چشم دولتها به قیمت نفت
قیمت نفت در نیمه نخست سالجاری میلادی رشدی چشمگیر داشت؛ زیرا تحولات ژئوپلیتیک بهویژه جنگ روسیه علیه اوکراین و تحریمهایی که غرب علیه مسکو اعمال کرده است سبب شد، نگرانیهایی درباره بروز اختلالهای پایدار در عرضه نفت به وجود آید. همچنین در آن دوره تصور میشد که در نیمه دوم سالجاری نرخ رشد اقتصادهای بزرگ مصرفکننده نفت بالا باشد؛ اما در چند هفته اخیر، تحولات در چین و سیاستهایی که بانکهای مرکزی بزرگ برای مهار تورم اتخاذ کردهاند، سبب شده است تا درباره افق اقتصاد جهان و مصرف انرژی نگرانیهایی پدید آید.
در ابتدای هفته جاری پس از اعلام وضعیت فعالیتها در بخش تولید کارخانهای چین و چند اقتصاد بزرگ دیگر، قیمت نفت بیش از ۴درصد کاهش یافت و قیمت نفت برنت به مرز ۱۰۰دلار رسید. همچنین قیمت نفت آمریکا در محدوده ۹۰دلار نوسان میکرد. گزارشهای یادشده نشان داد که بخش تولید کارخانهای در اروپا، آمریکا و چین در ماه گذشته میلادی وضعیت مطلوبی نداشتهاند؛ این یعنی مصرف انرژی با سرعتی که قبلا تصور میشد افزایش نخواهد یافت. همچنین در نظرسنجیهای مختلف، ریسک بروز رکود در اقتصادهای بزرگ طی ماههای آینده افزایش یافته است.
در چین سیاست تحمل صفر در قبال همهگیری کرونا ادامه پیدا کرده و تحلیلگران معتقدند، سیاستهایی که دولت برای حمایت از اقتصاد اتخاذ خواهد کرد، نمیتواند رشد اقتصاد این کشور را خیلی بالا ببرد. نرخ هدف دولت چین برای رشد اقتصاد ۵/ ۵درصد است؛ در حالی که نهادهای تحلیلگر معتقدند، امسال اقتصاد این کشور رشد کمتر از ۴درصد خواهد داشت؛ زیرا دولت حاضر نیست سیاست سختگیرانه علیه کرونا را کنار گذارد. ماه پیش برای دومین ماه پیدرپی قیمت نفت برنت و نفت آمریکا کاهش یافت. عامل این کاهش، نگرانی درباره ضعف تقاضاست. تحلیلگران میگویند، رشد نرخ تورم در اقتصادهای بزرگ و واکنش بانکهای مرکزی به این عامل، ریسک رکود را بالا برده است و طبیعی است که اگر رکود رخ دهد، مصرف تمامی مواد خام، از جمله نفت کاهش خواهد یافت. بانکهای مرکزی در ماههای اخیر بارها نرخهای بهره را بالا بردهاند و این اقدام باز هم انجام خواهد شد.
در واقع ترکیبی از اقدامات بانکهای مرکزی برای مهار تورم و سیاست دولت چین برای مهار موج جدید کرونا بر بازار مواد خام از جمله نفت فشار وارد کرده است. در نظرسنجی خبرگزاری رویترز، تحلیلگران پیشبینی خود از متوسط قیمت هر بشکه نفت برنت در سالجاری را به ۳/ ۱۰۵دلار پایین آوردهاند. آنها همچنین معتقدند متوسط قیمت نفت آمریکا امسال ۱۰۱دلار خواهد بود. بعید نیست که در ماههای آینده، نوسان قیمتها در بازار نفت و گاز زیاد باشد؛ زیرا تحولات در این بازار از دادهها از اقتصاد و سیاستهای بانکهای مرکزی تاثیر میپذیرد. همچنین باید دید موضع اوپکپلاس در قبال تحولات اخیر در بازار چه خواهد بود. هر نشانهای از ضعف در اقتصاد چین به معنای کاهش قیمت نفت است. پایین باقی ماندن قیمت نفت عامل مثبتی است؛ زیرا از فشارهای
تورمی میکاهد.