انتظار صعود خزنده
متغیرهای بخش جهانی:
تداوم جنگ اوکراین و روسیه: این امر باعث افزایش قیمتهای جهانی و سقفهای قیمتی جدید در نفت، گاز، سایر فرآوردههای نفتی، مواد غذایی و سایر کامودیتیها شده است.
تداوم تورم جهانی: این امر، به دنبال سیاستهای انبساطی قدرتهای اقتصادی، باعث تشدید قیمتهای جهانی کامودیتیها و تشدید بحران انرژی و مواد غذایی شده است. باوجود تلاش اقتصادهای بزرگ برای کنترل تورم از طریق افزایش نرخ بهره و سایر سیاستهای مالی، باز هم در مجموع، شرایط مطلوبی برای صنایع بورسی ما که عمدتا کامودیتیمحور هستند، فراهم است؛ بهویژه صنایعی که از گاز بهرهمند هستند (با توجه به تعیین سقف قیمتی گاز برای آنها).
متغیرهای بخش داخلی:
تورم ساختاری؛
کسری بودجه دولت؛
حرکت دولت در جهت آزادسازی قیمتها؛
روند حرکتی نرخ ارز؛
نزدیکی به مجامع شرکتها و استراتژی تقسیم سود آنها؛
عقب بودن بازار سرمایه از سایر بازارهای موازی و...
میانگین این متغیرها از تاثیر رشد بر صنایع و شرکت حکایت دارد. ضمن اینکه در این راستا، برخی صنایع نیز دچار افزایش قیمت مواد اولیه وارداتی، افزایش هزینههای بهای تمامشده، رشد قیمت محصولات برخی شرکتها و... شدند. شرایطی مانند مجوز نرخ فروش یا قیمتگذاری دستوری، صنایع مربوطه را وارد شرایط رقابتی خواهد کرد؛ اما در این راستا ابهاماتی گریبانگیر بازار است که مهمترین و موثرترین آن، بحث برجام و توافقات محسوب میشود.
به دنبال کند شدن روند توافق وین و صدور قطعنامه علیه ایران در نشست شورای حکام آژانس انرژی اتمی، شرایط اقتصاد کشور به سمت رکود و تورم بیشتر جلو میرود و رکوردشکنیهای پیدرپی قیمت دلار آزاد، از تشدید انتظارات تورمی حکایت دارد. همچنین ابهام حذف ارز ۴۲۰۰تومانی که تقریبا به سمت هموار شدن حرکت کرد، اما اثرات آن افزایش قیمت مواد اولیه و رشد بهای تمامشده است، باعث کاهش حاشیه سود ناخالص صنایع مربوطه میشود؛ مگر اینکه شرکتها بتوانند با افزایش قیمت محصولات، درآمد خود را در همان حد رشد دهند و حداقل حاشیه سودهای قبلی خود را حفط کنند. ضمن اینکه رشد قیمت محصولات، باعث کاهش فروش میشود و نیاز شرکت به سرمایه در گردش بیشتر را فراهم میکند و به دنبال آن، موجب ایجاد مشکلات مالی در برخی شرکتها میشود.
این امر، آنها را به سمت تامین منابع مالی از طریق وام و تسهیلات هدایت میکند و با افزایش هزینههای مالی، حاشیه سود عملیاتی نیز در خطر کاهش قرار میگیرد. همچنین افزایش دوره وصول مطالبات و افزایش ریسک نکول یا دریافت مطالبات محتمل خواهد شد و این مساله بر سود خالص شرکتها صدمه میزند. به همین دلیل، ممکن است در این شرایط، برخی شرکتها دوام نیاورند و شرکتهای قدرتمند با تولیدات باکیفیتتر و قیمتهای بالاتر، جای آنها را میگیرند و شرکتهای ضعیف، کمکم حذف یا کمرنگ خواهند شد که باوجود این مشکلات، مزیت آن، رقابت اصولی و حفظ شرکتهای قویتر، مدرنتر و باکیفیتتر نیز است. همچنین مسائلی مانند اتلاف، توزیع رانت، قاچاق، ایجاد خلل در صادرات و... را کمرنگتر میکند.
با توجه به اینکه هر سال این موقع، موضوع نزدیکی به مجامع شرکتها و استراتژی تقسیم سود آنها برای افرادی که از DPS صنایعDPS محور سود میکنند پررنگ میشود، بنابراین بررسی گزارشهای سال مالی شرکتها بسیار مهم است. در این راستا در سال مالی شرکتهای بابنیاد و پرپتانسیل، همانطور که انتظار میرفت، شاهد EPSهای رشدی خوبی بودیم که بسیاری از آنها هر سال درصد خوبی از آن را بین سهامداران تقسیم میکنند. برخی صنایع هم با مشکلاتی که به آنها اشاره شد، متاسفانه گزارشهای خوبی ارائه نکردند و شاهد کاهش سود آنها بودیم. برخی نیز گزارشهای مورد انتظار سهامداران را فراهم نکرند. برخی هم هنوز گزارشهای مبهم حسابرسینشده آنها غیرقابل اتکاست. از این رو انتخاب نمادهای خوب، شرکت در مجامع آنها و بهرهمندی از سود نقدی مطلوب به دانش تحلیلی و شناخت کافی از شرکتها نیاز دارد. در جمعبندی شرایط بازارسرمایه لازم است اشاره شود که اصلاح شاخص و نمادها در گذر زمان، طبیعت بازار است؛ اما با توجه به بهبود ارزش و حجم معاملات، باز هم بازار، نیازمند ورود نقدینگیهای پرقدرت برای حرکت بسیار مطلوب است. پس انتظار صعود خزنده برای بازار معقولتر خواهد بود.
در تابستان پیشرو دو سناریو مطرح است:
عدمتوافق: در این صورت، رشد بیشتر تورم و به دنبال آن، رشد قیمت ارز، رشد قیمت سکه و طلا و در مرحله بعد، رشد مسکن و در انتها رشد بازارسرمایه را شاهد خواهیم بود. با این شرایط، رشد بازارسرمایه از جنس «رشد تورمی» خواهد بود.
انجام توافق: در این صورت، بیشترین فایده نصیب بازارسرمایه خواهد شد؛ بهویژه در نمادهای صادراتی و متکی بر پتانسیلهای کشور، مانند حوزه انرژیبیسها، فلزات معدنیها و... .
در مرحله بعد، نمادهای ریالی با رشد صادرات، کاهش هزینههای مرتبط با تحریم، هزینههای جابهجایی پول و... باتوجه به واقعیت نرخ ارز، شرایط برای رشد باکیفیت بازار فراهم خواهد بود.