راهحل استارتآپی برای مدیریت آلودگی
با گسترش شرکتهای نوپا (استارتآپها) و اکوسیستمهای استارتآپی در سالهای اخیر، علاوه بر توجه به حوزههایی که بازگشت سریع اقتصادی داشتهاند و با مدلهای کسبوکار جدید توانستهاند خدمات و ارزشهای جدیدی را با بهرهوری بالاتر و با قیمت پایینتر به مشتریان عرضه کنند، روند روبهرشد استارتآپهایی دیده میشود که با تمرکز بر حل مسائل و چالشهلای کلیدی زندگی امروزی، علاوهبر ارائه راهحلهای خلاقانه مبتنی بر مدلهای کسبوکار جدید، به حل این مسائل و چالشها کمک زیادی کردهاند.
راه مدیریت آلودگی هوا
استارتآپها از سه مجرای «کاهش تولید و انتشار آلودگی هوا»، «پالایش آلودگی هوا» و «پایش آلودگی هوا» میتوانند به مدیریت آلودگی هوا کمک کنند. استارتآپها در بخش کاهش و انتشار آلودگی هوا با شیوههایی همچون تغییرات ساختاری در صنایع و پیشرفت فناوری از طریق تبدیل نیروگاههای فسیلی به نیروگاههای انرژی پاک و تولید خودروهای الکتریکی و هیبریدی، وارد عمل میشوند. همچنین شرکتها با ورود به زنجیره دانشبنیانها به صنعت، با شیوه ساخت کاتالیستها، پالایشگرهای بایو و نانو موثر عمل خواهند کرد. فرهنگسازی و اصلاح سبک زندگی از طریق کاهش استفاده از خودروهای تکسرنشین و تسهیل استفاده از وسایل نقلیه پاک (الکتریکی) از دیگر اقدامات به شمار میرود. در بخش پالایش آلودگی هوا نیز امکان پایش در لحظه کیفیت هوا برای چنین شرکتهایی فراهم است؛ به این طریق که با پایشگر ثابت و همراه اندازهگیری کیفیت هوا به این کار ممارست میکنند.
پایش آلودگی هوا نیز با ایجاد نقاط پاک شهری، بالا بردن مصرفپذیری تجهیزات تصفیه فردی (ماسک)، بهبود شرایط تنفسی در محیطهای بسته و جذب آلایندهها و تبدیل به مواد پاک برای استارتآپها امکانپذیر است. در این میان، استارتآپها برای چالش آلودگی هوا و مخاطرات زیستمحیطی راهکارهای دیگری نیز دارند. درخصوص اختلال در زندگی روزمره شهری در روزهای آلوده سال، «ایجاد و توسعه نقاط پاک در سطح شهرها»، «بالابردن مصرفپذیری تجهیزات تصفیه فردی (ماسک)»، «اشتراکگذاری صندلیهای خالی خودروهای تکسرنشین با افراد هممسیر»، «تسهیل در استفاده از وسایل نقلیه پاک» و «استفاده از سنسورهای ثابت و همراه و پلتفرم آنلاین برای اندازهگیری و تحلیل میزان آلودگی هوا» از جمله راهکارهای ممکن هستند.
اما درخصوص افزایش انتشار آلایندهها و گردوغبار در نتیجه فعالیتهای زراعی، مدیریت پسماند و خشکی زمین نیز راهکارهایی از سوی استارتآپها وجود دارد. آنها میتوانند با استفاده از جذب آلایندههای ناشی از فعالیتهای زراعی و دامپروری و تبدیل به مواد پاک و همچنین، فرونشاندن گردوغبار با اسپری مداوم قطرات کوچک آب و مدیریت دفع پسماند با استفاده از بایوگاز و سیستم هضم بیهوازی، پالایش هوا را در دستورکار قرار دهند. در ادامه این نوشتار، به نمونههایی از استارتآپهای موفق دنیا که در زمینه کاهش آلودگی هوا ایجاد شدهاند، اشاره میکنم.
