دیدگاه مثبت آژانس درباره آینده
آژانس بین‌المللی انرژی یکی از نهادهای بین‌المللی است که به‌طور مرتب گزارش‌هایی از وضعیت بازار انرژی جهان منتشر می‌کند. این نهاد در گزارش جدید خود به افزایش احتمالی قیمت نفت در سال جدید میلادی اشاره و کاهش عرضه نفت روسیه به علت تحریمها را دلیل رشد قیمت‌ها عنوان کرده است. البته از دید این سازمان، مصرف جهانی نفت در سال آینده بیش از انتظارات کنونی رشد خواهد کرد که این عامل هم در بالا رفتن قیمت‌ها تاثیر دارد. آژانس بین‌المللی انرژی معتقد است، در پایان سه‌ماه نخست سال آینده میلادی، عرضه نفت روسیه ۱۴درصد کاهش خواهد یافت. اگر این پیش‌بینی تحقق یابد، قیمت‌ها در مسیر رشد حرکت خواهد کرد.
در بخشی از گزارش آژانس آمده است: «کاهش قیمت نفت برای مصرف‌کنندگان این ماده خام که عموما با نرخ‌های بالای تورم مواجه هستند، اتفاق خوبی است اما هنوز مشخص نیست که تاثیر کامل تحریمها علیه بخش انرژی روسیه چیست. همزمان با عبور از زمستان و رشد مصرف انرژی، بعید نیست شاهد رشد چشمگیر قیمت‌ها باشیم.» آژانس بین‌المللی انرژی که مشاور اقتصادهای بزرگ است پیش‌بینی خود از تقاضای جهانی برای نفت را در سال جدید میلادی ۳۰۰هزار بشکه بالا برده است. رشد چشمگیر مصرف در هند و افزایش مصرف در چین دو عامل این تغییر در پیش‌بینی هستند. از دید این سازمان، در سال آینده مصرف جهانی نفت با ۷/ ۱میلیون بشکه افزایش نسبت به امسال به ۶/ ۱۰۱میلیون بشکه خواهد رسید. از اوپک‌پلاس خواسته شده بود که تصمیم قبلی خود یعنی کاستن ۲میلیون بشکه‌ای از عرضه را معکوس کند؛ زیرا طی سال آینده مصرف نفت رشد سریعی خواهد داشت.
آژانس اذعان کرده که صادرات نفت روسیه پیوسته در حال افزایش است. در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی آمده است، ماه گذشته صادرات نفت روسیه به ۱/ ۸میلیون بشکه در روز یعنی بالاترین میزان در هفت‌ماه اخیر رسید. البته به دلیل کاهش قیمت‌ها درآمد حاصل از صادرات کمتر بوده است. در ماه گذشته میزان کاهش تولید نفت اوپک‌پلاس تنها ۵۰۰هزار بشکه یعنی یک‌چهارم رقمی بود که بر سر آن توافق شده بود. علت این است که برخی اعضا از پیش از عرضه نفت خود کاسته بودند. اعضای اوپک‌پلاس برای بررسی وضعیت بازار نفت و تصمیم‌گیری درباره تولید به‌طور مرتب نشست‌هایی برگزار می‌کنند. قیمت‌های کنونی نفت مورد رضایت اعضای این ائتلاف نیست؛ اما انتظار می‌رود که در ماههای آینده قیمت‌ها بالا برود. آژانس بین‌المللی انرژی معتقد است بر مصرف افزوده خواهد شد و قیمت‌ها بالا خواهند رفت.
پیش‌بینی آژانس این است که از ماه جاری تولید نفت روسیه شروع به کاهش خواهد کرد؛ زیرا تحریم‌‌‌های اتحادیه اروپا علیه مسکو روسیه را مجبور می‌کند که ۴۰۰هزار بشکه از تولید خود بکاهد. در حال حاضر روسیه روزانه ۲/ ۱۱میلیون بشکه نفت تولید می‌کند. ولادیمیر پوتین اخیرا گفته است که ترجیح می‌دهد به جای فروش نفت با سقف قیمت تعیین‌شده از سوی گروه۷، میزان کمتری نفت تولید کند. نکته دیگر این است که مصرف بالای بنزین در اقتصادهای نوظهور سبب رشد مصرف جهانی در سال جدید خواهد شد. در ماههای اخیر هند در حوزه رشد مصرف پیشتاز بوده است؛ اما در سال آینده چین جای هند را خواهد گرفت؛ زیرا محدودیت‌هایی که برای مهار کرونا در این کشور اعمال شده لغو می‌شود و فعالیت اقتصادی به‌تدریج به حالت عادی باز خواهد گشت.
به باور کارشناسان آژانس بین‌المللی انرژی، در سال جدید بازگشایی اقتصاد چین ادامه پیدا خواهد کرد و نرخ رشد اقتصاد این کشور بالاتر از سال‌جاری خواهد بود. درباره رقم نرخ رشد اقتصاد چین اتفاق نظر وجود ندارد. در دوهفته اخیر برخی محدودیت‌ها که برای مهار کرونا اعمال شده بود، لغو شده و تعداد مبتلایان به کرونا و مرگ‌ومیر‌ها در حال افزایش است. افق اقتصاد چین مشخص نیست؛ زیرا ممکن است ابتلاها به کرونا لطمات بزرگی به اقتصاد وارد کند. همچنین وضعیت بخش ساخت‌وساز چین نگران‌کننده است. البته دولت برنامه‌هایی برای حمایت از این بخش تدوین کرده است.
در چند هفته اخیر، پیش‌بینی ضعف در اقتصاد جهان و میزان کافی عرضه سبب افت حدود ۱۵دلاری قیمت نفت شده است. نکته جالب توجه این است که کاهش قیمت‌ها به‌رغم افت تولید نفت اوپک‌پلاس، تحریم اتحادیه اروپا علیه نفت روسیه و کاهش محدودیت‌های کرونایی در چین رخ داده است. همچنین در این مدت شاخص دلار کاهش یافته و قاعدتا انتظار می‌رفت که بازار رونق پیدا کند. افت قیمت نفت روسیه اخیرا بیشتر بوده است. اوایل ماه جاری قیمت نفت اورال روسیه در شمال غرب اروپا حدود ۳۰دلار کاهش یافت و به ۴۳دلار در هر بشکه رسید. این رقم بسیار پایین‌تر از رقم ۶۰دلار یعنی سقف قیمت مورد توافق گروه۷، استرالیا و اتحادیه اروپا برای نفت روسیه است.
کشورهایی که در خرید نفت روسیه این سقف قیمت را رعایت می‌کنند، می‌توانند از خدمات دریایی اتحادیه اروپا استفاده کنند. البته روسیه اعلام کرده است که ترجیح می‌دهد نفت کمتری تولید کند تا آنکه نفت خود را به کشورهای رعایت‌کننده سقف قیمت‌ها بفروشد. در سال‌جاری تقاضای جهانی برای نفت ۳/ ۲میلیون بشکه رشد می‌کند. در سال آینده میلادی نرخ رشد اقتصادهای بزرگ بالاتر از سال‌جاری خواهد بود و این امر قاعدتا سبب افزایش تقاضا برای انرژی می‌شود. وضعیت کلی اقتصاد جهان در سال آینده تا اندازه زیادی به سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی بزرگ وابسته است. اگر این نهادها بالا بردن نرخ‌های بهره را ادامه دهند، افت فعالیت‌های اقتصادی شدید خواهد بود و شاهد رشد تقاضا برای نفت به اندازه‌ای که اکنون پیش‌بینی شده نخواهیم بود.
