صدرنشینان بازدهی

در سال ۱۴۰۰ و تا به امروز، به‌رغم رشد حدود ۸درصدی شاخص کل که عمدتا بازدهی سهم‌های بزرگ را نمایندگی می‌کند، در شاخص کل هم‌وزن که نمایی از کل بازار و به‌ویژه سهم‌های کوچک‌تر است، افت ۱۵درصدی را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، عمده فعالان بازار سهام، به‌رغم روند رو به رشد ۷ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۰ با زیان مواجه بوده‌اند. این در حالی است که بازارهای رقیب، در مدت مشابه، عمدتا بازدهی مثبتی داشته‌اند. در این راستا بررسی‌ها نشان می‌دهد که گروه‌های تامین‌کننده یوتیلیتی با ۶۷درصد، پتروشیمی با ۶۰درصد و کانی‌های فلزی با ۳۶درصد بازدهی، جزو بزرگ‌ترین گروه‌های بازار سرمایه بوده‌اند و تا امروز، بهترین بازدهی را نصیب سرمایه‌گذاران کرده‌اند. از دلایل مهم رشد این گروه‌ها می‌توان، به تداوم رشد قیمت ارز و همچنین رشد چشمگیر قیمت‌های جهانی اشاره کرد که می‌تواند اثر شگرفی بر سودآوری این گروه‌ها داشته باشد. تقسیم سود بالا و شفافیت نسبت بالای صورت‌های مالی این گروه‌ها در رشد  آنها بی‌تاثیر نبوده است. گروه تولیدکننده محصولات چوبی با ۵۸درصد و گروه‌های غذایی به همراه گروه حمل‌ونقل با ۴۵درصد بیشترین کاهش را داشته‌اند.

در ادامه سال، با توجه به جهت‌گیری پارامترهای تاثیرگذار بر بازار سرمایه، از جمله قیمت‌های جهانی، نرخ دلار و همچنین نرخ بازدهی بدون ریسک، سناریوهای مختلفی را برای بازار سرمایه و گروه‌های آن متصور خواهیم بود. در صورت رشد قیمت‌های جهانی، گروه‌های پیشرو نیمه‌اول سال، از جمله پتروپالایشی‌ها و فلزی‌معدنی‌ها همچنان بازدهی بهتری نصیب سهامدارانشان خواهند کرد و شاخص کل از شاخص هم‌وزن، رشد بیشتری خواهد داشت. در صورت کاهش محسوس نرخ‌های جهانی نیز این گروه‌ها می‌توانند موجب بروز زیان در سهامداران خود شوند. از سوی دیگر، در صورت رشد دلار در ادامه سال می‌توان به رشد کلی بازار در ادامه سال امیدوار بود. با توقف یا افت دلار، به دلیل بهتر شدن چشم‌انداز روابط تهران و کشور‌های غربی، گروه‌های تاثیر‌پذیر عمدتا گروه‌های بانکی و خودرویی هستند. گروه‌های غذایی، دارویی، سیمانی، تایرسازها و... نیز در میان‌مدت از توقف رشد دلار منتفع خواهند شد که عمدتا ناشی از کاهش بهای تمام‌شده و عدم‌کاهش نرخ فروش، در کنار بهبود بودجه عمرانی کشور با کاهش احتمالی تحریم‌هاست. در صورتی که نرخ بازدهی بدون ریسک، مانند دو ماه اخیر، همچنان رو به رشد باشد، با افزایش بازدهی مورد انتظار فعالان بازار و کاهش نسبت P/ E بورس، احتمال تداوم رکود و روند فرسایشی در بازار دور از ذهن نیست و زیان‌های احتمالی در کمین فعالان بازار سرمایه خواهد بود.