استارتآپهای حوزه پایش
Pigeon Air patrol: این استارتآپ در انگلستان به طراحی پایشگر همراه، بهمنظور اندازهگیری کیفیت هوای شهرها پرداخته است. این حسگرهای پوشیدنی با نصب روی کیف یا قرارگرفتن در جیب افراد به جمعآوری اطلاعات کنترل کیفیت هوا میپردازند و دادهها را بهصورت آنلاین به سرور مرکزی مخابره میکنند. این شرکت در سال ۲۰۱۵ از ۱۰کبوتر آموزشدیده بهجای افراد استفاده کرد. سنسورها در کولهپشتیهای کوچک بر پشت کبوترها، متصل میشود و با بهپروازدرآمدن آنها، اطلاعات کنترل کیفیت هوا بهصورت توییت به سرور مرکزی ارسال میشود و عموم مردم نیز با حساب توییتری خود میتوانند اطلاعات آنلاین درباره وضعیت آلودگی هوا را دریافت کنند.
Atmotube: محصول این شرکت، پایشگر فردی همراه بهمنظور ارزیابی کیفیت هوای محیطهای بسته و باز است. سنسورهای دستگاه، بهطور مداوم به بررسی کیفیت هوای محیطهای داخل و خارج میپردازند و آلودگی هوا را اعم از ترکیبات ارگانیک فرار و گازهای مضر مانند مونوکسیدکربن اندازهگیری میکنند. دستگاه دارای نرمافزار قابل نصب روی تلفن همراه است و اطلاعات را بهطور همزمان ارسال میکند. ازطریق پلتفرم آنلاین این دستگاه، دسترسی به تاریخچه اطلاعات از روزهای پیشین امکانپذیر است. این دستگاه کوچک، قابل حمل در جیب افراد و دارای آویز قابل نصب روی کیف است.
استارتآپهای حوزه پالایش
Airlabs: این شرکت به توسعه و اجرای نقاط پاک در سطح شهرها مانند ایستگاه اتوبوس، بیلبوردها و مبلمان شهری میپردازد. فناوری ساختهشده در این شرکت، سیستم مهندسی مجدد نانوکربنهاست که برای جذب و حذف ۹۵درصدی اکسیدنیتروژن درکنار سایر آلایندهها به کار میرود. مبلمان و نیمکت خیابانی دارای دستگاه تصفیه هوا و دستگاههای تصفیه هوا در داخل بیلبوردهای شهری، ازجمله محصولات این استارتآپ است.
Green city solution: محصول این شرکت، بایوفیلتر سبزی است که روی نیمکت و مبلمان شهری نصب میشود و به تصفیه هوای اطراف آن میپردازد. این محصول هوشمند بهشکل یک دیوار پوشیده از گیاه (خزه) و متصل به یک نیمکت است که با استفاده از اینترنتاشیا، ذرات معلق در هوا را به سطح برگها میرساند، سپس آنها را بهطور دائم به زیستتوده تبدیل میکند. این محصول از قابلیت تصفیهکنندگی خزه که معادل اثر ۲۷۵درخت شهری است، بهره میبرد و به ایجاد نقاط پاک در شهر کمک میکند.
استارتآپهای حوزه فرهنگسازی و اصلاح سبک زندگی
BlaBlaCar: ماموریت این شرکت، کاهش استفاده از خودروهای تکسرنشین است. پلتفرم آنلاین این شرکت امکان اشتراکگذاری (کارپولینگ) صندلیهای خالی خودروهای تکسرنشین را با مسافران هممسیر در سطح شهر فراهم میآورد. این روش، به کاهش مصرف سوخت و کاهش ترافیک و آلودگی هوا بهعلت کاهش رفتوآمد خودروهای تکسرنشین منجر میشود. در این سیستم، زمان و هزینه سفر مسافران کاهش مییابد و راننده نیز هزینه مصرف سوخت خود را با افراد هممسیر به اشتراک میگذارد. این شرکت دارای ۶۰میلیون عضو در ۲۲کشور و بیش از ۶ میلیون مسافر در ماه است.
ofo: این شرکت به کاهش استفاده از خودروهای تکسرنشین از طریق اشتراکگذاری دوچرخه بدون ایستگاه در بیش از ۲۵۰شهر مختلف جهان پرداخته است. پلتفرم طراحیشده این شرکت استارتآپی قابلیت دانلود رایگان و نصب روی تلفن همراه را دارد که برای استفاده، کاربران میتوانند با اسکن کد روی دوچرخه انتخابی، با دریافت رمز عبور و پرداخت هزینه، قفل دوچرخه را بگشایند و پس از استفاده و رسیدن به مقصد، در هر زمان و هر مکان، آن را برای دسترسی کاربر بعدی (بدون نیاز به محل مشخص) پارک و قفل کنند. اجرای این برنامه، علاوهبر اثرات اقتصادی و زیستمحیطی، ارزش افزوده فرهنگی نیز بهدنبال خواهد داشت.