اعتماد پایین مصرفکنندگان
مردم امسال به شکلی متفاوت، دوره خریدهای سال نو را میگذرانند، اما خریدها ادامه دارد. البته مردم راضی نیستند. در ماه گذشته میلادی، نرخ تورم ۲/ ۶درصد بود و تنها در این ماه، قیمتها نزدیک به یکدرصد بالا رفت. صرفنظر از اینکه نرخ بالای تورم چه میزان ریسک برای اقتصاد ایجاد میکند، مصرفکنندگان از رشد مستمر قیمتها متنفرند. قیمت برخی مواد غذایی پرمصرف، بیش از ۵درصد رشد کرده که این امر یعنی هزینههای روزمره خانوادهها بالا رفته است. از سوی دیگر، قیمت بنزین بسیار بیشتر از قبل است؛ در نتیجه، مسافرت با اتومبیل شخصی بسیار گران تمام خواهد شد. قیمت خودرو و لباس نیز رشد چشمگیری داشته است. در حوزه تامین کالاها نیز نگرانی وجود دارد. در واقع، زنجیرههای تامین همچنان دچار اختلال هستند؛ یعنی مصرفکنندگان قبل از آنکه نگران رشد قیمتها باشند، باید مطمئن شوند که کالای مورد نظرشان وجود دارد یا نه. آمارها نشان میدهد، بهرغم تورم بالا و وجود اختلال در زنجیره تامین، مصرفکنندگان مصمم به خرید هستند. برخی خانوادهها خریدها را از پیش شروع کردهاند، اما میزان مخارج خود در این دوره را کاهش دادهاند. تزریق میزان زیاد نقدینگی از سوی دولت، روش تعیین دستمزدها و بهتر شدن وضعیت اشتغال، سبب شده است تا بسیاری از خانوادهها برای خرید کالا پول داشته باشند. اقتصاددان ارشد بانک بارکلیز میگوید: «شاهد افزایش تعداد افراد شاغل و رشد دستمزدها هستیم؛ این یعنی درآمدها بالا رفته است. نتیجه این روند، رشد مصرف است. البته این به آن معنا نیست که همه از افزایش نرخ تورم خوشحال هستند. بالا باقیماندن نرخ تورم مشکل بزرگی برای اقتصاد است.» مصرفکنندگان ناراضی هستند، اما به خرید ادامه میدهند. شاخص اعتماد مصرفکنندگان که از سوی دانشگاه میشیگان ارزیابی میشود، احساس مصرفکنندگان درباره وضعیت اقتصادی را نشان میدهد. این شاخص، ماه جاری به پایینترین میزان از سال ۲۰۱۱ کاهش یافته است. اقتصاددان ارشد این طرح میگوید: «میزان پایین اعتماد مصرفکنندگان، حاصل افزایش نرخ تورم است. همچنین مردم معتقدند که تاکنون هیچ سیاست موثری برای کاهش خسارتهای این نرخ بالا اتخاذ نشده است. مصرفکنندگان از افزایش مستمر قیمت تمامی کالاها به ستوه آمدهاند.» با این حال، تحقیقی که از سوی کنفرانس «برد» انجام شده است نشان میدهد، مصرفکنندگان قصد دارند به طور متوسط ۱۰۲۲دلار صرف خرید هدایای سال نو و دیگر اقلام مرتبط با کریسمس امسال کنند. رقم مربوط به خرید هدایا کمی پایینتر از رقم مربوط به این مورد در سال گذشته و سال ۲۰۱۹ است. از سوی دیگر، امسال تعداد بسیار بیشتری از مصرفکنندگان برای خرید انواع کالا به مراکز خرید میروند؛ زیرا نگرانیها درباره شیوع کرونا کمتر شده است. در بخش دیگری از تحقیق مشخص شد که مصرفکنندگان، مثل سالهای قبل به خرید کارت تبریک، اسباببازی، لباس و لوازم منزل اقدام میکنند. موضوع دیگری که امسال مشاهده شده، شروع زودهنگام خریدهاست. از ماه گذشته، بسیاری از خانوادهها خرید خود را شروع کردهاند و میزان خریدهای آنلاین، خرید محصولات الکترونیک و لوازمخانگی افزایش یافته است. این خبری مثبت است، اما در سالجاری میزان تخفیف در قیمتها کمتر از سالهای قبل است؛ این یعنی تولیدکنندگان و فروشندگان مایلند، بخشی از افزایش هزینههای خود را به مصرفکنندگان منتقل کنند. فروشگاههای «والمارت» و «تارگت» برای حفظ مشتریها حاضر شدهاند امسال سود کمتری به دست آورند و این سیاستی نیست که سرمایهگذاران در سهام این شرکتها از آن خشنود باشند.