شوک انتخاباتی به دموکراتها؟
مارک زندی، اقتصاددان ارشد موسسه رتبه‌سنجی مودیز می‌گوید: «گزارش نرخ تورم یک گزارش نگران‌کننده بود اما به عقیده من از این پس نرخ تورم کاهش خواهد یافت، یعنی اقتصاد در نزدیکی از سر گذراندن بدترین وضعیت است.» رشد قیمت کالاها سبب شده تردیدهایی درباره حرکت بی‌نقص اقتصاد به سوی رونق پس از غلبه بر همه‌گیری پدید آید. واقعیت این است که وضعیت شاخص‌‌های اقتصادی خوب است و ماه گذشته نرخ بیکاری به ۹/ ۳ درصد کاهش یافت و این یعنی بازار کار در آستانه اشتغال کامل قرار دارد البته درباره آینده ابهام‌های عمیقی وجود دارد.
روز چهارشنبه پس از انتشار گزارش نرخ تورم، کاخ سفید فورا اعلام کرد، رشد قیمت برخی کالاها در ماه دسامبر کمتر از دو ماه قبل از آن بوده و این یعنی روند کاهش نرخ تورم در حال شروع شدن است. برایان دیز، رئیس شورای اقتصادی کاخ سفید در جمع خبرنگاران گفت: «در چند حوزه، شاهد کند شدن رشد قیمتها هستیم و این یک تحول امیدوارکننده است.» ماه قبل قیمت بنزین کاهش یافت و رشد قیمت مواد غذایی کمتر بود. بایدن در یک بیانیه با اشاره به این آمارها اعلام کرد اعداد و ارقام نشان می‌دهد دولت در مسیر درست در حال حرکت است و نرخ تورم کاهش خواهد یافت. جیسون فرمن، رئیس شورای مشاوران اقتصادی در دولت اوباما گفته است: «از لحاظ سیاسی این واقعیت که قیمت بنزین در حال کاهش است، خبری بسیار خوب است. از لحاظ اقتصادی، اکثر کارشناسان هنگامی که قصد دارند بفهمند در آینده چه رخ خواهد داد، به تغییرات قیمت بنزین توجه می‌کنند.»
با آنکه اقتصاددان‌ها عموما معتقدند امسال نرخ تورم به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش خواهد یافت. اما مصرف‌کنندگان برای ماه‌های متوالی اثرات نرخ بالای تورم را احساس خواهند کرد و این یعنی دموکراتها در انتخابات ماه نوامبر برای جلب رای رای‌دهندگان با مشکل مواجه خواهند شد. احتمال آنکه اکثریت شکننده کنونی دموکراتها در کنگره از دست برود کاملا وجود دارد. زندی می‌گوید: «قطعا تا ماه نوامبر نرخ تورم بالا باقی خواهد ماند اگرچه در آن زمان نسبت به حال، نرخ تورم بسیار پایین‌‌تر است.» به عقیده او در زمان برگزاری انتخابات میان‌دوره‌‌ای کنگره، نرخ تورم نصف رقم کنونی خواهد بود. دموکراتها و کاخ سفید استدلال کرده‌اند که تصویب لایحه مبارزه با تغییرات آب و هوایی و خدمات اجتماعی، از طریق کاستن از هزینه خانوارها، رشد هزینه‌ها را جبران خواهد کرد.
