تحریک تورمی تقاضا
بانک مرکزی آمریکا معتقد است، در ماههای آینده همزمان با رفع عواملی نظیر اختلال در عرضه، نرخ تورم کاهش خواهد یافت، اما باید دید در حال حاضر، وضعیت نگرانکننده قیمت کالاهای مصرفی چه تغییری در مصرف ایجاد میکند. رفتار مصرفکنندگان در ماه جاری و ماه آینده نشان خواهد داد که در آینده جهت تغییر قیمتها به چه شکل خواهد بود. افزایش فشارهای تورمی سبب نگرانی سرمایهگذاران و اقتصاددانها شده است؛ زیرا اگر افزایش قیمتها ادامه یابد، بانک مرکزی مجبور میشود برنامههای حمایتی را سریعتر از انتظار محدود کند و در این حالت، ممکن است وضعیت اقتصاد نگرانکننده شود.
در حالی که عملکرد سهماهه سوم شرکتها در بورس آمریکا عموما فراتر از انتظار بوده، نظرسنجیها نشان میدهد، سرمایهگذاران درباره رشد مداوم نرخ تورم بسیار نگران هستند و تداوم این رشد، آنها را بیش از پیش تحت فشار قرار خواهد داد. تعدادی از مقامات بانکمرکزی تاکید کردهاند که نرخ تورم در ماههای آینده، کاهش خواهد یافت؛ بهویژه اگر زنجیره تامین به وضعیت مطلوب بازگردد. رئیس فدرالرزرو سانفرانسیسکو میگوید: «اقدامات زودهنگام برای مهار نرخ تورم، تبعات منفی زیادی برای اقتصاد خواهد داشت.»
سیاست پولی، ابزار موثری است که تاثیر آن با تاخیر نمایان میشود. بنابراین اگر همین امروز نرخهای بهره را بالا ببریم، این اقدام در رفع اختلالها در زنجیره تامین، افزایش تولید کالا یا جلوگیری از خرید کالا از سوی مصرفکنندگان، اثر محسوسی ندارد، اما ۱۲ تا ۱۸ماه بعد، شاهد افت شدید تقاضا و فعالیتهای اقتصادی خواهیم بود. بهرغم تمامی نگرانیهایی که وجود دارد، بسیاری از تحلیلگران بازار خردهفروشی معتقدند، امسال خریدهای شب سال نو، نسبت به سال گذشته، رشد قابل ملاحظهای خواهد داشت؛ زیرا نهتنها شاهد وجود تقاضای انباشته هستیم، بلکه میزان دارایی بسیاری از خانوادهها به اندازهای هست که اقدام به خرید کنند. تنها پرسش این است که با توجه به اختلال در عرضه، میزان پایین ذخیره کالا در انبارها و کمبود نیروی کار، خردهفروشیها تا چه حد میتوانند این تقاضای بالا را مدیریت کنند. پیشبینی شده است که سالجاری میزان تخفیف در قیمت کالاها ۵ تا ۱۰درصد کمتر از تخفیف سالهای قبل باشد؛ زیرا ذخیره انبارها بالا نیست و عرضه کالا به فروشگاهها با اختلالهایی مواجه است. از پیش، مردم خرید را شروع کردهاند؛ زیرا فکر میکنند، اگر حالا نخرند، ممکن است بعدا کالای مورد نظرشان در دسترس نباشد. یک واقعیت جالب این است که نگرانی درباره کمبود کالا سبب شده است تا مردم از اوایل ماه گذشته، خرید اقلام موردنیازشان را شروع کنند. گزارش وزارت بازرگانی آمریکا نشان میدهد که خردهفروشی ماه قبل، رشد ۷/ ۱درصدی داشته که بالاتر از انتظارهاست. اما صرفا در هفته جاری انتظار میرود، خردهفروشی در مقایسه با همین هفته در سال قبل ۱۰درصد رشد داشته باشد. پیشبینی شده است که کل خردهفروشی ماه جاری و ماه آینده نسبت دو ماه مشابه سال قبل، رشد ۱۰ درصدی داشته باشد و به رقم ۸۶۰میلیارد دلار برسد.