. از سوی دیگر، تولید برق متناوب توسط منابع انرژی تجدیدپذیر نیاز به سیستم ذخیره باتری کارآمد را ایجاد می‌کند. یک سیستم ذخیره باتری به ذخیره انرژی اضافی برای استفاده بعدی کمک می‌کند. این سیستم می‌‌‌تواند به ناپایداری شبکه کمک کند، در نتیجه از خاموشی جلوگیری می‌کند. پیشرفت تکنولوژی باعث بهبود طول عمر و ظرفیت باتری سیستم ذخیره‌‌‌سازی شده است. اما هزینه بالای آن مانع نصب گسترده آن میشود. تحلیلگران این بازار معتقدند قیمت باتری‌‌‌ها باید کاهش یابد تا ذخیره انرژی خورشیدی مقرون‌به‌صرفه‌‌‌تر شود.
انحصار انرژیهای پاک
سهم بازار انرژی فعلی در دنیا، تحت سلطه منابع انرژی تجدیدناپذیر است. مطمئنا این موضوع هم به‌عنوان مانع دیگر عمل می‌کند. در این میان انرژی خورشیدی، باد و سایر منابع تجدیدپذیر انرژی باید با صنعت سوخت فسیلی به‌خوبی رقابت کنند. حتی با وجود اینکه دولت‌‌‌ها برای انرژی خورشیدی تخفیف و سایر حمایت‌‌‌ها را ارائه می‌کنند، صنعت سوخت‌‌‌های فسیلی از حمایت گسترده دولت‌‌‌ها برخوردارند. صنعت سوخت فسیلی با تضعیف تغییرات آب‌وهوایی مانع پذیرش انرژی پاک میشود. این در حالی است که منابع انرژی تجدیدپذیر بهترین راه برای مقابله با تغییرات آب‌وهوایی هستند. سوخت‌‌‌های فسیلی از دیرباز بخشی از زندگی بشر بوده‌اند و متعاقبا ریشه در اقتصاد کشورها دارند.
آگاهی و عدم‌آگاهی
آگاهی و عدم‌آگاهی از فناوری انرژیهای تجدیدپذیر باعث میشود افراد تمایلی به استفاده از آن نداشته باشند. کارخانه‌‌‌های سوخت فسیلی معمولا در مناطق پرجمعیت هستند. این منبع، برای مردم محلی اشتغال ایجاد می‌کند، زیرا برای اداره به افراد زیادی نیاز دارد. مالیات هنگفت از نیروگاه‌‌‌های سوخت فسیلی صرف حمایت از جامعه محلی میشود. در این بین، استرالیا به دلیل اینکه بزرگ‌ترین صادرکننده زغال‌سنگ در جهان است، مانع اقدامات جهانی آب‌وهوایی میشود. اما از زمان توافق پاریس در سال ۲۰۱۵، بسیاری از کشورها از سرمایه‌گذاری انرژیهای تجدیدپذیر حمایت کرده‌‌‌اند. بنابراین سرمایه‌گذاری در بخش تجدیدپذیرها، اکنون در صدر سرمایه‌گذاری آنها قرار گرفته است.
نبود سیاست، یارانه و...
آسیب‌‌‌شناسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که فقدان سیاست‌‌‌ها، یارانه‌‌‌ها، مشوق‌‌‌ها و مقرراتی که به نفع فناوری‌‌‌های تجدیدپذیر باشد، مانع پذیرش گسترده آنها میشود. برای جذب سرمایه‌گذاران، بازار انرژیهای تجدیدپذیر نیازمند سیاست‌‌‌ها و رویه‌‌‌های قانونی شفاف است؛ امری که سیاستگذاران ایرانی نیز باید به آن توجه کنند. به عبارت دیگر، دولت‌‌‌ها باید سیاست‌‌‌های حمایتی را برای تقویت بازار انرژیهای تجدیدپذیر معرفی و اجرا کنند. از سوی دیگر لابی شرکتی، فشار سیاسی و وابستگی ذاتی به سوخت‌‌‌های فسیلی به‌عنوان چالش‌‌‌هایی برای تغییر صنعت انرژیهای تجدیدپذیر از صنعت قدیمی سوخت‌‌‌های فسیلی باقی مانده است.
با این حال خطرات تغییرات آب‌وهوایی تا حد زیادی زندگی انسان‌‌‌ها را تحت‌تاثیر قرار داده است. مهم‌تر از همه این است که باید بپذیریم در عصر حاضر، استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر تنها راه نجات است. با مشوق‌‌‌ها و یارانه‌‌‌های مختلف دولتی، هزینه انرژیهای تجدیدپذیر به طور چشمگیری کاهش یافته است. اکنون تفاوت چندانی بین انرژیهای تجدیدپذیر و قیمت سوخت‌‌‌های فسیلی در هر کیلووات ساعت وجود ندارد. در پایان باید به این موضوع اشاره کنم که افزایش قیمت برق، کاهش قیمت برق خورشیدی و افزایش تعرفه خوراک باعث شده است تا حتی بسیاری از استرالیایی‌‌‌ها به انرژی خورشیدی روی بیاورند. استرالیا بیش از ۳/ ۲میلیون تاسیسات خورشیدی روی پشت‌بام‌‌‌ها دارد. بنابراین اکثر استرالیایی‌‌‌ها از مزایای انرژی خورشیدی بهره‌‌‌مند شدهاند.