روز چهارشنبه یکی از جمهوری‌خواهان در یک توییت نوشت: «لایحه توسعه و نوسازی اقتصاد با کاستن از هزینه انرژی، مسکن و خدمات درمانی، از فشارهای تورمی می‌کاهد. جمهوری‌خواهان مشغول بحث بر سر تورم هستند. دموکرات‌های مجلس نمایندگان سعی می‌کنند زمینه را برای کاستن از تورم فراهم کنند.» اما بررسی بسته یاد شده متوقف شده زیرا سناتور منچین، ماه قبل به حمایت خود از نسخه تصویب شده آن در مجلس نمایندگان خاتمه داد. علت این اقدام او نگرانی درباره تورم بود. گزارش روز چهارشنبه با آنکه محتوای دور از انتظار نداشت، بر شدت نگرانی‌ها می‌افزاید. اتاق بازرگانی آمریکا که یک گروه لابی طرفدار سیاست‌های تجاری است از گزارش نرخ تورم برای استدلال علیه برنامه پیشنهاد شده از سوی بایدن استفاده کرده است. رئیس این نهاد گفت: «اعداد و ارقام گزارش یاد شده به ما یادآوری می‌کند که ما به سیاستگذارانی نیاز داریم که بر مبارزه با تورم تمرکز کنند و این یعنی اجتناب از سیاست‌هایی نظیر برنامه نوسازی که بایدن پیشنهاد داده و به رشد بیش از پیش قیمتها منجر می‌شود. در عوض سیاستگذاران باید سیاست‌هایی را دنبال کنند که از فشارهای تورمی می‌کاهد. برای مثال باید اقداماتی انجام شود که کمبود نیروی کار را رفع کند، به توسعه تجارت منجر شود و از تعرفه‌ها بکاهد.»
پس از انتشار گزارش نرخ تورم، یک خبر منفی دیگر برای بایدن منتشر شد: نظرسنجی انجام شده، نشان داد، محبوبیت او به رقم پایین جدیدی رسیده است. در این نظرسنجی مشخص شد تنها یک‌سوم آمریکایی‌‌ها از اقدامات بایدن به عنوان رئیس‌جمهور راضی هستند و ۳۴ درصد، از اقدامات او در حوزه اقتصاد رضایت دارند. رئیس کمیته ملی جمهوری‌خواهان روز چهارشنبه در یک بیانیه اعلام کرد: «در دوره ریاست‌جمهوری بایدن هزینه همه‌چیز افزایش یافته، قفسه فروشگاه‌ها خالی است و کسب و کارهای کوچک برای استخدام نیروی کار و ادامه فعالیت با مشکل مواجه هستند.» کاخ سفید بر تلاش‌‌ها برای رفع اختلال در زنجیره‌های تامین در بنادر و وضعیت حمل و نقل تمرکز کرده، زیرا این دو عامل به رشد قیمتها کمک کرده است. همچنین ماه نوامبر دولت ۵۰میلیون بشکه از ذخایر نفتی را وارد بازار کرد تا از قیمت انرژی کاسته شود. دولت قصد دارد اقدامات بیشتری برای کاستن از فشارهای تورمی انجام دهد. اما برای اقداماتی که بایدن می‌تواند در جهت مبارزه با تورم انجام دهد، محدودیت‌هایی وجود دارد. بخش اصلی قدرت کنترل تورم در اختیار بانک مرکزی است. جروم پاول، رئیس این نهاد و فردی که بایدن او را برای یک دوره دیگر ریاست بر بانک مرکزی انتخاب کرده، سه‌شنبه هفته گذشته در جمع برخی از اعضای کنگره گفت: «اگر برای کنترل تورم لازم باشد، بانک مرکزی آماده بالا بردن نرخ‌‌های بهره است.» سلامت اقتصاد همچنین به وضعیت مهار کرونا وابسته است. شیوع فراگیر سویه اُمیکرون در آمریکا سبب نگرانی شده است. دولت بر تسریع واکسیناسیون مردم و افزایش دسترسی به تست تمرکز کرده تا امکان باز ماندن مدارس و ادامه فعالیت کسب و کارها فراهم شود. در حال حاضر دو‌سوم جمعیت حائز شرایط واکسن زدن در آمریکا به‌طور کامل واکسینه شده‌اند. زندی می‌گوید: «غیر از مهار همه‌گیری، اقدامات زیاد دیگری نمی‌توان برای کاستن از نرخ تورم انجام داد. همه راه‌ها به همه‌گیری و موج‌‌های آن منتهی می‌شود، بنابراین باید بر مهار سریع و موثر این بحران تمرکز کرد.»
