ثروتمندان در تور مالیاتی
برنامه دهساله مخارج که ابتدا رقم آن ۳۵۰۰میلیارد دلار بود، بزرگترین قدمی است که دموکراتها برای توسعه بخشهای مختلف اقتصاد، از جمله آموزش، خدمات درمانی، مراقبت از کودکان، مبارزه با تغییرات آبوهوایی و سرمایهگذاریهای آتی در زیرساختها برداشتهاند. اما همه دموکراتها با این محتوا موافق نیستند. دموکراتهای میانهرو معتقدند، بخشهایی از این بودجه بیش از حد پرهزینه است و برای اقتصاد تبعاتی خواهد داشت. دموکراتها در مجلس سنا و مجلس نمایندگان، اکثریت قاطع را تشکیل نمیدهند و تحت فشار هستند تا زودتر این بسته را نهایی کنند. رهبران حزب دموکرات، قول دادهاند تکلیف بسته هزار میلیارد دلاری مجزا برای توسعه زیرساختها را نیز که پیشتر در سنا تصویب شده بود و حالا باید در مجلس نمایندگان به رای گذاشته شود، مشخص کنند. در صورت دادن رای مثبت به این برنامه در مجلس نمایندگان، بایدن آن را امضا خواهد کرد. برخلاف بسته توسعه زیرساختها، بعید است بسته بودجه، به تایید هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه برسد. البته طبق مقررات مجلس سنا، این بسته میتواند با رای ۵۰دموکرات تصویب شود. قانونگذاران جمهوریخواه از اندازه بسته بودجه ناراضی هستند و با برخی بندهایی که دموکراتها در آن گنجاندهاند، مخالفاند. پس از چند هفته کشوقوس، بایدن در یک نشست خصوصی، برخی جزئیات نسخه اصلاحشده برنامه را ارائه کرد. در این نسخه، رقم نهایی از ۳۵۰۰میلیارد دلار به ۱۹۰۰میلیارد دلار کاهش یافته است. همچنین برخی از بندهایی که دموکراتها گنجانده بودند، حذف شدهاند. هنوز بسته جدید، نهایی نشده، اما طبق گزارشهایی که درباره آن منتشر شده است، موارد زیر در آن وجود دارد.
مبارزه با تغییرات آب و هوایی
دموکراتها مدتهاست به دنبال آن هستند که سرمایهگذاری برای تحقق اهداف بایدن، یعنی کاهش ۵۰درصدی انتشار گازهای گلخانهای را به تصویب برسانند. همچنین تلاش میشود تا سال ۲۰۳۰، ۸۰درصد نیروگاههای برق از منابع پاک برای تولید برق استفاده کنند. طرح مجلس سنا شامل تشویق به استفاده بیشتر از منابع پاک در بخشهای مختلف، از جمله حملونقل و تولید کارخانهای است. همچنین باید در بخش جنگلداری سرمایهگذاری شود تا انتشار گازهای گلخانهای کاهش یابد و آتشسوزی کمتری رخ دهد. برای شرکتهای برق که از انرژی پاک استفاده میکنند، ۱۵۰میلیارد دلار در نظر گرفته شده است.
بخش زیرساختها و مشاغل
درخواست شده است که در این بخشها میزان سرمایهگذاری افزایش یابد. بایدن مایل است در بیمارستانها، تولید کارخانهای، آموزشهای شغلی و توسعه نیروی کار، سرمایهگذاری قابل ملاحظه انجام شود، اما طی چند ماه مذاکره، مبالغی که در نظر گرفته شده، کمتر از حدی است که او پیشنهاد داده بود. در برنامه پیشنهادشده، طرحهایی برای حفاظت از زمینها و منابع آب و به کار گماردن هزاران نفر در این بخشها در نظر گرفته شده است. دموکراتها همچنین خواستار اعطای کارتسبز به میلیونها نیروی کار مهاجر و خانوادههای آنها بودهاند، اما احتمالا این درخواست با مخالفت جمهوریخواهان، از دستور کار خارج میشود. در پیشنویس طرح ارائهشده از سوی کمیته آموزش و کار مجلس نمایندگان آمده است که ۸۰میلیارد دلار صرف برنامههای توسعه نیروی کار میشود و یکی از این برنامهها، آموزش نیروی کاری است که اخراج میشود. برای نوسازی مدارس دولتی هم ۸۲میلیارد دلار در نظر گرفته شده است.
