وظیفه ناتو چیست؟

یک نتیجه این استدلال ها آن است که آمریکا و اروپا نباید اقدامات تند در رابطه با اوکراین و دیگر کشورهایی که در منطقه خاکستری بین مرزهای شرقی ناتو و مرزهای غربی روسیه قرار دارند انجام دهند، قزاقستان مشکل روسیه است و آمریکا هیچ ابزاری برای اعمال قدرت بر آن ندارد. بر مبنای همین استدلال بود که وزارت خارجه آمریکا در نخستین واکنش به بحران در قزاقستان خواستار خویشتن‌‌‌داری مقامات این کشور و تظاهرات‌کنندگان شد.

شکی وجود ندارد که برای مسکو، بحرانی شدن وضعیت سیاسی یک کشور با حاکم مستبد در جوار مرزهای روسیه اتفاق خوشایندی نیست؛ اما غرب به شدت دچار اشتباه محاسباتی شده و ضروری است به فرصت‌هایی که از بحران قزاقستان برای پوتین به‌وجود می‌آید، توجه کند. استراتژی پوتین برای احیای هژمونی روسیه در درون مرزهای شوروی سابق یک استراتژی تدریجی و چابک بوده و بحران قزاقستان  فرصت‌های بزرگی در اختیار پوتین قرار می‌‌‌دهد.

قزاقستان در دوره حاکمیت نورسلطان نظربایف یک حکومت خودکامه بود و درباره مسائل امنیتی به روسیه اتکا داشت. قاسم توقایف یعنی کسی که آقای نظربایف برای جانشینی خود انتخاب کرد، از همان الگوی نظربایف پیروی کرده است و فورا پس از شروع ناآرامی‌‌‌ها در قزاقستان از سازمان پیمان امنیت جمعی درخواست کمک کرد تا در آرام کردن کشور به نیروهای امنیتی قزاقستان کمک کنند. اقدام روسیه با منشور این سازمان در تضاد قرار دارد؛ زیرا در آن منشور، نیروهای این سازمان صرفا برای دفاع از تهدیدهای خارجی باید وارد عمل می‌‌‌شوند. اکثر ۲۵۰۰ نیرویی که به قزاقستان اعزام شده‌‌‌اند روس هستند و آقای توقایف فرمان شلیک بدون اخطار به تظاهرات‌کنندگان را صادر کرده است.

دیگر عملیات‌‌‌های روسیه در مولداوی و ناگورنو قره‌‌‌باغ سبب می‌‌‌شود کشورها نتوانند از وابستگی خود به کرملین بکاهند، از سرمایه‌گذاری غرب در این جمهوری‌ها جلوگیری می‌شود و زمینه برای قرار گرفتن کشورهای یادشده در حوزه نفوذ روسیه فراهم می‌شود. بدون شک اگر لوکاشنکو، رئیس‌جمهوری بلاروس از روسیه کمک بخواهد مسکو وارد عمل خواهد شد. سال گذشته که نیروهای روسیه در مرز اوکراین استقرار یافتند، زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین بارها درباره یک کودتای احتمالی با طرح‌ریزی مسکو و الیگارش‌های هوادار روسیه هشدار داد، اما واکنش آمریکا به این هشدارها مناسب نبود. ناتو باید برای جمهوری‌‌‌های شوروی سابق که عضو این سازمان نیستند فورا یک استراتژی مناسب تدوین کند. اعضای ناتو نباید بگویند طبق مفاد این پیمان، ناتو تعهدی به دفاع از این جمهوری ها ندارد. اقدام قدرتمندانه ناتو سبب می‌‌‌شود اهداف توسعه‌طلبانه پوتین تحقق نیابد.