میزبانی یا نیتخوانی؟
تصور میشد پس از ابلاغ این آییننامه، مشکلات مربوط به مسوولیت پلتفرمها حل شود، اما این اتفاق نیفتاد و برخی قضات، بر اساس دانستههای خود، احکام ذکرشده را صادر کردند. متاسفانه، چنین رفتارهایی در دستگاههای مختلف اجرایی و نظارتی نیز کاملا مشهود است و کسبوکارهای آنلاین، روزانه در حال دست و پنجه نرم کردن با آن هستند. حال باید دید، برای حل این مشکل، چه راهحلی میتوان ارائه داد. آموزش مدلهای کسبوکارهای اینترنتی برای قضات، نمایندگان مجلس و مدیران دستگاههای اجرایی، میتواند راهحل بسیار موثری برای آگاهیبخشی و به تبع آن، جلوگیری از صدور احکام کیفری، پیشنهاد طرح و لوایح غیرموثر و حتی دستوپاگیر باشد. حال این سوال مطرح میشود که در موضوع سایت «دیوار» پلتفرم، مسوولیتی بر عهده نداشته یا قوانین و ضوابط مربوطه را رعایت کرده است؟
«دیوار»، نوعی پلتفرم میزبان است که نیازمندیهای مردم و کسبوکارها را منتشر میکند. مجوز این مجموعه، از سوی اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی صادر شده است و بر اساس ضوابط خاص رسته نیازمندیهای آنلاین، مورد نظارت قرار میگیرد و بازرسی میشود. پلتفرم نیازمندیها موظف است، محتوای ثبتشده کاربران را بررسی و در صورت رعایت قوانین محتوایی، آن را منتشر کند. این مدل بررسی موجب شده است روزانه، نزدیک به ۳۰۰هزار آگهی، صرفا در یک پلتفرم، اجازه انتشار پیدا نکند که به نظر نگارنده، این اقدام، موفقیت بزرگی محسوب میشود. همچنین پلتفرم در صورت دریافت حکم قاضی، باید نسبت به حذف آگهی اقدام کند که این مورد هم در تمامی پلتفرمهای رسمی صورت میپذیرد. بنابراین «دیوار» براساس مقررات موجود، اقدام به رعایت ضوابط قانونی کرده است و کشف حقیقت یا پشتپرده برخی آگهیها، صرفا از عهده نیتخوانان برمیآید و از توان پلتفرم خارج است. صدور چنین حکمی باعث نگرانیهای جدی در میان اکوسیستم کسبوکارهای آنلاین میشود؛ کسبوکارهایی که بیشتر جمعیت آن را جوانان دانشآموخته تشکیل میدهند.
رفتار چندگانه دستگاهها و نهادهای دولتی و قضایی در این سالها، بهشدت بر توسعه فعالیتهای استارتآپهای ایرانی تاثیر گذاشته است؛ یک روز آن را حلال تمام مشکلات میدانند و یک روز، مشارکتکننده در تخلفات؛ یک روز طرح حمایت از شرکتهای دانشبنیان را تصویب میکنند و یک روز، طرح صیانت را. این رفتارها مدیران کسبوکارها را روزانه راهی برزخی میکند که معلوم نیست تا چه زمانی باید در آن وضعیت بمانند. کسبوکارهای نوپا نیز که از دور شاهد این رفتارها هستند، عطای ادامه راه را به لقای آن میبخشند و سودای مهاجرت میکنند. آنها بارها از خود میپرسند، مدیر پلتفرمی که روزانه ۴۰۰هزار آگهی منتشر میکند و به میلیونها فرد و کسبوکار خدمت نوآورانه ارائه میدهد، چگونه باید بخشی از عمر خود را پشت میلههای زندان بگذراند؟!
جالب اینجاست که در همین زمان، کنار گوشمان امارات، فراخوان جذب و اعطای ویزای طلایی به ۱۰۰هزار برنامهنویس را منتشر کرده است. بنابراین باید یکبار برای همیشه، تکلیف خود را با کسبوکارهای نوآور روشن کنیم.