افزایش مالیات ثروتمندان و شرکتها
یک بخش مهم بودجه پیشنهادشده، به افزایش مالیات ثروتمندان و شرکتها مربوط است. دموکراتهای مجلس نمایندگان مایلند، مالیات ثروتمندان و شرکتها در این بخشها افزایش یابد و منابع مالی بسته پیشنهادشده بودجه، از محل آن تامین شود. در پیشنویس پیشنهادشده آمده است؛ نرخ مالیات اشخاص از ۳۷درصد که جمهوریخواهان در سال ۲۰۱۷ تعیین کرده بودند، به ۶/ ۳۹درصد افزایش یابد. این مالیات برای افرادی است که درآمد مشمول مالیات آنها بالاتر از ۴۰۰هزار دلار در سال است. همچنین نرخ مالیات عایدی سرمایه از ۲۰درصد به ۲۵درصد افزایش خواهد یافت. در بخش دیگری از این پیشنویس آمده است که مالیات شرکتها از ۲۱درصد کنونی به ۵/ ۲۶درصد برسد. البته این رشد مالیات، صرفا شامل شرکتهایی میشود که درآمدی بالاتر از ۵میلیون دلار دارند. بایدن مایل بود، نرخ یادشده به ۲۸درصد برسد تا از محل آن، برنامه کمک به اقتصاد به اجرا درآید. قبل از تغییر قانون مالیاتها در سال ۲۰۱۷، نرخ مالیات ۳۵درصد بود. در چند حوزه دیگر نیز پیشنهاد شده است که مالیاتها افزایش یابد.
در مجموع، منابع مالی حاصل از افزایش مالیات ثروتمندان، هزار میلیارد دلار خواهد بود. در پیشنهاد مجلس نمایندگان آمده است که حداقل مالیات بر درآمد شرکتهای آمریکایی از فعالیتهای خارج کشور، از ۵/ ۱۰درصد به ۵/ ۱۶درصد افزایش خواهد یافت. بایدن پیشنهاد داده بود، این نرخ به ۲۱درصد افزایش یابد. اگر تمامی پیشنهادهای مطرحشده در بخش مالیاتها تایید و تصویب شود، کل بودجه پیشنهادشده دموکراتها تامین مالی خواهد شد. پیشنهاد بایدن در حوزه حذف شهریه کالج برای مدت ۲سال، از بسته پیشنهادشده حذف شده است. کمیته مجلس نمایندگان، همچنین پیشنهاد داده است که ۱۹۰میلیارد دلار برای ارائه خدمات به سالمندان و افراد ناتوان و نیروی کار در منازل اختصاص یابد. در این برنامه، برای کسانی که از بیماران مراقبت میکنند و همچنین برای توسعه زیرساختهای درمانی نیز، مبالغی در نظر گرفته شده است. بایدن در پیشنهاد اولیه توسعه زیرساختها ۴۰۰میلیارد دلار برای این حوزه در نظر گرفته بود، اما رقم کنونی بسیار پایینتر است. در بخش دیگری از بسته پیشنهادشده، نمایندگان خواستار کاهش قیمت دارو، از جمله انسولین، شدهاند. با اجرای این پیشنهاد ۴۵۶میلیارد دلار از هزینههای دولت کاسته خواهد شد.از سوی دیگر، دموکراتها خواستار گسترش خدمات درمانی به حوزههایی نظیر درمانهای مربوط به چشم، گوش و دندانپزشکی شدهاند، اما در مذاکرات کنونی احتمالا صرفا دو بخش اول به تصویب خواهد رسید. در بسته پیشنهادشده، ۳۵میلیارد دلار برای تغذیه رایگان کودکان در نظر گرفته شده است که با تصویب آن، تعداد کودکانی که وعده غذایی رایگان در مدارس دریافت میکنند، ۹میلیون نفر افزایش خواهد یافت و غذاهای سالمتر در آشپزخانههای مدارس تهیه میشود و در اختیار دانشآموزان قرار میگیرد. در بخش دیگر بسته پیشنهادشده، آمده است که میزان هزینه خانوادههای کمدرآمد و با درآمد متوسط برای پرستاری کودکان تا پنجسال حداکثر ۷درصد درآمد خانواده است.